-->

Thừa kế tài sản của vợ khi hai vợ chồng không đăng ký kết hôn

Việc đăng ký kết hôn được thực hiện theo trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật.

Hỏi: Mẹ em trước đây có tạo dựng một căn nhà sau đó sống chung với bố dượng vào năm 1982 (nhưng không đăng ký kết hôn, bố dượng không có tên trong hộ khẩu và đã viết đơn khước từ đứng tên trong sổ đỏ và công nhận đó là tài sản riêng của mẹ - xin nói thêm là bố dượng có 10 người con riêng trước khi sống chung với mẹ em) cho đến khi mẹ em mất vào năm 2006.Xin hỏi bố dượng của em có được thừa kế tài sản của mẹ em không? (Nguyễn Nam - Hải Dương)

 Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198
Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198

Luật gia Trần Bảo Ngọc - Tổ tư vấn pháp luật Hôn nhân và Gia đình của Công ty Luật TNHH Everest - trả lời:

Điều 652 Bộ luật Dân sự 2005 về di chúc hợp pháp quy định:“1. Di chúc được coi là hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:a) Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ hoặc cưỡng ép;b) Nội dung di chúc không trái pháp luật, đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của pháp luật.2. Di chúc của người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi phải được lập thành văn bản và phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý.3. Di chúc của người bị hạn chế về thể chất hoặc của người không biết chữ phải được người làm chứng lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực.4. Di chúc bằng văn bản không có công chứng, chứng thực chỉ được coi là hợp pháp, nếu có đủ các điều kiện được quy định tại khoản 1 Điều này.5. Di chúc miệng được coi là hợp pháp, nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau đó những người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn năm ngày, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng hoặc chứng thực".

Điều 16 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 về giải quyết quan hệ tài sản, nghĩa vụ và hợp đồng của nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn quy định:“1. Quan hệ tài sản, nghĩa vụ và hợp đồng của nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn được giải quyết theo thỏa thuận giữa các bên; trong trường hợp không có thỏa thuận thì giải quyết theo quy định của Bộ luật dân sự và các quy định khác của pháp luật có liên quan.2. Việc giải quyết quan hệ tài sản phải bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của phụ nữ và con; công việc nội trợ và công việc khác có liên quan để duy trì đời sống chung được coi như lao động có thu nhập".

Điều 676 Bộ luật Dân sự năm 2005 về thừa kế theo pháp luật quy định:“1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại.c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột, chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản".

Trường hợp 1: mẹ bạn có di chúc hợp phápthì việc chia thừa kế phần tài sản của mẹ sẽ hoàn toàn tuân theo di chúc.Chẳng hạn, nếu nội dung di chúc mẹ bạn để lại toàn bộ tài sản của mình cho bố dượng thì bố dượng có quyền thừa kế đối với toàn bộ tài sản của mẹ bạn, nếu nội dung di chúc mẹ bạn để lại cho bạn và bố dượng mỗi người một nửa thì hai người có quyền ngang nhau.

Trường hợp 2: nếu mẹ bạn không có di chúc hoặc di chúc không hợp pháp thì việc thừa kế sẽ chia theo pháp luật. Như vậy, do bố dượng bạn đã từng viết đơn khước từ đứng tên trong sổ đỏ và công nhận đó là tài sản riêng của mẹ, nếu đơn này đã có công chứng thì bố bạnkhông có quyền sở hữu đối với căn nhà. Về việc thừa kế, di sản của mẹ bạn khi chiatheo pháp luật sẽ chia đều cho những người sau: ông bà ngoại bạn (nếu ông bà còn sống hoặc qua đời sau mẹ bạn), chồng hợp pháp của mẹ bạn vào thời điểm mẹ bạn qua đời, và tất cả con của mẹ bạn. Theo đó, vì bố dượng và mẹ bạn không đăng ký kết hôn nên bố dượngkhông được thừa kế bất kỳ phần nào trong khối di sản mẹ bạn để lại nếu chia theo pháp luật.

Khuyến nghị:

  1. Để có ý kiến tư vấn chính xác và cụ thể hơn, Quý vị vui lòng liên hệ với các Luật sư chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198, hoặc E-mail: [email protected].
  2. Nội dung bài tư vấn pháp luật Hôn nhân và Gia đình mà Công ty Luật TNHH Everest cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo.
  3. Tại thời điểm quý Vị đọc bài viết này, các điều luật chúng tôi viện dẫn có thể đã hết hiệu lực, hoặc đã được sửa đổi, bổ sung; các thông tin trong tình huống là cá biệt. Do đó, chúng tôi không đảm bảo những thông tin này có thể áp dụng cho mọi trường hợp, mọi đối tượng, ở mọi thời điểm.