Tư vấn pháp luật: văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất có trách nhiệm gì?

Hỏi: Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất cấp huyện là đơn vị bảo lãnh cho ông A thế chấp tại ngân hàng nhưng sổ đỏ của ông A đã bị thu hồi đến nay ông A không có khả năng trả nợ thì văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất có trách nhiệm gì không?Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất cấp huyện là đơn vị bảo lãnh cho ông A thế chấp tại ngân hàng nhưng sổ đỏ của ông A đã bị thu hồi đến nay ông A không có khả năng trả nợ thì văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất có trách nhiệm gì không? (Hải Hưng - Hà Nội)

Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198

Luật gia Lê Thị Hồng Sơn - Tổ tư vấn pháp luật Bất động sản của Công ty Luật TNHH Everest - trả lời:

Tình huống bạn đặt ra thực chất chỉ là quan hệ bảo lãnh trong nghĩa vụ dân sự. Bộ luật Dân sự năm 2005 tại Điều 361 quy định về bảo lãnh như sau: "Bảo lãnh là việc người thứ ba (say đây gọi là bên bảo lãnh) cam kết với bên có quyền (sau đây gọi là bên nhận bảo lãnh) sẽ thực hiện nghĩa vụ thay cho bên có nghĩa vụ (sau đây gọi là bên được bảo lãnh), nếu khi đến thời hạn mà bên được bảo lãnh không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ. Các bên cũng có thể thoả thuận về việc bên bảo lãnh chỉ phải thực hiện nghĩa vụ khi bên được bảo lãnh không có khả năng thực hiện nghĩa vụ của mình". Vềphạm vi bảo lãnh, bên bảo lãnh có thể cam kết bảo lãnh một phần hoặc toàn bộ nghĩa vụ cho bên được bảo lãnh, nghĩa vụ bảo lãnh bao gồm cả tiền lãi trên nợ gốc, tiền phạt, tiền bồi thường thiệt hại, trừ trường hợp có thoả thuận khác.

Trong trường hợp trên, khi Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất đứng ra bảo lãnh cho ông A vay tiền của Ngân hàng, đã làm phát sinh mối quan hệ giữa Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất - bên bảo lãnh với Ngân hàng - bên nhận bảo lãnh. Trong trường hợp này còn xuất hiện tài sản thế chấp của ông A, là sổ đỏ của ông A. Khi đến hạn thực hiện nghĩa vụ mà ông A không thực hiện hoặc thực hiện không đúng, hoặc không có khả năng thực hiện nghĩa vụ, các bên trong quan hệ thế chấp tài sản sẽ tiến hành xử lý tài sản thế chấp nhằm bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự. Tuy nhiên trong trường hợp này tài sản bảo đảm không còn nữa, do đó, bên nhận bảo lãnh có nghĩa vụ thực hiện nghĩa vụ của bên được bảo lãnh trước bên nhận bảo lãnh như thỏa thuận trước đó. Cụ thể, Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất có nghĩa vụ thực hiện phần nghĩa vụ của ông A mà Văn phòng này đã đứng ra bảo lãnh trước Ngân hàng.

Trường hợp này, để có thể xác định được chính xác nghĩa vụ của bên bảo lãnh, phải xác định được người ký kết hợp đồng bảo lãnh là ai. Nếu như người ký kết hợp đồng bảo lãnh nhân danh Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất thì trách nhiệm thuộc về Văn phòng. Nếu như người ký kết hợp đồng bảo lãnh nhân danh cá nhân thì trách nhiệm sẽ thuộc về cá nhân.