Nếu bầu cử theo cách thức truyền thống, thì số người trúng cử phụ thuộc vào số phiếu bầu của một nhóm sở hữu đa số cổ phần. Còn bầu cử theo phương thức dồn phiếu, nhóm cổ đông đa số chỉ bầu được đa số, chứ không phải là toàn bộ số người trúng cử.
Hỏi: Công ty tôi hiện nay chuẩn bị họp Đại hội đồng cổ đông thường niên. Trong cuộc họp lần này sẽ chuẩn bị bầu ra thành viên Hội đồng quản trị, thành viên Ban kiểm soát nhiệm kỳ mới. Tuy nhiên theo tôi được biết việc bầu Hội đồng quản trị, thành viên Ban kiểm soát có thể được thực hiện theo phương thức bầu dồn phiếu mà cũng có thể không. Đề nghị Luật sư tư vấn, việc bầu thành viên Hội đồng quản tóa, thành viên Ban kiểm soát có nên thực hiện theo phương thức bầu dồn phiếu không? Cách thức để bầu dồn phiếu là gì? (Đỗ Vũ Trần - Hà Nội)
>>> Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198
Luật gia Nguyễn Thị Hoài Thương - tổ tư vấn pháp luật doanh nghiệp của Công ty Luật TNHH Everest - trả lời:
Liên quan đến câu hỏi của anh (chị) chúng tôi có một số ý kiến, đồng thời trích dẫn quy định của pháp luật để tham khảo, cụ thể:
Có bắt buộc hay không việc bầu cử thành viên Hội đồng quản trị, thành viên Ban kiểm soát theo phương thức dồn phiếu?
Theo quy định tại khoản 3, Điều 144, Luật Doanh nghiệp năm 2014 về việc bầu dồn phiếu đối với bầu thành viên Hội đồng quản trị và Ban kiểm soát như sau:
"3. Trường hợp Điều lệ công ty không quy định khác, việc biểu quyết bầu thành viên Hội đồng quản trị và Ban kiểm soát phải thực hiện theo phương thức bầu dồn phiếu, theo đó mỗi cổ đông có tổng số phiếu biểu quyết tương ứng với tổng số cổ phần sở hữu nhân với số thành viên được bầu của Hội đồng quản trị hoặc Ban kiểm soát và cổ đông có quyền dồn hết hoặc một phần tổng số phiếu bầu của mình cho một hoặc một số ứng cử viên. Người trúng cử thành viên Hội đồng quản trị hoặc Kiểm soát viên được xác định theo số phiếu bầu tính từ cao xuống thấp, bắt đầu từ ứng cử viên có số phiếu bầu cao nhất cho đến khi đủ số thành viên quy định tại Điều lệ công ty. Trường hợp có từ 02 ứng cử viên trở lên đạt cùng số phiếu bầu như nhau cho thành viên cuối cùng của Hội đồng quản trị hoặc Ban kiểm soát thì sẽ tiến hành bầu lại trong số các ứng cử viên có số phiếu bầu ngang nhau hoặc lựa chọn theo tiêu chí quy chế bầu cử hoặc Điều lệ công ty."
Như vậy, so với Luật Doanh nghiệp năm 2005, Luật Doanh nghiệp năm 2014 đã bỏ quy định quy bắt buộc phải bầu thành viên Hội đồng quản trị và Ban kiểm soát theo phương thức dồn phiếu.Theo quy định việc bầu dồn phiếu là kết quả trúng cử được lấy theo số phiếu bầu từ cao đến thấp, tức là người trúng cử có thể đạt trên 100%, hoặc có thể chỉ cần một vài phần trăm phiếu bầu mà không bắt buộc phải đạt một tỷ lệ bắt buộc trong giới hạn 51-100% như đối với việc bầu cử thông thường. Vậy là nhóm cổ đông hoặc cổ đông nắm giữ cổ phần thấp (khoảng dưới 10%) có thể đưa được người đại diện của mình vào Hội đồng quản trị và Ban kiểm soát, thay vì ít nhất phải 51% như bầu cử thông thường.
Có nên hay không thực hiện cách thức bầu dồn phiếu đối với việc bầu thành viên Hội đồng quản trị, thành viên Ban kiểm soát?
