Tư vấn về quyền hưởng di sản thừa kế của con gái khi bố mẹ mất

Luật gia Nguyễn Văn Nam - Tổ tư vấn pháp luật thừa kế - Công ty Luật TNHH Everest - trả lời:

Thứ nhất, về quyền hưởng di sản thừa kế theo pháp luật.

"1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột, chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản”. (Điều 676 Bộ luật dân sự năm 2005)

Theo đó, pháp luật không có sự phân biệt giữa con trai và con gái mà chỉ cần thuộc hàng thừa kế thì đều được hưởng di sản thừa kế theo quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, quyền hưởng di sản thừa kế của chị chỉ phát sinh trong trường hợp người để lại thừa kế không có di chúc hợp pháp. Còn nếu người chết có để lại di chúc định đoạt cho một người khác hưởng di sản thừa kế thì những người khác không có quyền hưởng di sản (trừ một số trường hợp).

Theo thông tin chị cung cấp, bố chị mất năm 1999. Nếu bố chị để lại di chúc thì di sản thừa kế của bố chị được chia theo di chúc; nếu bố chị không để lại di chúc thì di sản được chia theo pháp luật - Mẹ bạn và anh chị em bạn đều có quyền đối với di sản bố để lại.

Mẹ bạn mất năm 2015. Nếumẹ chị để lại di chúc thì di sản thừa kế của mẹ chị được chia theo di chúc; Nếu không có di chúc thì di sản thừa kế được chia theo pháp luật - Những người thừa kế được xác định là: Những anh chị em còn sống và các con của chị gái thứ ba (được hưởng phần di sản mà mẹ cháu được hưởng nếu còn sống).

Trong trường hợp phân chia di sản thừa kế theo pháp luật mà người con trai một mình làm thủ tục sang tên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất từ bố mẹ sang cho mình mà chưa có thoả thuận phân chia di sản thừa kế là trái quy định của pháp luật. Những người đồng thừa kế có quyền khởi kiện đến Toà án nhân dân cấp huyện nơi có bất động sản đó để yêu cầu phân chia di sản thừa kế.

Tuy nhiên, chị lưu ý vấn đề thời hiệu khởi kiện phân chia di sản thừa kế. Theo quy định của pháp luật, thời hiệu khởi kiện phân chia di sản thừa kế là 10 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.

Tuy nhiêncủa Hội đồng thẩm pháp Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn áp dụng pháp luật trong việc giải quyết các vụ án dân sự, hôn nhân và gia đình quy định như sau:

Trường hợp trong thời hạn mười năm, kể từ thời điểm mở thừa kế mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về quyền thừa kế và có văn bản cùng xác nhận là đồng thừa kế hoặc sau khi kết thúc thời hạn mười năm mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về hàng thừa kế và đều thừa nhận di sản do người chết để lại chưa chia thì di sản đó chuyển thành tài sản chung của các thừa kế. Khi có tranh chấp và yêu cầu Toà án giải quyết thì không áp dụng thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế, mà áp dụng các quy định của pháp luật về chia tài sản chung để giải quyết và cần phân biệt như sau:

Trường hợp có di chúc mà các đồng thừa kế không có tranh chấp và thoả thuận việc chia tài sản sẽ được thực hiện theo di chúc khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo di chúc.

Trường hợp không có di chúc mà các đồng thừa kế thỏa thuận về phần mỗi người được hưởng khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo thoả thuận của họ.

Trường hợp không có di chúc và các đồng thừa kế không có thoả thuận về phần mỗi người được hưởng khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo quy định của pháp luật về chia tài sản chung.

Theo đó, chị xem xét trường hợp thực tế của mình để xác định về thời hiệu khởi kiện và quyết định việc gửi đơn ra Toà án yêu cầu phân chia di sản thừa kế.

Khuyến nghị:

1. Để có tư vấn chính xác và cụ thể hơn, Quý vị vui lòng liên hệ với các Luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198.
2. Nội dung tư vấn pháp luật thừa kế mà Công ty Luật TNHH Everest cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo.
3. Các điều luật chúng tôi viện dẫn trong bài viết có thể đã hết hiệu lực hoặc đã được sửa đổi, bổ sung. Các thông tin trong tình huống là cá biệt. Do đó, Chúng tôi không đảm bảo những thông tin này có thể áp dụng cho mọi trường hợp, mọi đối tượng, ở mọi thời điểm.