Trường hợp có di chúc, tài sản thừa kế được chia theo di chúc
Hỏi:Gia đình tôi có 4 người gồm ba mẹ, tôi và em gái, khoảng 9 năm trước ba mẹ tôi đã ly hôn. Tài sản lúc ấy chỉ có 1 căn nhà và ba mẹ thỏa thuận để lại căn nhà cho 3 mẹ con tôi ở và sau khi 2 chị em tôi đủ 18 tuổi sẽ được sở hữu, nay tôi đã 23 tuổi. Sau khi ly hôn mẹ tôi làm việc tích góp có thêm 1 số tài sản gồm đất đai,xe cộ và sổ tiết kiệm trong ngân hàng. Hai năm trước mẹ tôi lấy người chồng sau và hiện ông ấy đang sống cùng mẹ cọn tôi trong căn nhà của gia đình tôi. Trong thời gian sống cùng người chồng sau mẹ tôi tiếp tục sở hữu thêm 1 số tài sản do bà đứng tên. Vậy cho tôi hỏi nếu mẹ tôi không may mất đi thì tài sản sẽ phân chia như thế nào, người chồng sau và chị em tôi có quyền lợi gì? ( Hoàng Mai Phương - Hải Phòng)
Luật gia Phạm Thị Mai Phương – Tổ tư vấn pháp luật thừa kế – Công ty Luật TNHH Everest – trả lời:
1. Xác địnhdi sản của người chết.
Căn cứ theo các Điều 631, Điều 634 củaBộ luật Dân sự 2005, quy định:
Điều 631.Quyền thừa kế của cá nhân "Cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình; để lại tài sản của mình cho người thừa kế theo pháp luật; hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật." vàĐiều 634.Di sản "Di sản bao gồm tài sản riêng của người chết, phần tài sản của người chết trong tài sản chung với người khác."
Như vậy, theo quy định trên thì di sản mà mẹ bạn để lại có thể được chia theo di chúc, nếu không có di chúc hoặc di chúc không hợp pháp thì di sản sẽ được chia theo pháp luật. Ở đây di sản mà mẹ bạn để lại bao gồm tài sản riêngvà tài sản chung (tài sản hình thành trong hôn nhân với bố dượng của bạn). Tài sản riêng của mẹ bạn bao gồmđất đai xe cộ và sổ tiết kiệm trong ngân hàng (tài sản hình thành trước hôn nhân), tài sản mà mẹ bạn đứng tên trong thời kỳ hôn nhân với bố dượng của bạn cũng sẽ được coi là tài sản riêng nếu tài sản mà mẹ bạn có được là do:tài sảnđược tặng cho, thừa kế riêng, tài sản có được từ tài sản riêng. Còn về ngôi nhà mà bố mẹ để lại là tài sản của bạn và chị gái bạn.
2. Nếu mẹ bạn để lại di chúc thìchia di sản theo di chúc
Về nguyên tắc, pháp luật tôn trọng ý chí của người chết, vì thế di sản sẽ được định đoạt theo di chúc mà mẹ bạn để lại. Tuy nhiên cần chú ý đến trường hợp:
"Điều 669.Người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc
Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật, nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó, trừ khi họ là những người từ chối nhận di sản theo quy định tại Điều 642 hoặc họ là những người không có quyền hưởng di sản theo quy định tại khoản 1 Điều 643 của Bộ luật này:
1. Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;
2. Con đã thành niên mà không có khả năng lao động."
Nếu cha mẹ (ông bà ngoạicủa bạn nếucòn sống) và bố dượng của bạnsẽ được hưởng một phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế.
3. Nếu mẹ bạn không để lại di chúc hoặc di chúc không hợp pháp thìdi sản được chiatheo pháp luật
"Điều 676.Người thừa kế theo pháp luật
1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột, chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.
3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản."
Theo quy định trên thì bạn, chị gái bạn,bố dượng và ông bà ngoại của bạn (nếu còn sống) sẽ được hưởng di sản của mẹ bạn và được hưởng phần di sản bằng nhau.
Khuyến nghị:
- Để có ý kiến tư vấn chính xác và cụ thể hơn, Quý vị vui lòng liên hệ với các Luật sư chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198, hoặc E-mail: [email protected].
- Nội dung bài tư vấn pháp luật hành chính mà Công ty Luật TNHH Everest cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo.
- Các điều luật chúng tôi viện dẫn trong bài viết có thể đã hết hiệu lực hoặc đã được sửa đổi, bổ sung. Các thông tin trong tình huống là cá biệt. Do đó, Chúng tôi không đảm bảo những thông tin này có thể áp dụng cho mọi trường hợp, mọi đối tượng, ở mọi thời điểm.
Bình luận