Phân chia di sản thừa kế khi có di chúc miệng

>>> Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198

Luật gia Nguyễn Văn Nam - Tổ tư vấn pháp luật thừa kế - Công ty Luật TNHH Everest - trả lời:

Theo thông tin bạn cung cấp thì trước khi ba bạn qua đời năm 2001 thì có để lại di chúc miệng dặn dò anh trai bạn chia đều tài sản cho các anh chị em.

Theo quy định của pháp luật tại Khoản 1 Điều 651 Bộ luật dân sự 2005 có quy định như sau:

"1. Trong trường hợp tính mạng một người bị cái chết đe dọa do bệnh tật hoặc các nguyên nhân khác mà không thể lập di chúc bằng văn bản thì có thể di chúc miệng".

Tuy nhiên di chúc được coi là hợp pháp được quy định tại Khoản 5 Điều 652 Bộ luật dân sự 2005 như sau:

"Di chúc miệng được coi là hợp pháp, nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau đó những người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn năm ngày, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng hoặc chứng thực".

Như vậy sau khi ba bạn để lại di chúc bằng miệng thì những người làm chứng phải ghi chép lại và cùng nhau ký tên. Trong thời hạn năm ngày ba bạn để lại di chúc bằng miệng thì di chúc phải được công chứng hoặc chứng thực.

Trong trường hợp di chúc ba bạn để lại hợp pháp mà anh trai bạn đơn phương làm đơn để nhận một nửa diện tích đất qua sổ đỏ mà không có sự đồng ý của các thành viên khác là không đúng theo quy định của pháp luật.

Trường hợp di chúc ba bạn để lại không hợp pháp theo quy định của pháp luật, trường hợp này thì di sản thừa kế sẽ được chia theo pháp luật. Theo Điều 676 Bộ luật dân sự thì:

"1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột, chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau".

Như vậy, những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất sẽ bao gồm tất cả các anh chị em ruột của bạn và nhữngngười thuộc hàng thừa kế thứ nhất khác (nếu có). Mỗi người sẽ được hưởng một phần bằng nhau

Do đó mà anh trai bạn tự ý khai nhận một nửa di sản thừa kế là không đúng theo quy định của pháp luật.

Như vậy, dù ba bạn mất có để lại di chúc và di chúc đó có hiệu lực hay không thì việc anh trai bạn đơn phươnglàm đơn để nhận một nửa diện tích đất qua sổ đỏ mà không có sự đồng ý của các đồng thừa kế khác là không đúng theo quy định của pháp luật. Để đảm bảo quyền lợi của mình, những người thừa kế khác có thể khởi kiện để yêu cầu chia thừa kế

Khuyến nghị: