Điều kiện hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động:1. Người lao động quy định tại các điểm a, b, c, d, g, h và i khoản 1 Điều 2 của Luật này khi nghỉ việc có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên được hưởng lương hưu với mức thấp hơn so...
Hỏi: Tôi sinh 12/1957 đã làm việc hưởng lương biên chế trong cơ quan nhà nước là Trạm Y tế xã trực thuộc Trung Tâm Y tế huyện và tham gia đóng BHXH từ 01/09/1977 liên tục cho đến nay đã hơn 38 năm, ngoài ra tôi cũng tham gia đóng bảo hiểm thất nghiệp từ năm 2009 cho đến nay. Nay vì lý do mắc nhiều bệnh không đảm bảo công việc nên tôi muốn xin Trung tâm Y tế cho tôi đi giám định sức khỏe tại Trung tâm giám định sức khỏe tỉnh để được nghỉ hưu sớm. Giả sử tôi đi giám định và kết quả mất sức trên 61% thì tôi sẽ được nghỉ hưu sớm do mất sức, vậy tôi sẽ nhận được những chế độ nào? (Nguyễn Lộc - Hà Giang)
Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198
Luật gia Nguyễn Thanh Hương - Tổ tư vấn pháp luật lao động của Công ty Luật TNHH Everest - trả lời:
1. Về điều kiện để được hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động quy định tại Điều 55 Luật Bảo hiểm xã hội như sau:"Điều 55. Điều kiện hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động:1. Người lao động quy định tại các điểm a, b, c, d, g, h và i khoản 1 Điều 2 của Luật này khi nghỉ việc có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên được hưởng lương hưu với mức thấp hơn so với người đủ điều kiện hưởng lương hưu quy định tại điểm a và điểm b khoản 1 Điều 54 của Luật này nếu thuộc một trong cáctrường hợpsau đây:a) Từ ngày 01 tháng 01 năm 2016, nam đủ 51 tuổi, nữ đủ 46 tuổi và bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên thì đủ điều kiện hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động. Sau đó mỗi năm tăng thêm một tuổi cho đến năm 2020 trở đi, nam đủ 55 tuổi và nữ đủ 50 tuổi thì mới đủ điều kiện hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên;"
Vậy đối với trường hợp của bác, bác đang là đối tượng theo quy định tại điểm c Khoản 1 Điều 2 Luật BHXH, và hiện nay bác đã 58 tuổi 4 tháng. Chiểu theo luật định, nếu kết quả quả định suy giảmkhả năng lao động trên trên 61% khả năng lao động thì bác sẽ thuộc đối tượng được nghỉ hưu trước tuổỉi theo luật định.
2. Các quyền lợi mà bác được hưởng khi nghỉ hưu trước tuổi.
Thứ nhất:Là lương hưu, về mức lương hưu sẽ theo quy định tại Điều 56.
"Điều 56 Mức lương hưu hằng tháng:1. Từ ngày Luật này có hiệu lực thi hành cho đến trước ngày 01 tháng 01 năm 2018, mức lương hưu hằng tháng của người lao động đủ điều kiện quy định tại Điều 54 của Luật này được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội quy định tại Điều 62 của Luật này tương ứngvới15 năm đóng bảo hiểm xã hội, sau đó cứ thêm mỗi năm thì tính thêm 2% đối với nam và 3% đối với nữ; mức tối đa bằng 75%.3. Mức lương hưu hằng tháng của người lao động đủ điều kiện quy định tại Điều 55 của Luật này được tính như quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này, sau đó cứ mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi quy định thì giảm 2%.Trường hợp tuổi nghỉ hưu có thời gian lẻ đến đủ 06 tháng thì mức giảm là 1%, từ trên 06 tháng thì không giảm tỷ lệ phần trăm do nghỉ hưu trước tuổi".
Như vậy đối với trường hợp của bác thì căn cứ vào thông tin bác cung cấp Công ty xin được tính lương hưu của bác như sau:
Lương hưu: ( 45% + 23*2) * Bình quân tiền lương.
Trong đó:
45% là mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH tương ứng 15 năm đóng BHXH.
23* 2 là 23 năm tiếp theo đóng BHXH.
Tuy nhiên Luật BHXH quy định mức tối đa 75% mức bình quân tiền lương đóng BHXH, và nếu bác nghỉ hưu trước tuổi thì thời gian bác nghỉ hưu trước tuổi là 1 năm 8 tháng. Vì vậy mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi sẽ bị trừ 2%, nhưng do có thời gian lẻ là 4 tháng nên theo Khoản 3 của Luật này bác sẽ bị giảm 1% nữa, tổng cộng bác sẽ bị giảm 3% lương hưu khi nghỉ hưu trước tuổi vậy tổng lương hưu của bác được hưởng chỉ còn 72 % mức bình quân tiền lương đóng BHXH.
Thứ hai:Là về trợ cấṕp một lần khi nghỉ hưu.
