Hỏi về quyền khởi kiện phân chia di sản thừa kế của cháu nội

Điều 676 Bộ luật dân sự năm 2005 vềngười thừa kế theo pháp luật:

"1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột, chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản".

Điều 677Bộ luật dân sự năm 2005 về thừa kế thế vị: "Trong trường hợp con của người để lại di sản chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì cháu được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của cháu được hưởng nếu còn sống; nếu cháu cũng chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì chắt được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của chắt được hưởng nếu còn sống".

Theo thông tin anh cung cấp:

Ông nội mất tháng 9/2007;

Bố mất năm 2013;

Bà nội mất năm 2015.

Sau đây, chúng tôi xác định người thừa kế theo pháp luật đối với từng trường hợp:

Ông nội mất tháng 9/2007 thì những người thừa kế được xác định là: bà nội và ba người con (hai người cô và bố bạn).

Khi ông nội mất, tài sản chung của ông bà được chia đôi. Bà nội được hưởng ½ tài sản chung của vợ chồng cộng thêm ¼ di sản thừa kế của ông bạn để lại. Ba người con được hưởng mỗi người ¼ di sản thừa kế của ông bạn.

Bố bạn mất năm 2013, người thừa kế theo pháp luật là bà nội bạn và anh chị em bạn (tất cả là 5 người). Di sản thừa kế của bố bạn bao gồm cả phần tài sản được hưởng thừa kế từ ông nội. Mỗi người thừa kế được hưởng một phần di sản bằng nhau.

Bà nội mất năm 2015, người thừa kế là các con, tuy nhiên, do bố bạn chết trước bà nên các cháu (con của bố bạn) được hưởng phần di sản mà bố cháu được hưởng nếu còn sống (1/3 di sản).

Từ việc phân tích về người thừa kế, có thể thấy trong bất cứ trường hợp nào thì cô bạn đều không có quyền đơn phương khai nhận di sản thừa kế và một mình đứng tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mà không có sự thoả thuận đồng ý của các đồng thừa kế còn lại.

Cũng theo phân tích trên thì anh em bạn thuộc trường hợp thừa kế thế vị, là những người có quyền và lợi ích bị xâm phạm.

Điều 161 Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015 có quy định như sau: “Cá nhân, cơ quan, tổ chức có quyền tự mình hoặc thông qua người đại diện hợp pháp khởi kiện vụ án (sau đây gọi chung là người khởi kiện) tại Toà án có thẩm quyền để yêu cầu bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình”.

Do vậy, anh em bạn cũng có quyền khởi kiện đến Toà án nhân để yêu cầu phân chia di sản thừa kế chứ không nhất thiết phải là cô bạn đứng đơn khởi kiện.

Khuyến nghị: