Chia tài sản thừa kế khi không có di chúc?

Hỏi: Ông bà nội tôi mất không để lại di chúc. Hiện tại 13 người con đang làm thủ tục phân chia tài sản. Ba mẹ tôi ly thân và đang làm thủ tục ly hôn. Vì điều đó, ba tôi không muốn phân chia tài sản cho mẹ nên nhường phần thừa kế của ba cho chú tôi nhưng đó chỉ là trên giấy tờ còn thực tế ông đã nhận tiền thừa kế từ chú tôi, có cô của tôi làm chứng. Đề nghị Luật sư tư vấn, mẹ tôi có được hưởng phần tài sản của ông bà nội không khi mà mẹ chưa ly hôn với ba? Thứ hai là nếu ba tôi nhường phần thừa kế của mình cho chú mà không cần thông qua mẹ là đúng hay sai? Trong trường hợp này ba đồng ý mà mẹ không đồng ý thì có được không? Mẹ tôi có thể khởi kiện được không? (Trần Mai Anh - Hà Nội)

Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198

Luật gia Hoàng Văn Việt - Tổ tư vấn pháp luật thừa kế của Công ty Luật TNHH Everest - trả lời:

Căn cứ Điểm a Khoản 1 Điều 676 Bộ luật Dân sự năm 2005 quy định về người thừa kế theo pháp luật như sau: “Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây: Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi củangười chết”.Theo khoản 2 Điều 676 Bộ luật dân sự năm 2005 quy định:“Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau”.

Như vậy, do ông bà nội anh (chị) đã qua đời và không để lại di chúc, nên theo quy đinh pháp luật trên, di sản mà ông bà nội anh (chị) để lại sẽ được chia đều cho 13 người con (nếu không có thỏa thuận khác). Do đó, ba anh (chị) sẽ được hưởng 1 phần của tài sản thừa kế đó. Đồng thời, tại Điều 32 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2000 quy đinh về tài sản riêng của vợ, chồng như sau: "1. Vợ, chồng có quyền có tài sản riêng. Tài sản riêng của vợ, chồng gồm tài sản mà mỗi người có trước khi kết hôn; tài sản được thừa kế riêng, được tặng cho riêng trong thời kỳ hôn nhân; tài sản được chia riêng cho vợ, chồng theo quy định tại khoản 1 Điều 29 và Điều 30 của Luật này; đồ dùng, tư trang cá nhân. 2. Vợ, chồng có quyền nhập hoặc không nhập tài sản riêng vào khối tài sản chung". Căn cứ vào quy định trên, thì phần di sản thừa kế mà ba anh (chị) được hưởng sẽ là tài sản riêng, ba anh (chị) hoàn toàn có quyền tự định đoạt phần tài sản này và có quyền nhập hay không nhập vào khối tài sản chung. Do đó, việc ba anh (chị) nhường phần thừa kế của mình cho chú anh (chị) mà không cần thông qua sự đồng ý của mẹ anh (chị) là không trái pháp luật. Mẹ anh (chị) sẽ không có quyền khởi kiện.