-->

Bầu cử trưởng thôn như nào mới đúng luật?

Luật sư tư vấn về quy trình bầu cử trưởng thôn và công nhận kết quả bầu cử trưởng thôn.

Hỏi: Đề nghị luật sư tư vấn về quy trình bầu cử trưởng thôn và việc công nhận kết quả bầu cử trưởng thôn.

Cụ thể trường hợp mà chúng tôi đề nghị tư vấn như sau: Hiện tại, ở địa phương tôi sinh sống đã 04 năm nay không có Trưởng thôn. Bởi, sau 03 lần bầu cử thì không ai trúng cử, do ở nơi tôi đang có nhiều nhóm lợi ích khác nhau. Một nhóm người dân ủng hộ ông X, nhưng ông này qua 03 lần bầu cử đều không trúng cử. Ông X sau đó đã lôi kéo một số người bỏ phiếu trắng và lần bầu cử thứ tư. Thôn chúng tôi có 91 hộ gia đình, nhưng Ban bầu cử lại chỉ đưa danh sách có 90 hộ (thiếu 01 hộ). Tại thời điểm bầu cử, có 90 hộ, thì có 03 hộ không có mặt ở địa phương (đã vào Nam sinh sống, nhưng vẫn giữ hộ khẩu tại thôn). Hội nghị thống nhất, có 87 hộ tham gia bầu cử, nhưng sau đó chỉ có 74 hộ tham gia bỏ phiếu. Ông A đạt 46 phiếu. Ông B đạt 22 phiếu, 06 phiếu trắng. Sau khi có kết quả bầu cử, Ủy ban nhân dân xã dự kiến công bố là thôn đã có Trưởng thôn mới. Nhưng ngay sau đó, nhóm người bỏ phiếu trắng đã khiếu nại, lý do là quy trình bầu cử không hợp lệ, đã bỏ sót 01 hộ gia đình vào danh sách tham gia bầu cử. Ủy ban nhân dân xã vì thế đã hoãn công bố quyết định, đến nay đã gần 01 tháng mà vẫn chưa công bố. Xin hỏi, theo quy định của pháp luật, ông A có trúng cử Trưởng thôn không? và: Ủy ban nhân dân xã hoãn chưa ra quyết định là đúng luật không? (Lê Xuân - Hà nội)


Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198.
Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198.

Luật sư Nguyễn Thị Yến - Phòng tư vấn pháp luật trực tuyến của Công ty Luật TNHH Everest - trả lời:

Liên quan tới câu hỏi của anh (chị) về quy trình hiệp thương và bầu cử trưởng thôn, chúng tôi có một số ý kiến pháp lý như sau:


Thứ nhất, về quy trình bầu cử trưởng thôn và công nhận kết quả bầu cử (nói chung).


Pháp lệnh số 34/2007/PL-UBTVQH11 của Ủy ban thường vụ Quốc hội ngày 20 tháng 04 năm 2007 thực hiện dân chủ cấp xã, phường, thị trấn (gọi tắt là Pháp lệnh số 34/2007/PL-UBTVQH11); quy định:


- Những nội dung nhân dân bàn, biểu quyết: "Trưởng thôn do nhân dân trong thôn bầu" (khoản 2 Điều 13);


- Hình thức nhân dân bàn, biểu quyết: "1- Nhân dân bàn và biểu quyết những nội dung quy định tại Điều 13 của Pháp lệnh này bằng một trong các hình thức sau đây: a) Tổ chức cuộc họp cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình theo địa bàn từng thôn, tổ dân phố; b) Phát phiếu lấy ý kiến tới cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình. 2- Trường hợp tổ chức họp cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình thì việc biểu quyết được thực hiện bằng hình thức giơ tay hoặc bỏ phiếu kín; hình thức biểu quyết do hội nghị quyết định; nếu số người tán thành chưa đạt quá 50% tổng số cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình trong thôn, tổ dân phố thì tổ chức lại cuộc họp. 3- Trường hợp không tổ chức lại được cuộc họp thì phát phiếu lấy ý kiến tới cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình, trừ việc bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố" (Điều 14).


