Phân chia di sản trong trường hợp có thừa kế thế vị

Những người thừa kế theo pháp luật hoặc theo di chúc mà trong di chúc không xác định rõ phần di sản được hưởng của từng người thì có quyền yêu cầu công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản

Hỏi: Ông bà nội tôi có 3 người con : ba tôi và 2 người cô. Từ lúc mới sinh ra ba mẹ tôi đã ly hôn,tôi về sống với ba cùng ông,bà nội và các cô.Vào năm tôi 8 tuổi (năm 1999) vì tai nạn giao thông nên ba và bà nội tôi mất,tôi sống cùng ông nội và 2 cô.Năm 2013 ông nội tôi mất do bi bệnh không để lại di chúc,2 cô tôi đã gọi người đến bán căn nhà của ông bà nội và nói phần của tôi chỉ bằng 1/3 trên 1/2 căn nhà phần của ông nội vì bà nội đã mất hơn 10 năm .Thưa luật sư phân chia như vậy có đúng không ? pháp luật quy định thế nào? (Minh Hùng - Hà Nam)

>>> Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198
>>> Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198

Luật gia Nguyễn Văn Nam - Tổ tư vấn pháp luật thừa kế - Công ty Luật TNHH Everest - trả lời:

Trong trường hợp người mất không để lại di chúc thì việc phân chia di sản thừa kế sẽ theo quy định của pháp luật. Cụ thể nguyên tắc phân chia được quy định tại điều 676 Bộ luật dân sự:

“1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột, chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản”.


Theo quy định tại điều 677 Bộ luật dân sự thì: “Trong trường hợp con của người để lại di sản chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì cháu được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của cháu được hưởng nếu còn sống; nếu cháu cũng chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì chắt được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của chắt được hưởng nếu còn sống”.

Trong trường hợp của bạn, ba bạn mất cùng thời điểm với bà nội bạn, và mất trước ông nội bạn, do vậy bạn sẽ được hưởng thừa kế thế vị đối với phần di sản mà ba bạn lẽ ra được hưởng khi còn sống.

Vì bạn không cung cấp cụ thể nên chúng tôi đặt các giả thiết sau:

Trường hợp 1: Căn nhà là tài sản chung của ông, bà bạn

Trong trường hợp này, ông, bà bạn, mỗi người sẽ có quyền sở hữu đối với ½ giá trị căn nhà.

Năm 1999, bà nội bạn mất cùng thời điểm với ba bạn. Như vậy những người được hưởng thừa kế đối với phần di sản mà bà bạn để lại (1/2 giá trị căn nhà) bao gồm: ông nội bạn, 2 cô bạn, bạn (đặt giả thiết cha mẹ của bà bạn không còn tại thời điểm này). Như vậy, bạn sẽ được hưởng ¼ của ½ giá trị căn nhà.

Tới thời điểm này, phần sở hữu của ông bạn đối với căn nhà là: ½+ ¼ (tạm gọi là A).

Năm 2013, ông nội bạn mất. Lúc này những người được thừa kế bao gồm: bạn, 2 cô bạn (đặt giả thiết cha mẹ của ông nội bạn không còn tại thời điểm này). Như vậy bạn sẽ được hưởng 1/3 của A.

Như vậy tới nay nếu bán căn nhà thì bạn sẽ được hưởng tổng giá trị phần di sản nêu trên.

Trường hợp 2, căn nhà là tài sản riêng của bà nội bạn

Năm 1999, bà nội bạn mất cùng thời điểm với ba bạn. Những người được hưởng thừa kế đối với phần di sản mà bà bạn để lại bao gồm: ông nội bạn, 2 cô bạn, bạn (đặt giả thiết cha mẹ của bà bạn không còn tại thời điểm này). Như vậy, bạn sẽ được hưởng ¼ giá trị căn nhà là phần di sản mà bà bạn để lại.

Năm 2013, ông nội bạn mất. Lúc này những người được thừa kế bao gồm: bạn, 2 cô bạn (đặt giả thiết cha mẹ của ông nội bạn không còn tại thời điểm này). Như vậy bạn sẽ được hưởng 1/3 của ¼ giá trị căn nhà là phần di sản mà ông bạn để lại.

Tới thời điểm này nếu bán căn nhà thì bạn sẽ được hưởng tổng phần di sản nêu trên

Trường hợp 2, căn nhà là tài sản riêng của ông nội bạn

Năm 2013, ông nội bạn mất. Lúc này những người được thừa kế bao gồm: bạn, 2 cô bạn (đặt giả thiết cha mẹ của ông nội bạn không còn tại thời điểm này). Như vậy bạn sẽ được hưởng 1/3 giá trị căn nhà.

Khuyến nghị:

  1. Để có tư vấn chính xác và cụ thể hơn, Quý vị vui lòng liên hệ với các Luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198.
  2. Nội dung tư vấn pháp luật thừa kế mà Công ty Luật TNHH Everest cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo.
  3. Các điều luật chúng tôi viện dẫn trong bài viết có thể đã hết hiệu lực hoặc đã được sửa đổi, bổ sung. Các thông tin trong tình huống là cá biệt. Do đó, Chúng tôi không đảm bảo những thông tin này có thể áp dụng cho mọi trường hợp, mọi đối tượng, ở mọi thời điểm.