Tư vấn về nghĩa vụ chứng minh trong tố tụng hình sự

Hỏi:Vào một chuyến tham quan Nha Trang, tôi có làm HDV cho một đoàn khách. Vào một đêm sau khi lo cho đoàn xong thì tôi có rẻ một cô gái (đã 20 tuổi) trong đoàn đi dạo và ăn kem, sau thời gian đó tôi và cô ấy có vào khách sạn để quan hệ với nhau rồi cô ấy cũng về ngủ khách sạn với đoàn lưu trú. Sau thời gian đó tôi và cô ấy có đi uống Coffee và ăn uống cùng nhau mấy lần.Thời gian vừa rồi cố ấy có nói với tôi là cô ấy có thai, tôi không chối bỏ trách nhiệm và nói cô ấy sinh ra và tôi cùng cô ấy chăm sóc bé, vì tôi đã có gia đình nên không thể bỏ gia đình đi cùng cô ấy được. Sau đó cô ấy im lặng và không nói gì hết. Bẵng đi một thời gian, khoảng 2 tháng gia đình cô ấy gọi cho tôi và nói là nghe cô ấy nói tôi hiếp dâm cô ấy, trong lúc sự thật thì không phải như vậy. Vì từ khi tôi và cô ấy quan hệ cho đến bây giờ đã là 4 tháng rồi.Tôi xin hỏi luật sư, trường hợp như tôi trên thì sẽ chịu trách nhiệm trước pháp luật như thế nào? Tôi có cách nào để lấy bằng chứng là mình không hiếp dâm không? hoặc nếu nghe lời nói của cô gái đó thì tôi bị xử lý pháp luật như thế nào? (Huy Hoàng - Vĩnh Phúc)

Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198

Luật gia Nguyễn Thanh Thu - Tổ tư vấn pháp luật Hình sự Công ty Luật TNHH Everest - trả lời:

Bộ luật tố tụng hình sự 2003 có quy định:

"Điều 103.Nhiệm vụ giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố

1. Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát có trách nhiệm tiếp nhận đầy đủ mọi tố giác, tin báo về tội phạm do cá nhân, cơ quan, tổ chức và kiến nghị khởi tố do cơ quan nhà nước chuyển đến. Viện kiểm sát có trách nhiệm chuyển ngay các tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố kèm theo các tài liệu có liên quan đã tiếp nhận cho Cơ quan điều tra có thẩm quyền.

2. Trong thời hạn hai mươi ngày, kể từ ngày nhận được tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố, Cơ quan điều tra trong phạm vi trách nhiệm của mình phải kiểm tra, xác minh nguồn tin và quyết định việc khởi tố hoặc quyết định không khởi tố vụ án hình sự.

Trong trường hợp sự việc bị tố giác, tin báo về tội phạm hoặc kiến nghị khởi tố có nhiều tình tiết phức tạp hoặc phải kiểm tra, xác minh tại nhiều địa điểm thì thời hạn để giải quyết tố giác và tin báo có thể dài hơn, nhưng không quá hai tháng…"

Trường hợp khi cô gái kia có đơn khởi kiện bạn, thì hồ sơ sẽ được chuyển đến cho Cơ quan điều tra. Cơ quan điều tra có thẩm quyền sẽ có trách nhiệm kiểm tra, xác minh lại nguồn tin và tình tiết vụ án. Nếu xác định có dấu hiệu tội phạm thì Cơ quan điều tra sẽ ra quyết định khởi tố vụ án hình sự còn nếu không thấy dấu hiệu thì Cơ quan điều tra sẽ ra quyết định không khởi tố vụ án hình sự. Việc xác định sự thật của vụ án thuộc về nghĩa vụ của các cơ quan tố tụng có thẩm quyền, bạn có quyền chứng minh mình vô tội nhưng không buộc phải chứng minh.

Điều 10.Xác định sự thật của vụ án

Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát và Toà án phải áp dụng mọi biện pháp hợp pháp để xác định sự thật của vụ án một cách khách quan, toàn diện và đầy đủ, làm rõ những chứng cứ xác định có tội và chứng cứ xác định vô tội, những tình tiết tăng nặng và những tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự của bị can, bị cáo.

Trách nhiệm chứng minh tội phạm thuộc về các cơ quan tiến hành tố tụng. Bị can, bị cáo có quyền nhưng không buộc phải chứng minh là mình vô tội.

Như vậy, việc có hành vi hiếp dâm hay không sẽ không thuộc nghĩa vụ chứng minh của bạn mà thuộc về cơ quan có tố tụng. Lời khai của người bị hại chỉ là căn cứ để xác định chứng cứ của vụ án chứ không được coi là chứng cứ buộc tội bạn. Cơ quan điều tra sẽ không chỉ căn cứ vào lời khai đó để xác định dấu hiệu tội phạm.

Nếu thực sự có dấu hiệu của tội hiếp dâm thì Điều 111 Bộ luật hình sự 1999 sửa đổi, bổ sung 2009 quy định như sau:

"Điều 111*.Tội hiếp dâm

1. Người nào dùng vũ lực, đe doạ dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu với nạn nhân trái với ý muốn của họ, thì bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ bảy năm đến mười lăm năm:

A) Có tổ chức;

B) Đối với người màngười phạm tội có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh;

C) Nhiều người hiếp một người;

D) Phạm tội nhiều lần;

E) Đối với nhiều người;

F) Có tính chất loạn luân;

G) Làm nạn nhân có thai;

H) Gây tổn hại cho sức khoẻ của nạn nhân mà tỷ lệ thương tật từ 31% đến 60%;

I) Tái phạm nguy hiểm.

3.Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ mười hai năm đến hai mươi năm, tù chung thân:

A) Gây tổn hại cho sức khoẻ của nạn nhân mà tỷ lệ thương tật từ 61% trở lên;

B) Biết mình bị nhiễm HIV mà vẫn phạm tội;

C) Làm nạn nhân chết hoặc tự sát.

4. Phạm tội hiếp dâm người chưa thành niên từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi, thì bị phạt tù từ năm năm đến mười năm.

Phạm tội thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 2 hoặc khoản 3 Điều này, thì bị xử phạt theo mức hình phạt quy định tại các khoản đó.

5. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ một năm đến năm năm."

Khuyến nghị:

1. Để có ý kiến tư vấn chính xác và cụ thể hơn, Quý vị vui lòng liên hệ với các Luật sư chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198, hoặc E-mail: [email protected].

2. Nội dung bài tư vấn pháp luật Hình sự mà Công ty Luật TNHH Everest cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo.

3. Tại thời điểm quý Vị đọc bài viết này, các điều luật chúng tôi viện dẫn có thể đã hết hiệu lực, hoặc đã được sửa đổi, bổ sung; các thông tin trong tình huống là cá biệt. Do đó, chúng tôi không đảm bảo những thông tin này có thể áp dụng cho mọi trường hợp, mọi đối tượng, ở mọi thời điểm.