Vay tiền ngân hàng không trả, có phạm tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản không?

Hỏi: Tôi có vay tiền từ ngân hàng là 16 triệu 8 trăm theo hợp đồng, hình thức trả góp hàng tháng với số tiền mỗi tháng là 1 triệu 5 trăm 74 ngàn đồng. Tôiđã vay vào hồi tháng 7 năm 2014, trong mấy tháng đầu của năm 2014 thì tôi còn góp được 4 tháng, rồi sau đó do tôi không có việc làm nên không có khả năng góp tiếp cho nên đã kéo dài cho đến năm 2015.

Trong thời gian tôi ngừng đóng cũng có nhân viên ngân hàng gọi điện nhắc nhở tôi đóng tiền, tôi hứa sẽ đóng nhưng rồi không có tiển nên tôi lại thất hứa với bên ngân hàng. Cho đến tháng 9 năm 2015 thì luật sư bên ngân hàng bắt tôi phải trả lại tiền gốc cho ngân hàng, tôi cũng hứa hẹn là sẽ thu xếp đóng trong thời gian mà họ định ra. Nhưng đến thời gian mà họ cho phép thì tôi vẫn chưa có tiền đóng nên đã thất hứa tiếp. Tháng 10/2015 thì có người gọi điện nói là bên cục phòng chống lừa đảo chiếm đoạt tài sản gọi đến và hỏi tôi một số chuyện thì tôi trả lời xong thì họ bảo là tôi phạm tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, sẽ bị bắt giam. Khi nghe vây xong tôi có liên lạc với ngân hàng và ngân hàng bảo liên lạc với bên pháp lý gặp anh luật sư hồi trước nói chuyện, tôi có liên lạc với anh luật sư đó thỏa thuận và xin gia hạn trong vòng 5 ngày phải trả hết số tiền gố còn lại là 13 triệu 5 trăm. Nhưng trong thời gian đó tôi và gia đình cũng không chạy đâu ra số tiền lớn như vậy nên đến ngày cuối cùng tôi vẫn không có tiền đóng. Trong thời gian đó tôi không hề rời khỏi địa phương hay tắt náy điện thoại mà vẫn đang sử dụng số điện thoại cũ đã cho bên ngân hàng. Khi bên ngân hàng gọi điện thì tôi vẫn nghe điện thoại. Đề nghị Luật sư tư vấn, tôi có phạm tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản hay không? (Vũ Nam Anh - Hà Nội).

>>>Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198

Luật gia Nguyễn Thị Hoài Thương - Tổ tư vấn pháp luật doanh nghiệp của Công ty Luật TNHH Everest - Trả lời:

Được biết anh (chị) có vay tiền từ ngân hàng là 16 triệu 8 trăm theo hợp đồng, hình thức trả góp hàng tháng với số tiền mỗi tháng là 1 triệu 5 trăm 74 ngàn đồng. Anh (chị) đã vay vào hồi tháng 7 năm 2014, trong mấy tháng đầu của năm 2014 thì anh (chị)còn góp được 4 tháng, rồi sau đó không có việc làm nên không có khả năng góp tiếp cho nên đã kéo dài cho đến năm 2015.

Trong thời gian anh (chị) ngừng đóng cũng có nhân viên ngân hàng gọi điện nhắc nhở anh (chị) đóng tiền, anh (chị) hứa sẽ đóng nhưng rồi không có tiển nên anh (chị) lại thất hứa với bên ngân hàng. Cho đến tháng 9 năm 2015 thì Luật sư bên ngân hàng bắt anh (chị) phải trả lại tiền gốc cho ngân hàng, anh (chị) cũng hứa hẹn là sẽ thu xếp đóng trong thời gian mà họ định ra. Nhưng đến thời gian mà họ cho phép thì anh (chị) vẫn chưa có tiền đóng nên đã thất hứa tiếp. Tháng 10/2015 thì có người gọi điện nói là bên Cục phòng chống lừa đảo chiếm đoạt tài sản gọi đến và hỏi anh (chị) một số chuyện thì anh (chị) trả lời xong thì họ bảo là anh (chị) phạm tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, sẽ bị bắt giam. Khi nghe vậy xong anh (chị) có liên lạc với ngân hàng và ngân hàng bảo liên lạc với bên pháp lý gặp anh luật sư hồi trước nói chuyện, anh (chị) có liên lạc với anh Luật sư đó thỏa thuận và xin gia hạn trong vòng 5 ngày phải trả hết số tiền còn lại là 13 triệu 5 trăm. Nhưng trong thời gian đó anh (chị) và gia đình cũng không chạy đâu ra số tiền lớn như vậy nên đến ngày cuối cùng anh (chị) vẫn không có tiền đóng.Trong thời gian đó anh (chị) không hề rời khỏi địa phương hay tắt máy điện thoại mà vẫn đang sử dụng số điện thoại cũ đã cho bên ngân hàng. Khi bên ngân hàng gọi điện thì anh (chị) vẫn nghe điện thoại. Trong trường hợp này chúng tôi tư vấn như sau:

