Thủ tục xin ly hôn đơn phương?

Hỏi: Tôi và chồng đã cưới nhau được 3 năm nhưng khi chung sống với gia đình nhà chồng thì tôi và bố mẹ chồng có rất nhiều quan điểm bất đồng dẫn đến mâu thuẫn xảy ra. Cách đây 4 tháng tôi có gửi con cho ông bà nội để vợ chồng vào Bình Dương lập nghiệp.Sau khi vào đó ổn định công việc tôi muốn cho con về thăm ông bà ngoại nhưng ông bà nội không cho, chồng tôi thì luôn áp đặt bắt buộc tôi phải làm theo ý anh ấy và bố mẹ chồng. Gia đình chồng tôi ở Thanh Hóa, vợ chồng tôi ở Bình Dương thì tôi nộp đơn xin ly hôn ở Bình Dương có được không và sau khi ly hôn tôi có giành được quyền nuôi con không? Con tôi hiện được 17 tháng tuổi. (Hà Quỳnh - Hà Nội)

Luật gia Ngô Đức Cường - Tổ tư vấn pháp luật hôn nhân và gia đình Công ty Luật TNHH Everest - trả lời:

Về việc xác định Tòa án có thẩm quyền giải quyết ly hôn của vợ chồng bạn:

1. Nếu trường hợp của bạn là ly hôn đơn phương

Khoản 1 Điều 35 Bộ luật Tố tụng dân sự 2004 sửa đổi, bổ sung 2011quy định:
"1. Thẩm quyền giải quyết vụ án dân sự của Tòa án theo lãnh thổ được xác định như sau:
a) Tòa án nơi bị đơn cư trú, làm việc, nếu bị đơn là cá nhân hoặc nơi bị đơn có trụ sở, nếu bị đơn là cơ quan, tổ chức có thẩm quyền giải quyết theo thủ tục sơ thẩm những tranh chấp về dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động quy định tại các điều 25, 27, 29 và 31 của Bộ luật này;"

Như vậy, nơi nộp đơn ly hôn đơn phương là Tòa án nhân dân cấp huyện nơi cư trú, làm việccủa chồng bạn. Như bạn trình bày thì gia đình chồng bạn ở Thanh Hóa còn chồng hiện ở BÌnh Dương. Do đó, nếu chồng bạn đăng ký tạm trú ở mộthuyện (thuộc tỉnh Bình Dương)nơi chồng bạn đang làm việc thì bạn nộp đơn xin đơn phương ly hôn tại TAND huyện nơi chồng bạn đăng lý tạm trú. Nếu không thì bạn phải nộp đơn tại TAND huyện thuộc tỉnh Thanh Hóa nơi mà chồng bạn đăng ký thường trú.

2. Nếu trường hợp của bạn là thuận tình ly hôn

Điểm h Khoản 2 Điều 35 Bộ luật Tố tụng dân sự 2004 sửa đổi, bổ sung 2011quy định:

"2. Thẩm quyền giải quyết việc dân sự của Toà án theo lãnh thổ được xác định như sau:

h) Tòa án nơi một trong các bên thuận tình ly hôn, nuôi con, chia tài sản khi ly hôn cư trú, làm việc có thẩm quyền giải quyết yêu cầu công nhận thuận tình ly hôn, nuôi con, chia tài sản khi ly hôn;"

Do đó, nếu thuận tình ly hôn thì bạn sẽ nộp đơn ở nơi cư trú của một trong hai vợ chồng. Trường hợp này ban có thể nộp đơn tại TAND cấp huyện nơi cư trú (là nơi đăng ký thường trú hoặc tạm trú)của bạn hoặc chồng bạn.

Sau khi ly hôn, việc nuôi con được quy định như sau:

"Điều 81. Việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn

1. Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình theo quy định của Luật này, Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan.

2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.

3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con."

Như vậy, con bạn 17 tháng tuổi thì sau khi ly hôn, về nguyên tắc, quyền nuôi con sẽ thuôc về người mẹ. Tuy nhiên, Tòa án sẽ xem xét đến các yếu tố như điều kiện vật chất, tinh thần để tạo cho đứa trẻ có cuộc sống tốt nhất; sau đó mới có quyết định cuối cùng.