Khởi kiện về việc phân chia tài sản đồng sở hữu

Hỏi: Gia đình tôi có 1 căn nhà đồng sở hữu 7 anh chị em, trong đó có người chị tư đã mất và chị có 3 người con trai. Căn nhà này vừa mới được đền bù 1 phần đất do nhà nước mở đường. Người anh thứ 3 đại diện nhận tiền và chia lại cho 7 anh chị em.Nhưng phần của 3 đứa cháu con chị tư thì chia ít hơn, do người anh 3 này nói rằng 3 đứa cháu không có ở trong nhà chung không có công đóng góp xây dựng nên chia ít thôi, phần dư còn lại các anh em lại chia cho nhau (nhưng anh 3 tôi lấy nhiều nhất). Tôi thấy vậy là không đúng nhưng do anh ba làm dữ nên mấy đứa em tôi không dám cãi lại, tôi định sau này sẽ trả lại số tiền tôi lấy thừa cho 3 đứa cháu đó. Nhưng nay 1 trong 3 đứa cháu biết chuyện nên làm đơn kiện anh em tôi. Đề nghị Luật sư tư vấn, tôi có liên quan gì trong chuyện này không, vì việc nói sai số tiền đền bù đến việc chia tiền không đủ cho các cháu đều do anh 3 tôi tự làm. (Mai Hoa - Đà Lạt)

Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198

Luật gia Phùng Thị Huyền - Tổ tư vấn pháp luật dân sự Công ty Luật TNHH Everest - trả lời:

Liên quan đến vấn đề anh (chị) hỏi, chúng tôi xin trích dẫn một số quy định của pháp luật như sau:

Về vấn đề quyền lợi của 3 đứa con của chị tư đã mất được xác định như sau:

- Nếu sau khi chị tư mất mà có để lại di chúc thì tài sản mà chị tư được nhậnsẽđược phân chia cho 3 đứa con theo di chúc.

- Nếu sau khi chị tư mất mà không để lại di chúc thì theo quy định tại Điều 676 Bộ luật Dân sự 2005 quy định:

- Về người thừa kế theo pháp luật: "1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây: a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết; b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại; c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột, chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại. 2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau. 3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản". (Điều 676)

Như vậy 3 đứa con của chị tư là người thừa kếđối với hàng thừa kế thứ nhấtđối với tài sản của chịtư. Chị tư có quyền hạnđối với ngôi nhà,dođó sau khi chị tư mất quyềnđối với tài sảnđó sẽđược thừa kế lại cho 3 đứa con.

- Về tài sản chung của hộ gia điình: "Tài sản chung của hộ gia đình gồm quyền sử dụng đất, quyền sử dụng rừng, rừng trồng của hộ gia đình, tài sản do các thành viên đóng góp, cùng nhau tạo lập nên hoặc được tặng cho chung, được thừa kế chung và các tài sản khác mà các thành viên thoả thuận là tài sản chung của hộ". (Điều 108)

- Về chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung của hộ gia đình: "1. Các thành viên của hộ gia đình chiếm hữu và sử dụng tài sản chung của hộ theo phương thức thoả thuận. 2. Việc định đoạt tài sản là tư liệu sản xuất, tài sản chung có giá trị lớn của hộ gia đình phải được các thành viên từ đủ mười lăm tuổi trở lên đồng ý; đối với các loại tài sản chung khác phải được đa số thành viên từ đủ mười lăm tuổi trở lên đồng ý". (Điều 109)

Theo thông tin anh (chị) cung cấp thì căn nhà đó là tài sản chung của 7 anh chị em và là tài sảnđược thừa kế chung. Theo quy định tại khoản 2 Điều 109 Bộ luật dân sự 2005 thì việc định đoạt tài sản chung có giá trị lớn của hộ gia đình phải được các thành viên từ đủ 15 tuổi trở lên đồng ý. Như vậy việc phân chia tài sản chung là số tiềnđền bù đất đó phải có sự thỏa thuận của các đồng sở hữu và phảiđược tất cả các thành viên trong giađìnhđồngý. Trong trường hợp này một trong 7 người là chị tưđã mất và theo quyđịnh của pháp luật thì 3 người con của chị tư sẽ có quyền thừa kế đối với phần tài sản của chị. Việc phân chia tài sản sẽ do các bên thỏa thuận. Do đó ở đây cũng cần phải có sự thỏa thuận và đồng ý của 3 đứa cháu đó nếu 3 đứa cháu từ đủ 15 tuổi trở lên.

Nếu việc phân chia tài sản chung không có sự thống nhất giữa các đồng sở hữu và việc phân chia đó ảnh hưởng đến quyền và lợiích của 3 đứa con chị tư thì chúng hoàn toàn có quyền khởi kiện lên cơ quan có thẩm quyền để bảo vệ quyền và lợiích hợp pháp của mình. Việc nói sai số tiền đền bù cho đếnviệc chia tiền không đủ cho các cháu đều do anh ba anh (chị) tự làm. Tuy nhiên nếu việc này các anh, chị, em khác cũng biết mà không phản đốigì thì cũng có thể sẽ phải chịu trách nhiệm trướcpháp luật, nếu việc đó ảnh hưởng trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của 3 đứa cháu.

Khuyến nghị:

1. Để có ý kiến tư vấn chính xác và cụ thể hơn, Quý vị vui lòng liên hệ với các Luật sư chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198, hoặc E-mail: [email protected].
2. Nội dung bài tư vấn pháp luật dân sự mà Công ty Luật TNHH Everest cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo.
3. Tại thời điểm quý Vị đọc bài viết này, các điều luật chúng tôi viện dẫn có thể đã hết hiệu lực, hoặc đã được sửa đổi, bổ sung; các thông tin trong tình huống là cá biệt. Do đó, chúng tôi không đảm bảo những thông tin này có thể áp dụng cho mọi trường hợp, mọi đối tượng, ở mọi thời điểm.