Trong trường hợp người lập di chúc có để lại một phần di sản dùng vào việc thờ cúng thì phần di sản đó không được chia thừa kế và được giao cho một người đã được chỉ định trong di chúc quản lý để thực hiện việc thờ cúng
Hỏi: Ông bà ngọai tôi có chung với nhau bốn người con. Đến 1945 ông bà mất để lại phần đất 10.500 m2 nhưng không có di chúc. Năm 1994 thì họp mặt các con và được chia làm 5 phần (bốn phần chia đều cho các con, 1 phần dành riêng làm đất thổ mộ chung)- mõi người con đều giữ 1 tờ giấy cam kết cho phần chia thổ mộ này và có xác nhận của chính quyền điạ phương. Năm 1996 Cậu Sáu (1 trong những người con) tự ý đứng ra kê khai với chính quyền để được quyền sử dụng đất trên phần đất thổ mộ này mà không có sự đồng ý của 3 ngừơi đồng sở hữu còn lại. Đến thời điểm hiện nay khi 4 ngừơi con (ngừơi đứng tên trong giấy cam kết phân chia thổ mộ) đều mất. Một trong những người con của cậu Sáu (người tự ý đứng chủ quyền đất) lại tự động phân chia phần đất thổ mộ này cho các con của cậu Sáu. Với sự việc trên chúng tôi muốn có vài câu hỏi như sau:
1. Việc tự ý kê khai sở hữu quyền sử dụng đất trên phần đất thổ mộ này của cậu Sáu tôi làđúng không?
2. Tôi là cháu ngọai (hiện tại mẹ đã mất) thì việc phân chia này tôi có quyền can thiệp để giữ lại phần đất thổ mộ này hay không?
3. Nếu được phân chia thì chia như thế nào là đúng? (Thanh Vân - Quảng Ninh)
2. Tôi là cháu ngọai (hiện tại mẹ đã mất) thì việc phân chia này tôi có quyền can thiệp để giữ lại phần đất thổ mộ này hay không?
3. Nếu được phân chia thì chia như thế nào là đúng? (Thanh Vân - Quảng Ninh)
>>> Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198
Luật gia Nguyễn Thành Đạt - Tổ tư vấn pháp luật thừa kế - Công ty Luật TNHH Everest - trả lời:
Thứ nhất, về việc kê khai sở hữu quyền sử dụng đất trên phần đất thổ mộ.
Theo thông tin bạn đưa ra thì sau khi ông bà bạn mất, 4 người con của ông bà đã có bản cam kết phân chia tài sản và đã được xác nhận của chính quyền địa phương. Theo đó, mỗi người được hưởng một phần bằng nhau và có để ra một phần đất làm đất thổ mộ chung. Phần đất thổ mộ này được coi là di sản thờ cúng và sẽ được những người thừa kế thỏa thuận để cho một người quản lý theo quy định tại Điều 670 Bộ luật dân sự 2005:
"1. Trong trường hợp người lập di chúc có để lại một phần di sản dùng vào việc thờ cúng thì phần di sản đó không được chia thừa kế và được giao cho một người đã được chỉ định trong di chúc quản lý để thực hiện việc thờ cúng; nếu người được chỉ định không thực hiện đúng di chúc hoặc không theo thoả thuận của những người thừa kế thì những người thừa kế có quyền giao phần di sản dùng vào việc thờ cúng cho người khác quản lý để thờ cúng.
Trong trường hợp người để lại di sản không chỉ định người quản lý di sản thờ cúng thì những người thừa kế cử một người quản lý di sản thờ cúng.
Trong trường hợp tất cả những người thừa kế theo di chúc đều đã chết thì phần di sản dùng để thờ cúng thuộc về người đang quản lý hợp pháp di sản đó trong số những người thuộc diện thừa kế theo pháp luật.
2. Trong trường hợp toàn bộ di sản của người chết không đủ để thanh toán nghĩa vụ tài sản của người đó thì không được dành một phần di sản dùng vào việc thờ cúng".
