Thời hiệu khởi kiện để người thừa kế yêu cầu chia di sản, xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác là mười năm, kể từ thời điểm mở thừa kế
Hỏi: Ông nội tôi có hai bà vợ và có 5 người con,3 anh em trai và hai cô. Từ ngày thành lập làng bố mẹ em là con cả nên sống chung với ông bà nội. Còn các cô chú thì cũng có đất riêng cả vì ra ở riêng. Qua đời ông bà nội là để lại mảnh vườn của ông bà cho bố mẹ tôi nhưng lúc ông bà mất không để lại di chúc và sổ đỏ vẫn đang mang tên ông nội tôi.Cụ thể ông nội tôi mất năm 1994 bà nội mất năm 1986 .kể từ thời điếm đó tới giờ gia đình tôi vẫn sống trên mảnh đất của ông bà để lại.Cho tới thời điểm hiện tại mẹ tôi muốn chuyển tên quyền sự dụng đất của ông bà nội sang tên mẹ tôi nhưng lúc làm hồ sơ để chuyển đổi thì chúng tôi đều đi làm ăn xa quê nên ông chú thứ 3 bảo để ông làm cho vì mẹ tôi già đi lại không tiện, nhưng sau khi mẹ tôi đưa bìa đất cho chú thì chú lại trở mặt không chịu sang tên cho mẹ của tôi nữa và ông chú giữ luôn bìa đỏ không trả lại cho mẹ tôi nữa. ông chú bảo đất của bố tôi tôi có quyền giữ và đòi chia mảnh đất của ông bà tôi cho 5 người con, nhưng cả bốn người đều không đồng tình vì đất đó thuộc về bố mẹ tôi là hợp tình hợp lý. Vậy tôi kính hỏi luật sư ông chú tôi làm vậy có đúng luật không ?làm sao để mẹ tôi có thể lấy lại số đỏ từ tay chú và làm thế nào để chuyển tên sổ đỏ từ ông nội tôi sang tên mẹ tôi?nếu như không được sự đồng ý của ông chú đó?và ông bà nội tôi mất cũng đã hơn 10 năm vậy quyền để ông chú tôi đòi chia tài sản có được tòa giải quyết không? (Phi Hảo - Bắc Ninh)
>>> Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198
Luật gia Nguyễn Văn Nam - Tổ tư vấn pháp luật thừa kế - Công ty Luật TNHH Everest - trả lời:
Thứ nhất, về thời hiệu khởi kiện yêu cầu phân chia di sản thừa kế:
Điều 645 Bộ luật dân sự năm 2005 vềthời hiệu khởi kiện về thừa kế: "Thời hiệu khởi kiện để người thừa kế yêu cầu chia di sản, xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác là mười năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.
Thời hiệu khởi kiện để yêu cầu người thừa kế thực hiện nghĩa vụ về tài sản của người chết để lại là ba năm, kể từ thời điểm mở thừa kế".
Theo như dữ liệu anh cung cấp, mảnh đất vườn đó nằm liền với mảnh đất ở mà bố mẹ anh được ông bà để lại. Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất vẫn mang tên ông nội anh. Nhưng trên thực tế, bố mẹ anh sử dụng đất đó nhưng không có giấy tờ chứng minh việc ông bà tặng cho hay thỏa thuận giữa những người hưởng thừa kế về mảnh đất này cho bố mẹ anh.
Ông mất từ thời điểm năm 1994, tính đến nay là đã được 21 năm, do đó, trong thời hạn 10 năm sau khi ông mất, không có tranh chấp, thìchú của anh không thể khởi kiện yêu cầu phân chia di sản được vì đã hết thời hiệu khởi kiện.
Tuy nhiênnếu giữa những người thừa kế có sự thỏa thuận về việc di sản này là tài sản chung của mọi người,mà không xác định được phần của mỗi người,theo Nghị quyết 02/2004/NQ-HĐTP thì Tòa sẽ thực hiện theo thủ tục phân chia tài sản chung.
2. Việc áp dụng các quy định của pháp luật về thời hiệu khởi kiện liên quan đến thừa kế:
2.4. Không áp dụng thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế
a) Trường hợp trong thời hạn mười năm, kể từ thời điểm mở thừa kế mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về quyền thừa kế và có văn bản cùng xác nhận là đồng thừa kế hoặc sau khi kết thúc thời hạn mười năm mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về hàng thừa kế và đều thừa nhận di sản do người chết để lại chưa chia thì di sản đó chuyển thành tài sản chung của các thừa kế. Khi có tranh chấp và yêu cầu Toà án giải quyết thì không áp dụng thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế, mà áp dụng các quy định của pháp luật về chia tài sản chung để giải quyết và cần phân biệt như sau:
a.3. Trường hợp không có di chúc và các đồng thừa kế không có thoả thuận về phần mỗi người được hưởng khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo quy định của pháp luật về chia tài sản chung.
Theo đó, Tòa Án vẫn sẽ tiếp nhận yêu cầu và thực hiện chia tài sản theo pháp luật về chia tài sản chung của các đồng thừa kế nếu có văn bản thỏa thuận của những người con của ông bạn về việc xác nhận đây là tài sản chung của tất cả các đồng thừa kế.
Ngoài ra, nếu chỉ có mình chú bạn đòi chia di sản này, các đồng thừa kế khác không có sự thỏa thuận về việc đây là tài sản chung của người thừa kế thì chú bạn không thể thực hiện quyền khởi kiện, và phần tài sản này, mẹ bạn vẫn có quyền sử dụng với tư cách là người thừa kế di sản đó.
Thứ hai, mảnh đất này tuy mang tên chủ sử dụng của ông nội, nhưng đã được bố mẹ anh sử dụng trước thời điểm ông mất là năm 1994, và về bản chất, mảnh đất này thuộc về tài sản được thừa kế của bố anh, nay bố đã mất, thì tài sản này thuộc quyền thừa kế của mẹ anh. mẹ anh có quyền được hưởng phần di sản này.
Căn cứ theo quy định của Luật Đất đai:
Điều 100. Cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư đang sử dụng đất có giấy tờ về quyền sử dụng đất
3. Hộ gia đình, cá nhân được sử dụng đất theo bản án hoặc quyết định của Tòa án nhân dân, quyết định thi hành án của cơ quan thi hành án, văn bản công nhận kết quả hòa giải thành, quyết định giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo về đất đai của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đã được thi hành thì được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất; trường hợp chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính thì phải thực hiện theo quy định của pháp luật.
Do mảnh đất này đang trong tình trạng có tranh chấp, nên để có căn cứ được xác lập quyền sử dụng trên mảnh đất đó, mẹ anh và những ngườithừa kế có thể yêu cầu Tòa Án giải quyết tranh chấp để xác nhận quyền sử dụng đất, Tòa Án sẽ tham giagiải quyếttranh chấp, để lấy căn cứ là quyết định giải quyết tranh chấp đó để yêu cầu cơ quan có thẩm quyền thay đổi chủ sử dụng trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đó.
Khuyến nghị:
- Để có tư vấn chính xác và cụ thể hơn, Quý vị vui lòng liên hệ với các Luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198.
- Nội dung tư vấn pháp luật thừa kế mà Công ty Luật TNHH Everest cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo.
- Các điều luật chúng tôi viện dẫn trong bài viết có thể đã hết hiệu lực hoặc đã được sửa đổi, bổ sung. Các thông tin trong tình huống là cá biệt. Do đó, Chúng tôi không đảm bảo những thông tin này có thể áp dụng cho mọi trường hợp, mọi đối tượng, ở mọi thời điểm.
Bình luận