Trường hợp di chúc được chia theo pháp luật, hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết
Hỏi:Tôi sống cùng ông bà từ bé với mảnh đất khoảng 300m. Nhưng giờ đây ông tôi mất rồi, bà thì lại ngày một già đi. Bà muốn để lại căn nhà sau cho tôi, nhưng tôi chỉ là cháu ngoại. Nếu bà làm di chúc để phần đất đó lại cho tôi thì 9 người con của ba có tranh chấp về sau không? Và phải viết di chúc hợp lệ như thế nào? ( Hồ Văn Tuấn - Thái Bình)
Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198
Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198
Luật
gia Phạm Thị Mai Phương – Tổ tư vấn pháp luật thừa kế – Công ty Luật TNHH
Everest – trả lời:
Để di chúc mà bà bạn lập được coi là hợp pháp thì bà bạn phải có quyền đối với tài sản đó và khi lập di chúc bà bạn phải đảm bảo trong trạng thái còn minh mẫn, không bị lừa dối, đe doạ. bà của bạn phải có giấy tờ chứng minh quyền tài sản của mình ( như sổ đỏ...), giấy khám sức khoẻ đủ điều kiện lập di chúc, Chứng minh nhân dân và hộ khẩu. Ông bà của bạn có thể đến UBND cấp xã hay phòng công chứng để chứng thực, hoặc công chứng di chúc của mình.
Điều 658 Bộ luật dân sự quy định về thủ tục lập di chúc tại cơ quan công chứng hoặc Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn
“Việc lập di chúc tại cơ quan công chứng hoặc ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn phải tuân theo thủ tục sau đây:
1. Người lập di chúc tuyên bố nội dung của di chúc trước công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực của ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn. Công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực phải ghi chép lại nội dung mà người lập di chúc đã tuyên bố. Người lập di chúc ký hoặc điểm chỉ vào bản di chúc sau khi xác nhận bản di chúc đã được ghi chép chính xác và thể hiện đúng ý chí của mình. Công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực của ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn ký vào bản di chúc;
2. Trong trường hợp người lập di chúc không đọc được hoặc không nghe được bản di chúc, không ký hoặc không điểm chỉ được thì phải nhờ người làm chứng và người này phải ký xác nhận trước mặt công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực của ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn. Công chứng viên, người có thẩm quyền chứng thực của ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn chứng nhận bản di chúc trước mặt người lập di chúc và người làm chứng”
Di chúc mà bà bạn lập được pháp luật công nhận. Khi bà bạn mất thì di chúc đó sẽ có hiệu lực pháp luật và được pháp luật bảo vệ
Trừ trường hợp theo quy định tại điều 669 Bộ luật dân sự:
"Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật, nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó, trừ khi họ là những người từ chối nhận di sản theo quy định tại Điều 642 hoặc họ là những người không có quyền hưởng di sản theo quy định tại khoản 1 Điều 643 của Bộ luật này:
1. Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;
2. Con đã thành niên mà không có khả năng lao động.”
Trường hợp này có nghĩa nếu bà bạn có người con không có khả năng lao động thì dù có để lại di chúc hay không họ vẫn được hưởng 2/3 số di sản mà bà bạn để lại.
Để đảm bảo di sản đó thuộc sở hữu của bạn thì xem xét hai yếu tố như sau:
Thứ nhất, Nếu đây là tài sản riêng của bà bạn
Theo quy định tại khoản 1 điều 44 Luật hôn nhân và gia đình :
"1. Vợ, chồng có quyền chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản riêng của mình; nhập hoặc không nhập tài sản riêng vào tài sản chung"
Di sản đó là tài sản riêng của bà bạn thì việc để lại di sản đó cho bạn phù hợp với quy định của pháp luật và sẽ không có một chủ thể nào có quyền đối với tài sản này
Thứ hai, Trường hợp đây là tài sản chung của ông bà bạn
Theo quy định tại điều khoản 1 điều 35 Luật hôn nhân gia đình:
"1. Việc chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung do vợ chồng thỏa thuận"
Trong trường hơp này ông bạn chết, vậy bà bạn sẽ có quyền quản lý tài sản chung của vợ chồng
Khi di sản này được phân chia thì bà bạn sẽ được hưởng một nửa trong số đó, và bà bạn chỉ có quyền để lại di chúc cho bạn trong tổng số phần di sản thuộc sở hữu của bạn khi đã được chia
Tất cả những người con của bà bạn cũng sẽ có quyền trong trường hợp này. Bởi đối với phần thuộc sở hữu của ông bạn, mà khi chết ông bạn không để lại di chúc vậy nên sẽ được mang ra chia thừa kế theo quy định của pháp luật. Mỗi người con sẽ được hưởng phần di sản bằng nhau theo quy định tại điều 676 Bộ luật dân sự 2005:
Điều 676. Người thừa kế theo pháp luật
"1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau".