Tuy nhiên, bạn không nói rõ, đối với phần đất thổ mộ này, các bên thỏa thuận do ai quản lý.Nên sẽ có trường hợp như sau:
Trường hợp 1: Trong bản cam kết của 4 người con có thỏa thuận rõ là phần đất thổ mộ do cậu Sáu của bạn quản lý.
Trong trường hợp này, việc kê khai sở hữu quyền sử dụng đất của cậu Sáu lúc này là hoàn toàn có căn cứ pháp luật. Chỉ khi cậu Sáu sử dụng mảnh đất này mà không đúng với mục đích đã thỏa thuận thì người khác có quyền can thiệp để giải quyết (người khác ở đây bao gồm 3 người con còn lai, trong trường hợp những người này đã mất thì những người thừa kế của họ có quyền). CÒn nếu sử dụng đúng mục đích, mà khi 3 người con của ông bà bạn mất thì phần đất đó thuộc về cậu bạn. Vậy nên khi cậu Sáu bạn mất thì phần đất thổ mộ này sẽ thuộc di sản để thừa kế của cậu ban. Lúc này, những người thuộc hàng thừa kế của cậu bạn sẽ tiếp tục phân chia và cử ra người quản lý phần đất thổ mộ này. Bạn không có quyền can thiệp bởi nó không thuôc sở hữu của mẹ bạn.
Trường hợp 2: Trong bản cam kết của 4 người con có thỏa thuận người quản lý phần đất thổ mộ nhưng không phải là cậu Sáu.
Lúc này, việc kê khai sở hữu quyền sử dụng đất của cậu Sáu là trái pháp luật. Nên những người thừa kế còn lại sẽ có quyền can thiệp yêu cầu giải quyết. Nếu 3 người còn lại này đều đã mất thì những người thừa kế có họ có quyền.Trong trường hợp người được phân quản lý phần đất thổ mộ là mẹ bạn thì bạn có quyền can thiệp để đòi lại phần đất thổ mổ đó.
Thứ hai, về việc phân chia như thế nào.
Do bạn không nêu rõ rằng mảnh đất đó là do ai đang được giao quản lý theo bản cam kết nên công ty không thể tư vấn là chia như thế nào.
Nếu mẹ bạn là người được giao quản lý phần đất này, khi mẹ bạn mất, phần di sản này thuộc di sản thừa kế của mẹ ban. Nếu mẹ bạn có để lại di chúc mà có chỉ định người quản lý phần đất này thì thực hiện theo di chúc. Nếu không có chỉ định thì những người thuộc diện thừa kế thỏa thuận với nhau cho môt người quản lý phần đất này.
Còn nếu mẹ bạn không phải là người quản lý thì bạn sẽ không được can thiệp yêu cầu chia. Vì nguyên tắc, bạn chỉ được can thiệp vào tài sản thuộc sở hữu của mẹ bạn khi mẹ bạn mất.
Thứ nhất, về việc kê khai sở hữu quyền sử dụng đất trên phần đất thổ mộ.
Theo thông tin bạn đưa ra thì sau khi ông bà bạn mất, 4 người con của ông bà đã có bản cam kết phân chia tài sản và đã được xác nhận của chính quyền địa phương. Theo đó, mỗi người được hưởng một phần bằng nhau và có để ra một phần đất làm đất thổ mộ chung. Phần đất thổ mộ này được coi là di sản thờ cúng và sẽ được những người thừa kế thỏa thuận để cho một người quản lý theo quy định tại Điều 670 Bộ luật dân sự 2005:
"1. Trong trường hợp người lập di chúc có để lại một phần di sản dùng vào việc thờ cúng thì phần di sản đó không được chia thừa kế và được giao cho một người đã được chỉ định trong di chúc quản lý để thực hiện việc thờ cúng; nếu người được chỉ định không thực hiện đúng di chúc hoặc không theo thoả thuận của những người thừa kế thì những người thừa kế có quyền giao phần di sản dùng vào việc thờ cúng cho người khác quản lý để thờ cúng.