Nếu bầu cử theo cách thức truyền thống, thì số người trúng cử hoàn toàn phụ thuộc vào số phiếu bầu của một nhóm sở hữu đa số cổ phần có quyền biểu quyết (trên 50%) trong mọi trường hợp. Còn bầu cử theo phương thức dồn phiếu, nhóm cổ đông đa số chỉ bầu được đa số, chứ không phải là toàn bộ số người trúng cử. Bên cạnh đó, số lượng thành viên được bầu dồn phiếu càng nhiều, thì nhóm cổ đông thiểu số càng có nhiều cơ hội bầu được số ứng viên sát với tỷ lệ biểu quyết của mình.
Với cách bầu dồn phiếu, nếu bầu 2 - 3 thành viên Hội đồng quản trị, thì nhóm sở hữu 49% số phiếu bầu luôn có khả năng bầu được 1 ứng viên. Nếu bầu 8 thành viên Hội đồng quản trị, thì nhóm 49% luôn có khả năng bầu được 4 người, chiếm 50%. Tương tự, nếu bầu 1 - 2 thành viên Hội đồng quản trị, nhóm cổ đông sở hữu 30% sẽ không đủ điền kiện để bầu được bất cứ thành viên nào, nhưng nếu bầu 7 thành viên thì lại có đủ điều kiện để bầu được 2 người. Và nếu như bầu 9 thành viên Hội đồng quản trị, thì nhóm cổ đông chỉ cần sở hữu 10% cũng luôn có cơ hội bầu chọn được 1 thành viên.
Như vậy, nếu bầu dồn phiếu thì nhóm cổ đông sở hữu 10 - 20% cổ phần là đã có nhiều khả năng bầu được người đại diện của mình. Còn nếu bầu thông thường thì thậm chí nhóm cổ đông sở hữu tới trên 49% cũng dễ có nguy cơ không có đại diện nào trong Hội đồng quản trị. Đây là “tổn thất” rất lớn đối với nhóm cổ đông thiểu số, là đi ngược lại quan điểm bảo vệ nhà đầu tư nhỏ và cổ đông thiểu số.
Đối với cách thức bầu dồn phiếu.
Bảng ví dụ về cách bầu dồn phiếu đối với một cổ đông sở hữu 10.000 cổ phần
Nếu bầu theo phương thức thông thường (như bầu cử Quốc hội), thì cổ đông đó sẽ bỏ phiếu cho một, một số, hoặc cả 7 ứng viên, mỗi người được 10.000 phiếu. Theo cách bầu này, người trúng cử phải đạt tỷ lệ phiếu bầu tối thiểu theo quy định Điều lệ công ty và trong mọi trường hợp không được thấp hơn tỷ lệ biểu quyết 50% của Luật Doanh nghiệp năm 2014.
Nếu bầu theo phương thức bầu dồn phiếu, thì cổ đông này luôn có 70.000 phiếu bầu. Khi đó, cổ đông có thể bầu dồn phiếu theo một trong ba cách cơ bản. Cách thứ nhất là dồn hết phiếu bầu cho 1 ứng viên. Cách thứ hai là chia phiếu bầu cho một số ứng viên với số phiếu bằng nhau, hoặc cho tất cả các ứng viên với số phiếu khác nhau. Cách thứ ba là chia đều số phiếu bầu cho tất cả các ứng viên. Do vậy, trong trường hợp bầu 7 thành viên Hội đồng quản trị nêu trên, thì 1 ứng viên có thể đạt số phiếu bầu ở mức cao nhất là 700% phiếu bầu. Điều này đồng nghĩa với việc tất cả cổ đông dồn hết phiếu bầu cho 1 ứng viên.
Vì vậy, nếu công ty nào mong muốn hoạt động thật sự nghiêm túc, bài bản, sòng phẳng, đàng hoàng thì nên duy trì phương thức bầu dồn phiếu, chứ không nên chuyển sang cách thức bầu cử thông thường.
Khuyến nghị:
- Để có ý kiến tư vấn chính xác và cụ thể hơn, Quý vị vui lòng liên hệ với các Luật sư chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198, hoặc E-mail: [email protected].
- Nội dung bài tư vấn pháp luật doanh nghiệp mà Công ty Luật TNHH Everest cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo.
- Tại thời điểm quý Vị đọc bài viết này, các điều luật chúng tôi viện dẫn có thể đã hết hiệu lực, hoặc đã được sửa đổi, bổ sung; các thông tin trong tình huống là cá biệt. Do đó, chúng tôi không đảm bảo những thông tin này có thể áp dụng cho mọi trường hợp, mọi đối tượng, ở mọi thời điểm.
Bình luận