Di sản thừa kế và thời hiệu khởi kiện về chia di sản thừa kế theo pháp luật?

Theo quy định của Điều 676 Bộ luật dân sự năm 2005 về quyền thừa kế theo pháp luật:

"1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột, chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản".

Như vậy, theo như thông tin bạn cung cấp thì gia đình bạn có 5 anh, chị em nên thời điểm bố, mẹ mất không để lại di chúc thì toàn bộ 5 người con sẽ là người thừa kế theo pháp luật đối với phần di sản đó. Tuy nhiên, đối với 3 người đã mất thì con của những người này sẽ là người thừa kế thế vị hợp pháp theo quy định sau: "Trong trường hợp con của người để lại di sản chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì cháu được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của cháu được hưởng nếu còn sống; nếu cháu cũng chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì chắt được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của chắt được hưởng nếu còn sống". (Điều 677)

-Thời hiệu khởi kiện về thừa kế:

Như thông tin bạn cung cấpthì tính từ thời điểm bố, mẹ mất tới hiện nay đã hơn 10 năm, mà theo quy định thời hiệu khởi kiện về thừa kế là 10 năm kể từ thời điểm mở thừa kế. Do đó, bây giờ bạn và những người con khác của người mất khởi kiện yêu cầu phân chia di sản thừa kế sẽ không được Tòa án thụ lý vì hết thời hiệu khởi kiện. Nên anh trai cả của bạn là người sử dụng hợp pháp đối với mảnh đất trên kể từ thời điểm bố, mẹ sẽ được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nếu có đơn yêu cầu. Cụ thể, Điều 645 Bộ luật dân sự năm 2005.

"Thời hiệu khởi kiện để người thừa kế yêu cầu chia di sản, xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác là mười năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.Thời hiệu khởi kiện để yêu cầu người thừa kế thực hiện nghĩa vụ về tài sản của người chết để lại là ba năm, kể từ thời điểm mở thừa kế".

Tuy nhiên, bạn vẫn có quyền được chia thừa kế nếu di sản thừa kế thuộc trường hợp sau theo Nghị quyết số02/2004/NQ-HĐTP. Cụ thể, nếu tất cả những người được quyền thừa kế không tranh chấp và có xác nhận là di sản chưa chia. Đồng thời, thỏa thuận được phần di sản mỗi người được hưởng thì sẽ được chia dựa trên bản thỏa thuận đó.

2.4. Không áp dụng thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế

a) Trường hợp trong thời hạn mười năm, kể từ thời điểm mở thừa kế mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về quyền thừa kế và có văn bản cùng xác nhận là đồng thừa kế hoặc sau khi kết thúc thời hạn mười năm mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về hàng thừa kế và đều thừa nhận di sản do người chết để lại chưa chia thì di sản đó chuyển thành tài sản chung của các thừa kế. Khi có tranh chấp và yêu cầu Toà án giải quyết thì không áp dụng thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế, mà áp dụng các quy định của pháp luật về chia tài sản chung để giải quyết và cần phân biệt như sau:

a.1. Trường hợp có di chúc mà các đồng thừa kế không có tranh chấp và thoả thuận việc chia tài sản sẽ được thực hiện theo di chúc khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo di chúc.

a.2. Trường hợp không có di chúc mà các đồng thừa kế thảo thuận về phần mỗi người được hưởng khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo thoả thuận của họ.

a.3. Trường hợp không có di chúc và các đồng thừa kế không có thoả thuận về phần mỗi người được hưởng khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo quy định của pháp luật về chia tài sản chung.

b) Trường hợp người chết để lại di sản cho các thừa kế nhưng các thừa kế không trực tiếp quản lý, sử dụng mà di sản đó đang do người khác chiếm hữu bất hợp pháp hoặc thuê, mượn, quản lý theo uỷ quyền... thì các thừa kế có quyền khởi kiện người khác đó để đòi lại di sản".

Khuyến nghị: