Chia thừa kế theo pháp luật đối với di sản của bố mẹ trong trường hợp có con riêng?

Luật gia Nguyễn Thành Đạt - Tổ tư vấn pháp luật thừa kế - Công ty Luật TNHH Everest - trả lời:

Trong trường của bạn cần xác định thời điểm trước khi ông bà mất đã để cho bác thứ ba đứng tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (thời điểm đó tất cả các anh, em còn lại đều đồng ý để bác đứng tên mà không có sự thỏa thuận nào khác về việc phân chia khi ông bà mất). Do đó, thời điểm ông bà mất thì riêng đối với ngôi nhà sẽ không mang ra để chia cho các đồng thừa kế. Vì trên thực tế ngôi nhà đó đã được sang têncho bác thứ ba (chủ sở hữu hợp pháp, là tài sản riêng của bác thứ ba). Trừ trường hợp trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thể hiện cấp cho hộ ông...thì mới có quyền yêu cầu chia thừa kế.

+ Đối với những tài sản khác của ông bà thì khi mất không để lại di chúc sẽ được chia thừa kế theo pháp luật:

Theo thông tin bạn cung cấp thì giữa ông bà không có con chung chỉ có con riêng của mỗi người (Ông bạn có bangười con là hai bác và bố bạn; bà bạn thì có hai người con gái). Mặc dù là con riêng nhưng nếu như tất cả thành viên đều chung sống với nhau, có quan hệ chăm sóc nuôi dưỡng như cha con, mẹ con thì tại thời điểm ông bà mất không có di chúc thì toàn bộ di sản sẽ được chia thừa kế theo pháp luật cho những người thừa kế hợp pháp ( 5 người con của ông và bà mà không phân biệt là con riêng hay con chung). Trừ trường hợp là con riêng nhưng đồng thời không chung sống với nhau, không phát sịnh quan hệ chăm sóc thì vấn đề thừa kế chỉ phát sinh được hưởng phần di sản trong phạm vi quyền của mình (con ông chỉ chỉ được hưởng thừa kế đối với phần của ông chứ không được chia thừa kế đối với phần của bà và ngược lại đối với con của bà chỉ được hưởng tương ứng với phần di sản từ bà). Cụ thể, Điều 679 Bộ luật dân sự năm 2005 quy định quan hệ thừa kế giữa con riêng và bố dượng, mẹ kế như sau:

"Con riêng và bố dượng, mẹ kế nếu có quan hệ chăm sóc, nuôi dưỡng nhau như cha con, mẹ con thì được thừa kế di sản của nhau và còn được thừa kế di sản theo quy định tại Điều 676 và Điều 677 của Bộ luật này".

Điều 676Bộ luật dân sự năm 2005 quy định như sau:

"1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột, chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản".

Tuy nhiên, như bạn cung cấp do bác hai và bố bạn đã mất nên bạn được xác định là người thừa kế thế vị đối với phần di sản mà bố bạn được hưởng; con của bác là người thế vị hưởng di sản đối với phần di sản mà người bác được hưởng. Đồng thời, mẹ bạn và vợ bác hai do không có quyền hưởng thừa kế đối với di sản của ông bà nên không có quyền can thiệp vào việc bán, phân chia di sản trên. Cụ thể:

Điều 677Bộ luật dân sự năm 2005 quy định như sau:

"Trong trường hợp con của người để lại di sản chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì cháu được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của cháu được hưởng nếu còn sống; nếu cháu cũng chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì chắt được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của chắt được hưởng nếu còn sống".

Trong trường hợp bác thứ ba không có vợ con thì phần dia sản thừa kế mà bác được nhận và di sản của bácsẽ lạiđược chia thừa kế theo pháp luật theo hàng thừa kế thứ hai vì hàng thừa kế thứ nhất không còn ai, tức là chiacho 4 anh chị em khác của bác(hai người cô, con của bác hai và bạn (thế vị từ bố). Theo đó, hai người cô không có quyền định đoạt toàn bộ đối với phần di sản này của người bác nếu không có sự thỏa thuận với bạn và người con của bác hai. Trường hợp, hai côtự ý quyết định không chiathì bạn có quyền làm đơn gửi Tòa án nhân dân huyện để đượcphân chia theo đúng pháp luật.

Đối với người chú họ (con của em ông nội) nhưng lại do ông nội nuôi thì được được xác định là quan hệ cậu cháu với nhau nên không thể xác định là con nuôi của ông nội bạnđược. Trừ trường hợp ông nội bạn làm thủ tục nhận nuôi con nuôi thì mới được coi là coi nuôi của ông.

Khuyến nghị:

1. Để có tư vấn chính xác và cụ thể hơn, Quý vị vui lòng liên hệ với các Luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198.
2. Nội dung tư vấn pháp luật thừa kế mà Công ty Luật TNHH Everest cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo.
3. Các điều luật chúng tôi viện dẫn trong bài viết có thể đã hết hiệu lực hoặc đã được sửa đổi, bổ sung. Các thông tin trong tình huống là cá biệt. Do đó, Chúng tôi không đảm bảo những thông tin này có thể áp dụng cho mọi trường hợp, mọi đối tượng, ở mọi thời điểm.