Đối với mảnh đất cũ do ông, bà bạn để lại khi ông mất đi thì một nửa mảnh đất thuộc quyền sử dụngcủa ông sẽ trở thành di sản thừa kế và được chia cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất theo quy định tại điều 676 Bộ luật dân sự 2005
Hỏi: Ông bà ngoại tôi có 5 người con trong đó 3 trai 2 gái, đều đã chia tài sản cho 3 người con trai hết rồi và con gái đồng ý. Ông bà ở trên một mảnh đất thuộc quyền của ông bà.Ông tôi mất, bà tôi bán mảnh đất ông bà đã đang ở để mua mảnh đất mới đứng tên bà ngoại tôi (thực chất là đổi hai mảnh đất cho nhau). Nay bà ngoại tôi muốn cho tặng cho 1 người con gái thì 4 người con khác có quyền đòi chia tài sản thừa kế của ông ngoại tôi đối với mảnh đất mới đang mang tên bà ngoại tôi hay không? Việc cho tặng đó có hợp pháp không? (Thu Hoa - Hà Nam)
Luật gia Nguyễn Văn Nam - Tổ tư vấn pháp luật thừa kế - Công ty Luật TNHH Everest - trả lời:
Về vấn đề chia di sản thừa kế
Theo quy định tại điều 675 Bộ luật dân sự 2005 về thừa kế khi người chết không để lại di chúc:
"Điều 675.Những trường hợp thừa kế theo pháp luật
1. Thừa kế theo pháp luật được áp dụng trong những trường hợp sau đây:
a) Không có di chúc;
b) Di chúc không hợp pháp..".
Do đó, đối với mảnh đất cũ do ông, bà bạn để lại khi ông mất đi thì một nửa mảnh đất thuộc quyền sử dụngcủa ông sẽ trở thành di sản thừa kế và được chia cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất theo quy định tại điều 676 Bộ luật dân sự 2005:
"Điều 676.Người thừa kế theo pháp luật
1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau".
Do vậy, những người con và vợ của người chết sẽ được hưởng những phần di sản bằng nhau từ phần di sản để lại là 1/2 mảnh đất. Việc bà tự ý bán mảnh đất thừa kế chung trái với quy định của pháp luật nên những người thừa kế còn lại có quyền yêu cầu mẹ mình hoàn trả lại cho mình số tiền tương ứng với giá trị mảnh đất mà mình được thừa hưởng.
Về vấn đề mua mảnh đất mới đứng tên người mẹ
Mảnh đất mới này nếu đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đứng tên bà ngoại của bạn thì người này sẽ là chủ sở hữu quyền sử dụng đấtvà có toàn quyền định đoạt mảnh đất này. Bà ngoại anh sẽ có toàn quyền về chuyển quyền sử dụng đất theo quy định tại điều 168 Luật đất đai 2013:
"Điều 168. Thời điểm được thực hiện các quyền của người sử dụng đất
1. Người sử dụng đất được thực hiện các quyền chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, tặng cho, thế chấp, góp vốn quyền sử dụng đất khi có Giấy chứng nhận. Đối với trường hợp chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp thì người sử dụng đất được thực hiện quyền sau khi có quyết định giao đất, cho thuê đất; trường hợp nhận thừa kế quyền sử dụng đất thì người sử dụng đất được thực hiện quyền khi có Giấy chứng nhận hoặc đủ điều kiện để cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất".
Vì vậy, trong trường hợp này:
- Nếu chứng minh được mảnh đất mà người mẹ mua là từ số tiền mà ngườinày đã bán mảnh đất cũ (hoặc do chuyển đổi mảnh đất cũ với người khác)thì những người con sẽ có quyền đòi lại di sản thừa kế của mình đối với mảnh đất mới và bà sẽ không tự ý định đoạt mảnh đất là tài sản chung này.
- Nếukhông chứng minh được việc bà mua mảnh đất từ số tiền mà bà đã bán đất thuộc sở hữuchung của ông bà thì mảnh đất mới sẽ được coi là tài sản riêng của bà. Các con không có quyền sử dụngcũng như định đoạtvới mảnh đất mới này nhưng vẫn có quyền yêu cầu bà bồi hoàn lại phần di sản thừa kế tương ứng với quyền lợi của họ (bằng tiền) do bà đã bán phần đất cũ thuộc sở hữu chung.
Các bên có thể hòa giải tại UBND xãhoặc khởi kiện tại Tòa dân sự - Tòa án nhân dân huyện nơi có đất để đòi lại quyền lại chính đáng của mình.
Khuyến nghị:
- Để có tư vấn chính xác và cụ thể hơn, Quý vị vui lòng liên hệ với các Luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198.
- Nội dung tư vấn pháp luật thừa kế mà Công ty Luật TNHH Everest cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo.
- Các điều luật chúng tôi viện dẫn trong bài viết có thể đã hết hiệu lực hoặc đã được sửa đổi, bổ sung. Các thông tin trong tình huống là cá biệt. Do đó, Chúng tôi không đảm bảo những thông tin này có thể áp dụng cho mọi trường hợp, mọi đối tượng, ở mọi thời điểm.
Bình luận