Được quy định tại Điều 58 Luật BHXH như sau:"Điều 58. Trợ cấp mộṭt lần khi nghỉ hưu:1. Người lao động cóthời gianđóng bảo hiểm xã hội cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75% thì khi nghỉ hưu, ngoài lương hưu còn được hưởng trợ cấp một lần.2. Mức trợ cấp một lần được tính theo số năm đóng bảo hiểm xã hội cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75%, cứ mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội thì được tính bằng 0,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội”.
Theo Luật BHXH người lao động khi nghỉ hưu nếu có thời gian đóng bảo hiểm trên 30 năm, thì từ năm thứ 31 trở đi, mỗi năm được nhận trợ cấp một lần bằng 0,5 tháng lương bình quân đóng BHXH theo cách tính như trên. Và hiện nay bác đã đóng BHXH hơn 38 năm, vì thế từ năm thứ 31 đến năm thứ 38 bác đã đóng BHXH là 8 năm, vì thế số tiền trợ cấp một lần khi nghỉ hưu của bác của bác sẽ là: ( 8 * 0,5 = 4 ). Vậy bác sẽ nhận được khoản trợ cấp một lần khi nghỉ hưu bằng 4 tháng lương bình quân đóng BHXH.
Ngoài ra trong thời gian hưởng chế độ hưu trí bác sẽ được cấp thẻ BHYT để sử dụng, được quy định tại Khoản 4 Điều 18 Luật BHXH 2014.
Như vậy đối với trường hợp của bác khi bác nghỉ hưu trước tuổi bác sẽ nhận được các chế độ sau: Lương hưu, Trợ cấp một lần khi nghỉ hưu, và hưởng bảo hiểm y tế.
Về trợ cấp thôi việc mà bác có yêu cầu tư vấn thì căn cứ theo quy định tại Điều 48 Bộ Luật Lao động 2012 quy định về trợ cấp thôi việc và Điều 36 BLLĐ thì khi bác nghỉ hưu bác sẽ không được nhận trợ cấp thôi việc.
“Điều 48 Trợ cấp thôi việc:1. Khi hợp đồng lao động chấm dứt theo quy định tại các khoản 1, 2, 3, 5, 6, 7, 9 và 10 Điều 36 của Bộ luật này thì người sử dụng lao động có trách nhiệm chi trả trợ cấp thôi việc cho người lao động đã làm việc thường xuyên từ đủ 12 tháng trở lên, mỗi năm làm việc được trợ cấp một nửa tháng tiền lương".
"Điều 36. Các trường hợp chấm dứt hợp đồng lao động
…3. Hai bên thoả thuận chấm dứt hợp đồng lao động.
4. Người lao động đủ điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm xã hội và tuổi hưởng lương hưu theo quy định tại Điều 187 của Bộ luật này ...”
Một vấn đề nữa là bác có tham gia đóng bảo hiểm thất nghiệp từ năm 2009 cho đến nay, nhưng bác cũng không được hưởng trợ cấp thất nghiệp căn cứ theo khoản 1 Điều 49 Luật Việc làm 2013.
“Người lao động quy định tại khoản 1 Điều 43 của Luật này đang đóng bảo hiểm thất nghiệp được hưởng trợ cấp thất nghiệp khi có đủ các điều kiện sau đây:1.Chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc, trừ các trường hợp sau đây:a)Người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc trái pháp luật;b) Hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động hằng tháng;”
Vậy đối với trường hợp của bác, bác đang là đối tượng theo quy định tại điểm c Khoản 1 Điều 2 Luật BHXH, và hiện nay bác đã 58 tuổi 4 tháng. Chiểu theo luật định, nếu kết quả quả định suy giảmkhả năng lao động trên trên 61% khả năng lao động thì bác sẽ thuộc đối tượng được nghỉ hưu trước tuổỉi theo luật định.
2. Các quyền lợi mà bác được hưởng khi nghỉ hưu trước tuổi.
Thứ nhất:Là lương hưu, về mức lương hưu sẽ theo quy định tại Điều 56.
"Điều 56 Mức lương hưu hằng tháng:1. Từ ngày Luật này có hiệu lực thi hành cho đến trước ngày 01 tháng 01 năm 2018, mức lương hưu hằng tháng của người lao động đủ điều kiện quy định tại Điều 54 của Luật này được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội quy định tại Điều 62 của Luật này tương ứngvới15 năm đóng bảo hiểm xã hội, sau đó cứ thêm mỗi năm thì tính thêm 2% đối với nam và 3% đối với nữ; mức tối đa bằng 75%.3. Mức lương hưu hằng tháng của người lao động đủ điều kiện quy định tại Điều 55 của Luật này được tính như quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này, sau đó cứ mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi quy định thì giảm 2%.Trường hợp tuổi nghỉ hưu có thời gian lẻ đến đủ 06 tháng thì mức giảm là 1%, từ trên 06 tháng thì không giảm tỷ lệ phần trăm do nghỉ hưu trước tuổi".
Như vậy đối với trường hợp của bác thì căn cứ vào thông tin bác cung cấp Công ty xin được tính lương hưu của bác như sau:
Lương hưu: ( 45% + 23*2) * Bình quân tiền lương.