- Cấu thành tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản được quy định tại Điều 139 Bộ luật hình sự 1999 sửa đổi bổ sung năm 2009 :"Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác có giá trị từ năm trăm nghìn đồng đến dưới năm mươi triệu đồng hoặc dưới năm trăm nghìn đồng nhưng gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc đã bị kết án về tội chiếm đoạt tài sản, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến ba năm."

Hành vi gian dối là đặc trưng của tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, nhưng không phải mọi hành vi gian dối đếu cấu thành tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Xét dưới 2 góc độ sau:

Về khách quan, phải có hành vi dùng thủ đoạn gian dối nhằm chiếm đoạt tài sản. Dùng thủ đoạn gian dối là đưa ra thông tin giả (không đúng sự thật) nhưng làm cho người khác tin đó là thật và giao tài sản cho người phạm tội. Việc đưa ra thông tin giả có thể bằng nhiều hình thức khác như giả vờ vay, mượn, thuê để chiếm đoạt tài sản.

Về mặt chủ quan, lỗi của người phạm tội là lỗi cố ý.

Xét thấy anh (chị) không có hành vi gian dối ngay từ đầu vì anh (chị) cũng đã trả cho bên ngân hàng số tiền trả góp mỗi tháng. Nhưng sau đó anh (chị) lại không có thông báo gì với bên ngân hàng khi không có khả năng chi trả, rồi sau đó anh (chị) lại thất hứa với bên ngân hàng về thời gian trả nợ khi có thông báo nhắc nhở đóng tiền. Ngân hàng hoàn toàn có thể kiện anh (chị) vì tội danh này nếu cơ quan có thẩm quyền điều tra anh (chị)“dùng thủ đoạn gian dối” để không trả nợ hoặc “sử dụng tài sản vào mục đích bất hợp pháp” dẫn đến mất khả năng thanh toán theo quy định tại Điều 140 Bộ luật Hình sự 1999 sửa đổi bổ sung năm 2009Tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản

"1. Người nào có một trong những hành vi sau đây chiếm đoạt tài sản của người khác có giá trị từ một triệu đồng đến dưới năm mươi triệu đồng hoặc dưới một triệu đồng nhưng gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc đã bị kết án về tội chiếm đoạt tài sản, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến ba năm: a) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng các hình thức hợp đồng rồi dùng thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản đó;b) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng các hình thức hợp đồng và đã sử dụng tài sản đó vào mục đích bất hợp pháp dẫn đến không có khả năng trả lại tài sản."

Theo như anh (chị) cung cấp thông tin, anh (chị) vẫn hợp tác với ngân hàng trong quá trình họ thu hồi nợ nhưng như anh (chị) không có khả năng chi trả , Vậy anh (chị) để không bị khởi kiện về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản thì anh (chị) nên thỏa thuận về biện pháp trả nợ được ngân hàng chấp nhận thì ngân hàng sẽ chỉ thu hồi nợ bằng cách yêu cầu cơ quan chức năng thu hồi các tài sản của anh (chị) hiện có của để thanh lý ,thay vì bị khởi tố hình sự, anh (chị) có thể bị xử lý tài sản thế chấp(nếu có) hoặc cưỡng chế kê biên tài sản nếu vẫn không thanh toán đầy đủ cho ngân hàng.

Khuyến nghị:

1. Để có ý kiến tư vấn chính xác và cụ thể hơn, Quý vị vui lòng liên hệ với các Luật sư chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198, hoặc E-mail: [email protected].
2. Nội dung bài tư vấn pháp luật doanh nghiệp mà Công ty Luật TNHH Everest cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo.
3. Tại thời điểm quý Vị đọc bài viết này, các điều luật chúng tôi viện dẫn có thể đã hết hiệu lực, hoặc đã được sửa đổi, bổ sung; các thông tin trong tình huống là cá biệt. Do đó, chúng tôi không đảm bảo những thông tin này có thể áp dụng cho mọi trường hợp, mọi đối tượng, ở mọi thời điểm.