Trong trường hợp người để lại di sản không chỉ định người quản lý di sản thờ cúng thì những người thừa kế cử một người quản lý di sản thờ cúng.
Trong trường hợp tất cả những người thừa kế theo di chúc đều đã chết thì phần di sản dùng để thờ cúng thuộc về người đang quản lý hợp pháp di sản đó trong số những người thuộc diện thừa kế theo pháp luật.
2. Trong trường hợp toàn bộ di sản của người chết không đủ để thanh toán nghĩa vụ tài sản của người đó thì không được dành một phần di sản dùng vào việc thờ cúng".
Tuy nhiên, bạn không nói rõ, đối với phần đất thổ mộ này, các bên thỏa thuận do ai quản lý.Nên sẽ có trường hợp như sau:
Trường hợp 1: Trong bản cam kết của 4 người con có thỏa thuận rõ là phần đất thổ mộ do cậu Sáu của bạn quản lý.
Trong trường hợp này, việc kê khai sở hữu quyền sử dụng đất của cậu Sáu lúc này là hoàn toàn có căn cứ pháp luật. Chỉ khi cậu Sáu sử dụng mảnh đất này mà không đúng với mục đích đã thỏa thuận thì người khác có quyền can thiệp để giải quyết (người khác ở đây bao gồm 3 người con còn lai, trong trường hợp những người này đã mất thì những người thừa kế của họ có quyền). CÒn nếu sử dụng đúng mục đích, mà khi 3 người con của ông bà bạn mất thì phần đất đó thuộc về cậu bạn. Vậy nên khi cậu Sáu bạn mất thì phần đất thổ mộ này sẽ thuộc di sản để thừa kế của cậu ban. Lúc này, những người thuộc hàng thừa kế của cậu bạn sẽ tiếp tục phân chia và cử ra người quản lý phần đất thổ mộ này. Bạn không có quyền can thiệp bởi nó không thuôc sở hữu của mẹ bạn.
Trường hợp 2: Trong bản cam kết của 4 người con có thỏa thuận người quản lý phần đất thổ mộ nhưng không phải là cậu Sáu.
Lúc này, việc kê khai sở hữu quyền sử dụng đất của cậu Sáu là trái pháp luật. Nên những người thừa kế còn lại sẽ có quyền can thiệp yêu cầu giải quyết. Nếu 3 người còn lại này đều đã mất thì những người thừa kế có họ có quyền.Trong trường hợp người được phân quản lý phần đất thổ mộ là mẹ bạn thì bạn có quyền can thiệp để đòi lại phần đất thổ mổ đó.
Thứ hai, về việc phân chia như thế nào.
Do bạn không nêu rõ rằng mảnh đất đó là do ai đang được giao quản lý theo bản cam kết nên công ty không thể tư vấn là chia như thế nào.
Nếu mẹ bạn là người được giao quản lý phần đất này, khi mẹ bạn mất, phần di sản này thuộc di sản thừa kế của mẹ ban. Nếu mẹ bạn có để lại di chúc mà có chỉ định người quản lý phần đất này thì thực hiện theo di chúc. Nếu không có chỉ định thì những người thuộc diện thừa kế thỏa thuận với nhau cho môt người quản lý phần đất này.
Còn nếu mẹ bạn không phải là người quản lý thì bạn sẽ không được can thiệp yêu cầu chia. Vì nguyên tắc, bạn chỉ được can thiệp vào tài sản thuộc sở hữu của mẹ bạn khi mẹ bạn mất.
Khuyến nghị:
- Để có tư vấn chính xác và cụ thể hơn, Quý vị vui lòng liên hệ với các Luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198.
- Nội dung tư vấn pháp luật thừa kế mà Công ty Luật TNHH Everest cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo.
- Các điều luật chúng tôi viện dẫn trong bài viết có thể đã hết hiệu lực hoặc đã được sửa đổi, bổ sung. Các thông tin trong tình huống là cá biệt. Do đó, Chúng tôi không đảm bảo những thông tin này có thể áp dụng cho mọi trường hợp, mọi đối tượng, ở mọi thời điểm.
Bình luận