Nghị quyết Liên tịch số 09/2008/NQLT-CP-UBTWMTTQVN của Chính phủ, Ủy ban Trung ương mặt trận Tổ quốc Việt Nam ngày 17 tháng 04 năm 2008 hướng dẫn thi hành các Điều 11, Điều 14, Điều 16, Điều 22 và Điều 26 của Pháp lệnh Thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn (gọi tắt là Nghị quyết Liên tịch số 09/2008/NQLT-CP-UBTWMTTQVN)
, hướng dẫn chi tiết:


- Về công tác chuẩn bị hội nghị bầu Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố: "1-. Chậm nhất 20 ngày trước ngày bầu cử, Ủy ban nhân dân cấp xã ra quyết định công bố ngày bầu cử Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố; chủ trì, phối hợp với Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng cấp xây dựng kế hoạch, hướng dẫn nghiệp vụ và tổ chức triển khai kế hoạch bầu cử. 2-. Chậm nhất 15 ngày trước ngày bầu cử, Trưởng ban công tác Mặt trận thôn, tổ dân phố tổ chức hội nghị Ban công tác dự kiến danh sách người ứng cử Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố; báo cáo với Chi ủy Chi bộ thôn, tổ dân phố để thống nhất danh sách người ra ứng cử (từ 01 - 02 người). 3- Chậm nhất 10 ngày trước ngày bầu cử, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã ra quyết định thành lập Tổ bầu cử (gồm Tổ trưởng là Trưởng ban công tác Mặt trận thôn, tổ dân phố; thư ký và các thành viên khác là đại diện một số tổ chức đoàn thể, chính trị - xã hội và đại diện cử tri thôn, tổ dân phố); quyết định về nhiệm vụ, quyền hạn của Tổ bầu cử, quyết định thành phần cử tri (là toàn thể cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình) tham gia bầu cử Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố. Các quyết định này phải được thông báo đến nhân dân ở thôn, tổ dân phố chậm nhất 7 ngày trước ngày bầu cử" (Điều 6).


- Việc tổ chức bầu cử Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố: "Tùy theo điều kiện của từng địa phương mà việc bầu Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố có thể tổ chức kết hợp tại hội nghị thôn, tổ dân phố hoặc tổ chức thành cuộc bầu cử riêng. Trường hợp tổ chức thành cuộc bầu cử riêng, Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương hướng dẫn quy trình, thủ tục của cuộc bầu cử Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố ở địa phương mình phù hợp với quy định của pháp luật" (Điều 7). (Tìm hiểu thêm:
Thủ tục chuyển sinh hoạt đảng)

- Bầu cử Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố tại hội nghị thôn, tổ dân phố:


"1- Tổ trưởng tổ bầu cử chủ trì hội nghị bầu cử Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố. Hội nghị bầu Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố được tiến hành khi có trên 50% số cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình trong thôn, tổ dân phố tham dự.


2- Việc bầu cử Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố thực hiện theo trình tự sau đây: (a) Tổ trưởng tổ bầu cử đọc quyết định công bố ngày tổ chức bầu cử; quyết định thành lập Tổ bầu cử, nhiệm vụ, quyền hạn của Tổ bầu cử; quyết định thành phần cử tri tham gia bầu cử; (b) Tổ trưởng tổ bầu cử quyết định việc để Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố đương nhiệm báo cáo kết quả công tác nhiệm kỳ vừa qua trước hội nghị cử tri; hội nghị cử tri thảo luận về công tác nhiệm kỳ vừa qua của Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố; (c) Tổ trưởng tổ bầu cử nêu tiêu chuẩn của Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố; (d) Đại diện Ban công tác Mặt trận thôn, tổ dân phố giới thiệu danh sách những người ra ứng cử Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố do Ban công tác Mặt trận thôn, tổ dân phố đề cử và Chi ủy Chi bộ thôn, tổ dân phố thống nhất theo quy trình quy định tại khoản 2 Điều 6 của Hướng dẫn này. Tại hội nghị này, cử tri có thể tự ứng cử hoặc giới thiệu người ứng cử; (đ) Hội nghị thảo luận, cho ý kiến về những người ứng cử. Trên cơ sở các ý kiến của cử tri, Tổ bầu cử ấn định danh sách những người ứng cử để hội nghị biểu quyết. Việc biểu quyết số lượng và danh sách những người ứng cử được thực hiện bằng hình thức giơ tay và có giá trị khi có trên 50% số cử tri tham dự hội nghị tán thành; (e) Tiến hành bầu Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố: (i) Việc bầu cử có thể bằng hình thức giơ tay hoặc bỏ phiếu kín do hội nghị quyết định; (ii) Nếu bầu bằng hình thức giơ tay, Tổ bầu cử trực tiếp đếm số biểu quyết. Nếu bầu bằng hình thức bỏ phiếu kín, Tổ bầu cử làm nhiệm vụ kiểm phiếu; (iii) Tổ bầu cử tiến hành kiểm phiếu tại nơi bỏ phiếu ngay sau khi kết thúc cuộc bỏ phiếu; mời đại diện cử tri không phải là người ứng cử có mặt tại đó chứng kiến việc kiểm phiếu. Kiểm phiếu xong, Tổ bầu cử lập biên bản kiểm phiếu. Biên bản kiểm phiếu phải ghi rõ: Tổng số cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình của thôn, tổ dân phố; số cử tri tham gia hội nghị; số phiếu phát ra; số phiếu thu vào; số phiếu hợp lệ; số phiếu không hợp lệ; số phiếu và tỷ lệ bầu cho mỗi người ứng cử so với tổng số cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình toàn thôn, tổ dân phố. Người ứng cử Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố là người đạt trên 50% số phiếu bầu hợp lệ so với tổng số cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình trong toàn thôn, tổ dân phố. Biên bản kiểm phiếu lập thành 03 bản, có chữ ký của các thành viên Tổ bầu cử. (g) Tổ trưởng tổ bầu cử lập báo cáo kết quả bầu Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố, kèm theo Biên bản kiểm phiếu gửi ngay đến Ủy ban nhân dân, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã.