Trong đó:
45% là mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH tương ứng 15 năm đóng BHXH.
23* 2 là 23 năm tiếp theo đóng BHXH.
Tuy nhiên Luật BHXH quy định mức tối đa 75% mức bình quân tiền lương đóng BHXH, và nếu bác nghỉ hưu trước tuổi thì thời gian bác nghỉ hưu trước tuổi là 1 năm 8 tháng. Vì vậy mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi sẽ bị trừ 2%, nhưng do có thời gian lẻ là 4 tháng nên theo Khoản 3 của Luật này bác sẽ bị giảm 1% nữa, tổng cộng bác sẽ bị giảm 3% lương hưu khi nghỉ hưu trước tuổi vậy tổng lương hưu của bác được hưởng chỉ còn 72 % mức bình quân tiền lương đóng BHXH.
Thứ hai:Là về trợ cấṕp một lần khi nghỉ hưu.
Được quy định tại Điều 58 Luật BHXH như sau:"Điều 58. Trợ cấp mộṭt lần khi nghỉ hưu:1. Người lao động cóthời gianđóng bảo hiểm xã hội cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75% thì khi nghỉ hưu, ngoài lương hưu còn được hưởng trợ cấp một lần.2. Mức trợ cấp một lần được tính theo số năm đóng bảo hiểm xã hội cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75%, cứ mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội thì được tính bằng 0,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội”.
Theo Luật BHXH người lao động khi nghỉ hưu nếu có thời gian đóng bảo hiểm trên 30 năm, thì từ năm thứ 31 trở đi, mỗi năm được nhận trợ cấp một lần bằng 0,5 tháng lương bình quân đóng BHXH theo cách tính như trên. Và hiện nay bác đã đóng BHXH hơn 38 năm, vì thế từ năm thứ 31 đến năm thứ 38 bác đã đóng BHXH là 8 năm, vì thế số tiền trợ cấp một lần khi nghỉ hưu của bác của bác sẽ là: ( 8 * 0,5 = 4 ). Vậy bác sẽ nhận được khoản trợ cấp một lần khi nghỉ hưu bằng 4 tháng lương bình quân đóng BHXH.
Ngoài ra trong thời gian hưởng chế độ hưu trí bác sẽ được cấp thẻ BHYT để sử dụng, được quy định tại Khoản 4 Điều 18 Luật BHXH 2014.
Như vậy đối với trường hợp của bác khi bác nghỉ hưu trước tuổi bác sẽ nhận được các chế độ sau: Lương hưu, Trợ cấp một lần khi nghỉ hưu, và hưởng bảo hiểm y tế.
Về trợ cấp thôi việc mà bác có yêu cầu tư vấn thì căn cứ theo quy định tại Điều 48 Bộ Luật Lao động 2012 quy định về trợ cấp thôi việc và Điều 36 BLLĐ thì khi bác nghỉ hưu bác sẽ không được nhận trợ cấp thôi việc.
“Điều 48 Trợ cấp thôi việc:1. Khi hợp đồng lao động chấm dứt theo quy định tại các khoản 1, 2, 3, 5, 6, 7, 9 và 10 Điều 36 của Bộ luật này thì người sử dụng lao động có trách nhiệm chi trả trợ cấp thôi việc cho người lao động đã làm việc thường xuyên từ đủ 12 tháng trở lên, mỗi năm làm việc được trợ cấp một nửa tháng tiền lương".
"Điều 36. Các trường hợp chấm dứt hợp đồng lao động
…3. Hai bên thoả thuận chấm dứt hợp đồng lao động.
4. Người lao động đủ điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm xã hội và tuổi hưởng lương hưu theo quy định tại Điều 187 của Bộ luật này ...”
Một vấn đề nữa là bác có tham gia đóng bảo hiểm thất nghiệp từ năm 2009 cho đến nay, nhưng bác cũng không được hưởng trợ cấp thất nghiệp căn cứ theo khoản 1 Điều 49 Luật Việc làm 2013.
“Người lao động quy định tại khoản 1 Điều 43 của Luật này đang đóng bảo hiểm thất nghiệp được hưởng trợ cấp thất nghiệp khi có đủ các điều kiện sau đây:1.Chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc, trừ các trường hợp sau đây:a)Người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc trái pháp luật;b) Hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động hằng tháng;”
Khuyến nghị:
- Để có ý kiến tư vấn chính xác và cụ thể hơn, Quý vị vui lòng liên hệ với các Luật sư chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198, hoặc E-mail: [email protected].
- Nội dung bài tư vấn pháp luật lao động mà Công ty Luật TNHH Everest cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo.
- Tại thời điểm quý Vị đọc bài viết này, các điều luật chúng tôi viện dẫn có thể đã hết hiệu lực, hoặc đã được sửa đổi, bổ sung; các thông tin trong tình huống là cá biệt. Do đó, chúng tôi không đảm bảo những thông tin này có thể áp dụng cho mọi trường hợp, mọi đối tượng, ở mọi thời điểm.
Bình luận