Điều 658 Bộ luật dân sự quy định về thủ tục lập di chúc tại cơ quan công chứng hoặc Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn
“Việc lập di chúc tại cơ quan công chứng hoặc ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn phải tuân theo thủ tục sau đây:
1. Người lập di chúc tuyên bố nội dung của di chúc trước công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực của ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn. Công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực phải ghi chép lại nội dung mà người lập di chúc đã tuyên bố. Người lập di chúc ký hoặc điểm chỉ vào bản di chúc sau khi xác nhận bản di chúc đã được ghi chép chính xác và thể hiện đúng ý chí của mình. Công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực của ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn ký vào bản di chúc;
2. Trong trường hợp người lập di chúc không đọc được hoặc không nghe được bản di chúc, không ký hoặc không điểm chỉ được thì phải nhờ người làm chứng và người này phải ký xác nhận trước mặt công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực của ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn. Công chứng viên, người có thẩm quyền chứng thực của ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn chứng nhận bản di chúc trước mặt người lập di chúc và người làm chứng”
Di chúc mà bà bạn lập được pháp luật công nhận. Khi bà bạn mất thì di chúc đó sẽ có hiệu lực pháp luật và được pháp luật bảo vệ
Trừ trường hợp theo quy định tại điều 669 Bộ luật dân sự:
"Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật, nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó, trừ khi họ là những người từ chối nhận di sản theo quy định tại Điều 642 hoặc họ là những người không có quyền hưởng di sản theo quy định tại khoản 1 Điều 643 của Bộ luật này:
1. Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;
2. Con đã thành niên mà không có khả năng lao động.”
Trường hợp này có nghĩa nếu bà bạn có người con không có khả năng lao động thì dù có để lại di chúc hay không họ vẫn được hưởng 2/3 số di sản mà bà bạn để lại.
Để đảm bảo di sản đó thuộc sở hữu của bạn thì xem xét hai yếu tố như sau:
Thứ nhất, Nếu đây là tài sản riêng của bà bạn
Theo quy định tại khoản 1 điều 44 Luật hôn nhân và gia đình :
"1. Vợ, chồng có quyền chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản riêng của mình; nhập hoặc không nhập tài sản riêng vào tài sản chung"
Di sản đó là tài sản riêng của bà bạn thì việc để lại di sản đó cho bạn phù hợp với quy định của pháp luật và sẽ không có một chủ thể nào có quyền đối với tài sản này
Thứ hai, Trường hợp đây là tài sản chung của ông bà bạn
Theo quy định tại điều khoản 1 điều 35 Luật hôn nhân gia đình:
"1. Việc chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung do vợ chồng thỏa thuận"
Trong trường hơp này ông bạn chết, vậy bà bạn sẽ có quyền quản lý tài sản chung của vợ chồng
Khi di sản này được phân chia thì bà bạn sẽ được hưởng một nửa trong số đó, và bà bạn chỉ có quyền để lại di chúc cho bạn trong tổng số phần di sản thuộc sở hữu của bạn khi đã được chia
Tất cả những người con của bà bạn cũng sẽ có quyền trong trường hợp này. Bởi đối với phần thuộc sở hữu của ông bạn, mà khi chết ông bạn không để lại di chúc vậy nên sẽ được mang ra chia thừa kế theo quy định của pháp luật. Mỗi người con sẽ được hưởng phần di sản bằng nhau theo quy định tại điều 676 Bộ luật dân sự 2005:
Điều 676. Người thừa kế theo pháp luật
"1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau".
Khuyến nghị:
- Để có ý kiến tư vấn chính xác và cụ thể hơn, Quý vị vui lòng liên hệ với các Luật sư chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198, hoặc E-mail: [email protected].
- Nội dung bài tư vấn pháp luật hành chính mà Công ty Luật TNHH Everest cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo.
- Các điều luật chúng tôi viện dẫn trong bài viết có thể đã hết hiệu lực hoặc đã được sửa đổi, bổ sung. Các thông tin trong tình huống là cá biệt. Do đó, Chúng tôi không đảm bảo những thông tin này có thể áp dụng cho mọi trường hợp, mọi đối tượng, ở mọi thời điểm.
Bình luận