3- Trường hợp kết quả bầu cử không có người nào đạt trên 50% số phiếu bầu hợp lệ so với tổng số cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình trong toàn thôn, tổ dân phố thì tiến hành bầu cử lại. Ngày bầu cử lại do Ủy ban nhân dân cấp xã quyết định, nhưng chậm nhất không quá 15 ngày, kể từ ngày tổ chức bầu cử lần đầu. Nếu tổ chức bầu lần thứ hai mà vẫn không bầu được Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã quyết định cử Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố lâm thời để điều hành hoạt động của thôn, tổ dân phố cho đến khi bầu được Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố mới. Trong thời hạn 6 tháng kể từ ngày Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã quyết định cử Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố lâm thời, Ủy ban nhân dân cấp xã phải tổ chức bầu Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố mới. Quy trình bầu Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố mới thực hiện theo quy định tại Điều 6, Điều 7 và khoản 1, khoản 2 Điều 8 của Hướng dẫn này"
(Điều 8).


- Việc công nhận kết quả bầu cử: "Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được báo cáo của Tổ trưởng tổ bầu cử, Ủy ban nhân dân cấp xã xem xét, ra quyết định công nhận người trúng cử Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố hoặc quyết định bầu cử lại; trường hợp không ra quyết định công nhận hoặc quyết định bầu cử lại thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do. Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố chính thức hoạt động khi có quyết định công nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã" (Điều 9).

Thứ hai, về việc công bố kết quả bầu cử theo thông tin anh (chị) cung cấp trong thư.


Theo các quy định đã trích dẫn (ở trên), quan điểm pháp lý của chúng tôi là:


Hội nghị bầu cử trưởng thôn được tiến hành khi có trên 50% số cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình trong thôn tham dự. Do đó, Hội nghị thôn để bầu cử Trưởng thôn này đã tổ chức hợp lệ. Việc địa phương để thiếu danh sách 01 (một) cử tri, thì cử tri này (hoặc cử tri đại diện hộ gia đình này) có quyền kiến nghị, khiếu nại hoặc tố cáo người (hoặc nhóm người) đã có hành vi vi phạm dẫn tới quyền lợi của cử tri (quyền tham gia bầu cử bị xâm phạm). Tuy nhiên, việc 01 (một) cử tri không tham dự bầu cử Trưởng thôn không ảnh hưởng tới kết quả chung của cuộc bầu cử.


Người trúng cử Trưởng thôn là người đạt trên 50% số phiếu bầu hợp lệ so tổng số cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình trong toàn thôn, tổ dân phố. Cụ thể, theo thông tin anh (chị) cung cấp, Ông A đạt 46 phiếu bầu hợp lệ trên tổng số 91 cử tri đại diện hộ trong thôn (trên 50%), trường hợp này Ông A đã trúng cử Trưởng thôn (trong trường hợp thêm 01 cử tri không bỏ phiếu cho ông A cũng không thay đổi kết quả bầu cử nói chung). Việc Ủy ban nhân dân xã hoãn quyết định công nhận người trúng cử Trưởng thôn thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do, nếu lý do không chính đáng, việc hoãn công bố quyết định là sai quy định của pháp luật.
Nội dung liên quan:Cử tri là gì?

Khuyến nghị:
  1. Để có ý kiến tư vấn chính xác và cụ thể hơn, Quý vị vui lòng liên hệ với các Luật sư chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198, hoặc E-mail: [email protected].
  2. Nội dung bài tư vấn pháp luật mà Công ty Luật TNHH Everest cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo.
  3. Các điều luật chúng tôi viện dẫn trong bài viết có thể đã hết hiệu lực hoặc đã được sửa đổi, bổ sung. Các thông tin trong tình huống là cá biệt. Do đó, Chúng tôi không đảm bảo những thông tin này có thể áp dụng cho mọi trường hợp, mọi đối tượng, ở mọi thời điểm.