Chấm dứt thời gian học nghề, có được trả lương không?

Hỏi: Tôi kí hợp đồng học nghề có trả lương tại một doanh nghiệp may với thời hạn 02 tháng. Nhưng tôi mới học được 12 ngày thì công ty gọi tôi lên và đuổi tôi vì lý do một ngày tôi làm ra quá ít sản phẩm và không trả lương cho tôi trong những ngày tôi làm ra sản phẩm. Vì tôi mới học nghề nên có thể làm ra ít sản phẩm là việc bình thường. Cho tôi hỏi việc chấm dứt hợp đồng của công ty như vậy có đúng không và công ty có phải trả lương cho tôi không? (Lê Hoàng - Vinh)

>>> Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198

Luật gia Phạm Văn Lâm - Tổ tư vấn pháp luật Lao động Công ty Luật TNHH Everest - trả lời:

Theo quy định tại khoản 2 Điều 61 Bộ luật lao động năm 2012 thì:

"Điều 61. Học nghề, tập nghề để làm việc cho người sử dụng lao động

1. Người sử dụng lao động tuyển người vào học nghề, tập nghề để làm việc cho mình, thì không phải đăng ký hoạt động dạy nghề và không được thu học phí. Người học nghề, tập nghề trong trường hợp này phải đủ 14 tuổi và phải có đủ sức khoẻ phù hợp với yêu cầu của nghề, trừ một số nghề do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội quy định. Hai bên phải ký kết hợp đồng đào tạo nghề. Hợp đồng đào tạo nghề phải làm thành 02 bản, mỗi bên giữ 01 bản. 2. Trong thời gian học nghề, tập nghề, nếu người học nghề, tập nghề trực tiếp hoặc tham gia lao động làm ra sản phẩm hợp quy cách, thì được người sử dụng lao động trả lương theo mức do hai bên thoả thuận".

Theo quy định của pháp luật lao động, Hợp đồng lao động là sự thỏa thuận giữa người sử dụng lao động và người lao động về việc làm có trả lương, điều kiện làm việc, quyền và nghĩa vụ của mỗi bên trong quan hệ lao động. Theo đó, pháp luật tôn trọng sự thỏa thuận giữa các bên trong hợp đồng lao động, nhưng sự thỏa thuận này không được trái với quy định của pháp luật lao động. Theo như quy định trên, tại khoản 2, đối với người lao động làm ra sản phẩm đúng quy cách thì được người sử dụng lao động trả lương theo mức do hai bên thỏa thuận. Trong trường hợp của bạn, trong thời gian học nghề, bạn có làm ra sản phẩm, tuy là ít sản phẩm nhưng nếu là sản phẩm đúng quy cách, đúng như yêu cầu của công ty đặt ra thì lúc này công ty phải trả đúng khoản tiền công tương đương với số sản phẩm bạn đã làm ra.

Hơn nữa, Theo quy định của Điều luật trên, đối với hợp đồng đào tạo nghề thì phải được ký kết bằng văn bản. Đối với hợp đồng đào tạo nghề có thời hạn thì cũng được coi như là hợp đồng lao động có thời hạn trong các trường hợp khác. Theo đó, Bộ luật lao động 2012 quy định người sử dụng lao động chỉ có quyền đơn phương chấm dứt HĐLĐ trong các trường hợp sau:

“a) Người lao động thường xuyên không hoàn thành công việc theo hợp đồng lao động; b) Người lao động bị ốm đau, tai nạn đã điều trị 12 tháng liên tục đối với người làm theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, đã điều trị 06 tháng liên tục, đối với người lao động làm theo hợp đồng lao động xác định thời hạn và quá nửa thời hạn hợp đồng lao động đối với người làm theo hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng mà khả năng lao động chưa hồi phục. Khi sức khỏe của người lao động bình phục, thì người lao động được xem xét để tiếp tục giao kết hợp đồng lao động; c) Do thiên tai, hỏa hoạn hoặc những lý do bất khả kháng khác theo quy định của pháp luật, mà người sử dụng lao động đã tìm mọi biện pháp khắc phục nhưng vẫn buộc phải thu hẹp sản xuất, giảm chỗ làm việc; d) Người lao động không có mặt tại nơi làm việc sau thời hạn quy định tại Điều 33 của Bộ luật này”. (Điều 38 Bộ luật Lao động)

