Di chúc miệng, nay có tranh chấp, xử lý thế nào?

Người chết không để lại di chúc thì những di sản mà người chết để lại sẽ được phân chia theo quy định của pháp luật.

Hỏi: Bố em đã ở với ông cố em (gồm 08 người con) từ năm 1978 cho đến khi ông cố em qua đời vào 1986. Ông cố mất không để lại di chúc. Bố em được người trong dòng họ tín nhiệm giao quyền sử dụng đất và thờ cúng ông bà tổ tiên. Bố em đã được chính quyền cấp sổ đỏ từ lâu, có đóng thuế đầy đủ, cũng không xảy ra tranh chấp đất đai.

Cho đến năm 2015 thì ông nội em và bố em có xảy ra tranh chấp đất đai do ông cố để lại. Ông nội cho rằng, mảnh đất của ông cố để lại cho bố bằng miệng, không có căn cứ. Lúc này 08 người con của ông cố chỉ còn lại 04 người. Ông nội cùng với các chị của ông nội cũng xác nhận thông tin có sự việc ông cố để lại cho ông nội là đúng sự thật. Nhưng cũng có một số con cháu (nội, ngoại) có tiếp xúc với ông cố lúc còn sống cho rằng thông tin này là sai sự thật. Vừa qua, ông nội khởi kiện bố của em, yêu cầu bố em phải trả lại mảnh đất đang sinh sống lại cho ông nội. Đề nghị Luật sư tư vấn, ông nội có thể thắng kiện không? (Đoàn Văn Thanh - Hưng Yên)

>>> Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198

Luật gia Nguyễn Văn Nam - Tổ tư vấn pháp luật thừa kế của Công ty Luật TNHH Everest - trả lời:

Theo như thông tin mà anh (chị) cung cấp, ông cố anh (chị) qua đời mà không để lại di chúc, theo pháp luật dân sự về chia di sản thừa kế theo pháp luật những di sản mà ông cố anh (chị) để lại sẽ được phân chia di sản theo thứ tự quy định tại Bộ luật Dân sự năm 2005, cụ thể như sau:

Những trường hợp thừa kế theo pháp luật: "Thừa kế theo pháp luật được áp dụng trong những trường hợp sau đây: a) Không có di chúc” (khoản 1 Điều 675).

Người thừa kế theo pháp luật: “1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây: a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết; b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại; c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột, chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại. 2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau. 3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản” (Điều 676).

Việc bố của anh (chị) được giao quyền sử dụng đất ở đây chỉ đơn thuần là thỏa thuận được sự đồng ý của những người trong dòng họ giao cho. Pháp luật tôn trọng và công nhận sự thỏa thuận của các bên nếu sự thỏa thuận đó không trái với các quy phạm pháp luật, nếu không tự thỏa thuận được mới áp dụng phân chia di sản theo hàng thừa kế.

Khuyến nghị:
  1. Để có ý kiến tư vấn chính xác và cụ thể hơn, Quý vị vui lòng liên hệ với các Luật sư chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198, hoặc E-mail: [email protected].
  2. Nội dung bài tư vấn pháp luật thừa kế mà Công ty Luật TNHH Everest cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo.
  3. Các điều luật chúng tôi viện dẫn trong bài viết có thể đã hết hiệu lực hoặc đã được sửa đổi, bổ sung. Các thông tin trong tình huống là cá biệt. Do đó, Chúng tôi không đảm bảo những thông tin này có thể áp dụng cho mọi trường hợp, mọi đối tượng, ở mọi thời điểm.