Quyền định đoạt đối với tài sản chung của hộ gia đình

Hỏi: Ngày 07/07/2011 cha mẹ tôi có ký bảo lãnh cho chị tôi thế chấp ngân hàng bằng giấy chứng nhận QSĐ do mẹ tôi đứng tên chủ hộ cấp năm 2004 (tài sản do gia đình tôi mua). Hợp đồng thế chấp chỉ có cha mẹ tôi ký. Từ năm 1999 đến 2004 gia đình tôi có 5 thành viên gồm cha mẹ, anh trai, tôi và em gái. Em gái tôi có ký ủy quyền do phường chứng thực ngày 13/07/2011 và có hiệu lực từ ngày ký nhưng hợp đồng thế chấp công chứng ngày 12/07/2011. Còn tôi và anh tôi không đồng ý ký. Vậy cho tôi hỏi vậy hợp đồng thế chấp đó có đúng pháp luật không? (Ngọc Hân - Gia Lai )

Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198

Luật gia Nguyễn Bảo An- Tổ tư vấn pháp luật bất động sản của Công ty Luật TNHH Everest- trả lời:

Khoản 29 Điều 3 Luật đất đai 2013 quy định như sau:

“Hộ gia đình sử dụng đất là những người có quan hệ hôn nhân, huyết thống, nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình, đang sống chung và có quyền sử dụng đất chung tại thời điểm được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất; nhận chuyển quyền sử dụng đất.”

Theo đó, việc xác định chủ sở hữu đối với tài sản chung của hộ gia đình sẽ căn cứ vào sổ hộ khẩu gia đình tại thời điểm được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có bao nhiêu nhân khẩu thì những người đó có quyền sở hữu ngang nhau.

Điều 109 Bộ luật dân sự 2005 quy định về chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung của hộ gia đình như sau:

"1.Các thành viên của hộ gia đình chiếm hữu và sử dụng tài sản chung của hộ theo phương thức thoả thuận.

2.Việc định đoạt tài sản là tư liệu sản xuất, tài sản chung có giá trị lớn của hộ gia đình phải được các thành viên từ đủ mười lăm tuổi trở lên đồng ý; đối với các loại tài sản chung khác phải được đa số thành viên từ đủ mười lăm tuổi trở lên đồng ý".

Như vậy, việc định đoạt tài sản chung của hộ gia đình phải được thực hiện theo quy định trên. Trường hợp của bạn, nếu như trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thể hiện cấp cho Hộ ông/bà và vào thời điểm được cấp giấy trong hộ khẩu có tên anh chị em bạn thì việc ba mẹ bạn ký tên mà không có chữ ký hoặc ủy quyền của những người còn lại thì hợp đồng thế chấp sẽ bị vô hiệu.

Ngoài ra, thông tin bạn cung cấp, hợp đồng thế chấp ký kết và công chứng ngày 12/07/2011 và giấy tờ ủy quyền của em gái bạn được xã xác nhận ngày 13/07/2011, vì vậy hợp đồng thế chấp cũng sẽ bị vô hiệu.