Khi người sử dụng lao động chấm dứt HĐLĐ ngoài những trường hợp trên thì sẽ bị coi là chấm dứt HĐLĐ trái pháp luật, theo đó, người sử dụng lao động phải thực hiện các nghĩa vụ được quy định tại Điều 42 Bộ luật này. Trong trường hợp của bạn, vì bạn không mô tả rõ nội dung của Hợp đồng đào tạo nghề mà bạn tham gia. Nếu trong Hợp đồng có xác định rõ công việc mà bạn phải thực hiện trong thời gian học nghề, mức sản lượng, số sản phẩm... mà bạn không thể hoàn thành thì công ty mới có quyền đơn phương chấm dứt HĐLĐ với bạn. Còn trong trường hợp HĐLĐ không quy định rõ về việc này, và bạn luôn cố gắng để thực hiện công việc được giao thì công ty không có quyền đơn phương chấm dứt HĐLĐ với bạn.

Theo đó, trong trường hợp này, ngoài khoản tiền mà công ty phải trả tương ứng với số lượng sản phẩm bạn đã làm ra, thì trong trường hợp chấm dứt HĐLĐ trái pháp luật, công ty còn có nghĩa vụ đối với bạn như sau:

"Điều 42. Nghĩa vụ của người sử dụng lao động khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật

1. Phải nhận người lao động trở lại làm việc theo hợp đồng lao động đã giao kết và phải trả tiền lương, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế trong những ngày người lao động không được làm việc cộng với ít nhất 02 tháng tiền lương theo hợp đồng lao động. 2. Trường hợp người lao động không muốn tiếp tục làm việc, thì ngoài khoản tiền bồi thường quy định tại khoản 1 Điều này người sử dụng lao động phải trả trợ cấp thôi việc theo quy định tại Điều 48 của Bộ luật này. 3. Trường hợp người sử dụng lao động không muốn nhận lại người lao động và người lao động đồng ý, thì ngoài khoản tiền bồi thường quy định tại khoản 1 Điều này và trợ cấp thôi việc theo quy định tại Điều 48 của Bộ luật này, hai bên thỏa thuận khoản tiền bồi thường thêm nhưng ít nhất phải bằng 02 tháng tiền lương theo hợp đồng lao động để chấm dứt hợp đồng lao động. 4. Trường hợp không còn vị trí, công việc đã giao kết trong hợp đồng lao động mà người lao động vẫn muốn làm việc thì ngoài khoản tiền bồi thường quy định tại khoản 1 Điều này, hai bên thương lượng để sửa đổi, bổ sung hợp đồng lao động. 5. Trường hợp vi phạm quy định về thời hạn báo trước thì phải bồi thường cho người lao động một khoản tiền tương ứng với tiền lương của người lao động trong những ngày không báo trước".

Như vậy, khi công ty có quyết định sa thải bạn trái pháp luật thì lúc này công ty có nghĩa vụ phải nhận bạn trở lại tiếp tục làm việc và trả khoản tiền công tương ứng với số sản phẩm bạn đã làm ra (vì lúc này bạn chưa có tiền lương nhất định, cũng không đủ điều kiện để hưởng trợ cấp thôi việc theo quy định tại Điều 48 Bộ luật lao động).

Khuyến nghị:

1. Để có tư vấn chính xác và cụ thể hơn, Quý vị vui lòng liên hệ với các Luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198.
2. Nội dung tư vấn pháp luật lao động mà Công ty Luật TNHH Everest cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo.
3. Các điều luật chúng tôi viện dẫn trong bài viết có thể đã hết hiệu lực hoặc đã được sửa đổi, bổ sung. Các thông tin trong tình huống là cá biệt. Do đó, Chúng tôi không đảm bảo những thông tin này có thể áp dụng cho mọi trường hợp, mọi đối tượng, ở mọi thời điểm.