Hỏi: Do 2 người mẹ trước của tôi mất sớm nên bố tôi lấy mẹ tôi làm vợ thứ 3 và sinh ra tôi, 2 mẹ trước mỗi người đều có 3 người con và họ đã lập gia đình và ra ở riêng, không trong phạm vi đất nhà tôi.Trong sổ hộ khẩu nhà tôi thì chỉ ghi tên của bố tôi, mẹ hiện tại của tôi và tôi. Bố tôi đã mất được cách đây 5 năm nhưng ông không lập di chúc. Nay mẹ tôi đã già, tôi lại là con gái và chưa lập gia đình, nên mẹ tôi muốn lập di chúc giao cho tôi 1 phần đất trong diện tích đất hiện tại để làm của hồi môn cho tôi, phần đất còn lại thuộc về đất thờ cúng do các anh chị tôi cùng quản lý. Vậy tôi xin được hỏi Luật sư rằng việc mẹ tôi lập di chúc như vậy có đúng luật hay không? (Ngọc Trang - Thái Bình)
Luật gia Phan Thùy Dung - Tổ tư vấn pháp luật thừa kế của Công ty Luật TNHH Everest - trả lời:
Điều 676 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định người thừa kế theo pháp luật: "1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau". Điều 652 BLDS quy định về di chúc hợp pháp: "1. Di chúc được coi là hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:a) Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ hoặc cưỡng ép;b) Nội dung di chúc không trái pháp luật, đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của pháp luật".
Như vậy có thể xác định khi cha bạn mất, tài sản̉n sẽ được xác định là chia đều cho những người thừa kế theo pháp luật của hàng thứ nhất sẽ gồm: mẹ của bạn; sáu người con của hai người mẹ trước mà cha bạn kết hôn; và các con của mẹ bạn ( theo thông tin bạn cung cấp không nói rõ mẹ bạn có bao nhiêu người con). Sau khi bố bạn mất, hiện nay mẹ bạn muốn lập di chúcđể lại tài sản là một phần đất trong diện tích đất nhưng không xác định là bao nhiêu của diện tích mảnh đất đó, vậy căn cứ theo tinh thần của Bộ Luật Dân Sự 2005,mẹ bạn có quyền lập di chúc để lại cho bạn một phần đất. Tuy nhiên mảnh đất mà bạn được mẹ để lại phải nằm trong phạm vi tài sản của mẹ bạn, chứ không bao gồm tất cả tài sản kể cả tài sản riêng của cha bạn chưa được chia thừa kế.
Nếu như mẹ bạn lập di chúc vượt quá phạm vi (di chúc mà định đoạt tài sản ngoài phạm vi tài sản mình có) thì sẽ bị coi là không đúng quy định của pháp luật. Vậy theo thông tin bạn cung cấp không xác định rõ là mảnh đất mà mẹ bạn muốn để lại đó có phải thuộc tài sản của bà không, nếu không thuộc tài sản của riêng bà mà thuộc về tài sản riêng của cả cha bạn. Tài sản hình thành trước thời kì hôn nhân thì di chúc đó sẽ không được coi là hợp pháp. Nếu mẹ bạn muốn lập di chúc để lại tài sản cho bạn thì tài sản mẹ bạn để lại đó phải thuộc quyền sở hữu, quyền định đoạt của mình.
Khuyến nghị:
- Để có ý kiến tư vấn chính xác và cụ thể hơn, Quý vị vui lòng liên hệ với các Luật sư chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198, hoặc E-mail: [email protected].
- Nội dung bài tư vấn pháp luật thừa kế mà Công ty Luật TNHH Everest cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo.
- Tại thời điểm quý Vị đọc bài viết này, các điều luật chúng tôi viện dẫn có thể đã hết hiệu lực, hoặc đã được sửa đổi, bổ sung; các thông tin trong tình huống là cá biệt. Do đó, chúng tôi không đảm bảo những thông tin này có thể áp dụng cho mọi trường hợp, mọi đối tượng, ở mọi thời điểm.
Bình luận