Trường hợp người chết không để lại di chúc, di sản thừa kế được chia theo pháp luật, hàng thừa kế được xác định theo Điều 676 Bộ luật Dân sự năm 2005
Hỏi: Trong 1 hộ gia đình chỉ có 2 người là bà ngoại và cháu ngoại. Bà ngoại đứng chủ hộ và quyền sử dụng đất. Bà ngoại đã chết, cháu ngoại đó có thừa kế tài sản của bà ngoại để lại không, hay các con của bà thừa hưởng tài sản của bà?Trong 1 hộ gia đình gồm có ( Mẹ , con trai, con dâu, 2 đứa cháu). Nhà ở tôi tạo lập trên đất ông bà và 1000m2 ruộng khoán của tôi. Tôi chủ hộ, tôi giao cho con trai đứng tên quyền sử dụng đất, nhà ở. Không may con trai tôi qua đời sớm, con dâu còn trẻ có thể tái giá. Tôi hay con dâu đứng tên quyền sử dụng đất, nhà ở là hợp lý? Nếu con dâu đứng tên quyền sử dụng đất, nhà ở thì tôi có quyền lợi gì trong tài sản đó? Con dâu có quyền bán, chuyển nhượng được tài sản đó được không ? Nếu tôi đứng tên quyền sử dụng đất, nhà ở và sau này tôi qua đời thì các con tôi ở ngoài hộ có quyền lợi gì trong tài sản đó? (Trọng Cường - Hải Dương)
Luật gia Nguyễn Văn Nam - Tổ tư vấn pháp luật thừa kế - Công ty Luật TNHH Everest - trả lời:
Thứ nhất: Cháu ngoại có được hưởng di sản thừa kế do bà ngoại để lại không
Căn cứ vào khoản 1 điều 676 Bộ luật dân sự quy định về những người được hưởng di sản thừa kế theo pháp luật:
"1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại".
Căn cứ vào quy định này thì cháu ngoại thuộc hàng thừa kế thứ hai của bà ngoại. Do đó, cháu ngoại chỉ được hưởng di sản thừa kế của bà ngoại nếu hàng thừa kế thứ nhất không còn ai để hưởng di sản thừa kế. Nếu như bà ngoại có các con thì cháu sẽ không được hưởng di sản thừa kế của bà ngoại, trong trường hợp này cháu ngoại chỉ có thể được hưởng di sản nếu như bà ngoại để lại di chúc là cho cháu hưởng toàn bộ di sản của bà.
Thứ hai: Liên quan đến việc đứng tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất khi con trai chết.
Căn cứ theo quy định tại điều 676 Bộ luật dân sự được hưởng di sản thừa kế của người con trai này là : mẹ đẻ, vợ, các con của người chết, những người này được hưởng di sản thừa kế những phần bằng nhau trong khối di sản của người chết.
Di sản của người chết gồm ; tài sản của người chết và tài sản của người chết trong khối tài sản chung với người khác.
Ở đây những người đồng thừa kế có thể thỏa thuận ra một người đứng ra để quản lý tài sản hoặc thống nhất để cho một người người di sản thừa kế thông qua lập văn bản thỏa thuận.
Ở đây, mẹ hay con dâu đứng tên sẽ là do các bên thỏa thuận, tuy nhiên nếu như xác định được mảnh đất này là tài sản chung của hai vợ chồng thì di sản của con trai chỉ có một nữa, còn con dâu một nữa. Do đó, thì để cho con dâu đứng tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sẽ hợp lý hơn. Nếu như có thỏa thuận về chia di sản thừa kế và thống nhất cho con dâu hưởng toàn bộ thì khi mảnh đất này đứng tên con dâu, chị này có toàn quyền quyết định mà không cần sự đồng ý của người khác bằng văn bản.
Nếu như đây chỉ là văn bản thỏa thuận cử con dâu đứng ra quản lý di sản thừa kế thì khi cô con dâu này muốn bán mảnh đất phải được sự đồng ý của những người đồng thừa kế còn lại.
Còn nếu như mẹ của con trai muốn đứng tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với mảnh đất này sẽ phải có một văn bản thỏa thuận chia thừa kế cho mẹ chồng được hưởng toàn bộhoặc văn bản thỏa thuận cử mẹ đứng ra quản lý di sản và hợp đồng tặng do một nửa miếng đất từ con dâu sang cho mẹ chồng thì người mẹ mới có thể được đứng tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất này.
Sau này mẹ chồng qua đời thì những người con khác và con của người con trai đã chết (sẽ được hưởng thừa kế thế vị theo điều 677 bộ luật dân sự ) sẽ được quyền hưởng di sản của mẹ.
Trên đây là ý kiến tư vấn của chúng tôi về vấn đề mà bạn đang quan tâm. Việc đưa ra ý kiến tư vấn nêu trên căn cứ vào các quy định của pháp luật và thông tin do khách hàng cung cấp. Mục đích đưa ra bản tư vấn này là để các cá nhân, tổ chức tham khảo.
Khuyến nghị:
- Để có tư vấn chính xác và cụ thể hơn, Quý vị vui lòng liên hệ với các Luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198.
- Nội dung tư vấn pháp luật thừa kế mà Công ty Luật TNHH Everest cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo.
- Các điều luật chúng tôi viện dẫn trong bài viết có thể đã hết hiệu lực hoặc đã được sửa đổi, bổ sung. Các thông tin trong tình huống là cá biệt. Do đó, Chúng tôi không đảm bảo những thông tin này có thể áp dụng cho mọi trường hợp, mọi đối tượng, ở mọi thời điểm.
Bình luận