Quyền mở lối đi qua bất động sản liền kề của chủ sở hữu bất động sản bị vây bọc

Hỏi: Gia đình ông A và gia đình ông B là hàng xóm thân thiết của nhau. Do lối đi từ nhà ông B ra đường công cộng lầy lội, không thuận tiện cho các sinh hoạt thường ngày nên ông B đã xin phép và được ông A đồng ý cho đi tắt qua vườn để ra đường công cộng.Sau 10 năm, lối đi đó đã trở thành lối đi quen thuộc đối với nhà ông B. Năm 2014, gia đình ông B bán nhà và chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho gia đình ông C. Sau một thời gian sinh sống, gia đình ông C có mâu thuẫn với gia đình ông A nên gia đình ông A đã bịt lại lối đi mà trước đây đã cho gia đình ông B đi nhờ qua vườn nhà mình. Ông C cho rằng hành vi của gia đình ông A là vô lý và đã xâm phạm quyền lợi của gia đình mình, nên đã khởi kiện ra Tòa án nhân dân. Xin hỏi Luật sư,tình trạng pháp lý của lối đi bị tranh chấp trong tình huống này là gì?Gia đình ông A có quyền bịt lối đi đó không?Giả sử tại thời điểm được gia đình ông A cho đi nhờ, gia đình ông B đã đền bù một khoản tiền bằng với giá trị quyền sử dụng đất dành làm lối đi, thì gia đình ông C có đương nhiên được hưởng quyền này không?

Luật gia Bùi Ánh Vân - Tổ tư vấn pháp luật bất động sản của Công ty Luật TNHH Everest - trả lời:

Thứ nhất: Lối đi bị tranh chấp trong tình huống nằm trên đất nhà ông A vì vậy thuộc sở hữu của nhà ông A.

Tuy nhiên trước đó ông B và ông Ađã có sự thỏa thuận về lối đi chung vậy ông Bđã xác lập quyền sử dụng hạn chế bất động sản liền kề trên lối đi chung đó theo khoản 1điều 274. Gia đình ông C là người được nhận chuyển nhượng bất động sản của gia đình ông B vì vậy cũng được kế thừa quyền này theo khoản 2 điều 274 - điều này cũng đồng thời giải thích cho câu hỏi số 3 của bạn.

"Điều 274. Xác lập quyền sử dụng hạn chế bất động sản liền kề

1. Quyền sử dụng hạn chế bất động sản liền kề được xác lập theo thoả thuận hoặc theo quy định của pháp luật.

2. Trong trường hợp quyền sử dụng hạn chế bất động sản liền kề đã được xác lập cho chủ sở hữu nhà, người sử dụng đất thì người được chuyển giao nhà, quyền sử dụng đất cũng được hưởng quyền đó".

Thứ hai:Gia đình ông A không đương nhiêncó quyền bịt lối đi của nhà ông C

Gia đình ông A không đương nhiêncó quyền bịt lối đi của nhà ông C,hai bên phải tiến hành thỏa thuận.Hai bên có thể tiến hành thỏa thuận về việc ông C có tiếp tục sử dụng lối điđó không, nếu tiếp tục sử dụng thì ông C sẽ phải đền bù những gì và bố trí lối đinhư thế nào, trong đó lối đi phải thỏa mãn quy định của điều 275 bộ luật dân sự 2005 :

"1. Chủ sở hữu bất động sản bị vây bọc bởi các bất động sản của các chủ sở hữu khác mà không có lối đi ra, có quyền yêu cầu một trong những chủ sở hữu bất động sản liền kề dành cho mình một lối đi ra đến đường công cộng; người được yêu cầu có nghĩa vụ đáp ứng yêu cầu đó. Người được dành lối đi phải đền bù cho chủ sở hữu bất động sản liền kề, nếu không có thoả thuận khác.

Lối đi được mở trên bất động sản liền kề nào mà được coi là thuận tiện và hợp lý nhất, có tính đến đặc điểm cụ thể của địa điểm, lợi ích của bất động sản bị vây bọc và thiệt hại gây ra là ít nhất cho bất động sản có mở lối đi.

2. Vị trí, giới hạn chiều dài, chiều rộng, chiều cao của lối đi do các bên thoả thuận, bảo đảm thuận tiện cho việc đi lại và ít gây phiền hà cho các bên; nếu có tranh chấp về lối đi thì có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác định".

Thứ ba :Trong trường hợp bất động sản được chia thành nhiều phần cho các chủ sở hữu, chủ sử dụng khác nhau thì khi chia phải dành lối đi cần thiết cho người phía trong theo quy định tại khoản 2 Điều này mà không có đền bù.

Nếu trong trường hợp không thỏa thuận được, ông A không cho gia đình ông C tiếp tục sử dụng lối đi đó thì ông C phải cải tạo lối đi lầy lội ra đường cái trước đó của gia đình, bởi trong trường hợp vẫn có đường đi thì ông Akhông có nghĩa vụ phải mở lối đi cho nhà ông C.

Đối với trường hợp được nêu ở câu hỏi số 4 của bạn thì lúc này gia đình ông C thuộc vào trường hợp quy định tại khoản 1 điều 275 và có quyền yêu cầu một trong số các hộ gia đình xung quang mở cho mình 1 lối đi ra đến đường công cộng, và hộ gia đình được yêu cầu có nghĩa vụ đáp ứng yêu cầu đó.

Khuyến nghị:

1. Để có ý kiến tư vấn chính xác và cụ thể hơn, Quý vị vui lòng liên hệ với các Luật sư chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198, hoặc E-mail: [email protected].
2. Nội dung bài tư vấn pháp luật bất động sản mà Công ty Luật TNHH Everest cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo.
3. Tại thời điểm quý Vị đọc bài viết này, các điều luật chúng tôi viện dẫn có thể đã hết hiệu lực, hoặc đã được sửa đổi, bổ sung; các thông tin trong tình huống là cá biệt. Do đó, chúng tôi không đảm bảo những thông tin này có thể áp dụng cho mọi trường hợp, mọi đối tượng, ở mọi thời điểm.