Tư vấn về trường hợp tranh chấp hợp đồng mua bán qua mạng

Hỏi: Chị A lấy hàng Việt Nam xuất khẩu của chị T để bán buôn tranh thủ dịp hè. Hàng đặt qua mạng. Lần thứ nhất, (nhận ngày 28/05): gồm Quần nam, áo phông nam 50 chiếc, đủ số lượng. Lần thứ hai (nhận ngày 01/06): Quần nam, áo phông nam, set đồ nữ: 200 chiếc quần áo, 25 sets (đặt hàng). Áo nam đặt 100 chiếc: chỉ có 36 chiếc, mà không phải hàng áo như đợt thứ nhất, mà là hàng to, lem bẩn, rách không bằng hàng đợt trước. Áo nữ đặt 50 chiếc: 109 chiếc hàng linh tinh như hàng nam.Vậy là về số lượng, bên bán (chị T) giao thiếu hàng.

Hàng số lượng lớn, gửi qua xe khách từ Hà Nội về Hòa Bình, nên chị A chỉ kiểm đếm được sau khi nhận hàng. Người bán cam kết cho trả lại hàng nếu sai và chất lượng không tốt không bán được hàng (50%).

Xin hỏi luật sư, trước khi giao hàng người bán cam kết về chất lượng, và xác nhận sẽ nhận lại hàng nếu chất lượng kém và hàng không thể tiêu thụ được. Hàng gửi sai số lượng, chất lượng có thể gửi trả cả lô phải không? (Đỗ Vũ An - Hà Nội)

>>>Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198

Luật gia Vương Tùng Anh - Tổ tư vấn pháp luật doanh nghiệp của Công ty Luật TNHH Everest - Trả lời:

Trong trường hợp của chị, hành vi của bên bán không đúng với thỏa thuận giữa hai bên. Mặc dù hai bên không kí kết hợp đồng mua bán hàng hóa, tuy nhiên, thông qua việc đề nghị giữa hai bên thì hành vi của bên bán vi phạm quy định của Bộ luật dân sự 2005 và quy định của Luật thương mại 2005.

- Về trách nhiệm của chủ thể hợp đồng:

Theo quy định tại điều 435 Bộ luật dân sự 2005 về trách nhiệm do giao vật không đúng số lượng: "1. Trong trường hợp bên bán giao vật với số lượng nhiều hơn số lượng đã thoả thuận thì bên mua có quyền nhận hoặc không nhận phần dôi ra; nếu nhận thì việc thanh toán được thực hiện theo thoả thuận đối với phần dôi ra. 2. Trong trường hợp bên bán giao ít hơn số lượng đã thoả thuận thì bên mua có một trong các quyền sau đây: a) Nhận phần đã giao và yêu cầu bồi thường thiệt hại; b) Nhận phần đã giao và định thời hạn để bên bán giao tiếp phần còn thiếu; c) Huỷ bỏ hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại".

- Về hướng giải quyết. Khi bên bán có những hành vi vi phạm nghĩa vụ như trên, thì chúng tôi xin tư vấn cho chị cách thức giải quyết vụ việc trên như sau:

Thứ nhất, chị tiếp tục thỏa thuận với bên bán hàng, yêu cầu bên bán thực hiện đúng nghĩa vụ của mình. Theo như chị trình bày, thì chị đã tiến hành thỏa thuận với bên bán, nhưng kết quả không đạt được như mong muốn, tức bên bán vẫn không khắc phục vi phạm của mình. Tuy nhiên, chị vẫn nên thỏa thuận để bên bán thực hiện đúng nghĩa vụ, bởi theo chúng tôi cách thức giải quyết này nếu thành công sẽ bảo đảm tốt nhất cho quyền lợi của các bên. Thứ hai, nếu bên bán không thỏa thuận, không hợp tác thì chúng tôi sẽ tư vẫn cho chị cách thức giải quyết tiếp theo là khởi kiện tại Tòa án. Chị chuẩn bị đơn khởi kiện, nộp đơn kèm theo những chứng cứ để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho mình và nộp tiền tạm ứng án phí tại Tòa án quận, huyện, thành phố nơi bị đơn ở, làm việc hoặc trụ sở của bị đơn (tức bên bán hàng).

- Về thẩm quyền giải quyết của Tòa án

Theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 35 BLTTDS 2005: “"Điều 35. Thẩm quyền của Toà án theo lãnh thổ.1. Thẩm quyền giải quyết vụ án dân sự của Toà án theo lãnh thổ được xác định như sau: a) Toà án nơi bị đơn cư trú, làm việc, nếu bị đơn là cá nhân hoặc nơi bị đơn có trụ sở, nếu bị đơn là cơ quan, tổ chức có thẩm quyền giải quyết theo thủ tục sơ thẩm những tranh chấp về dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động quy định tại các điều 25, 27, 29 và 31 của Bộ luật này”". Như chị đã trình bày, bởi giá trị của những của lô hàng vi phạm không lớn, cộng thêm thời gian giải quyết tại Tòa án không nhanh chóng được, hơn nữa thêm chi phí liên quan đến việc giải quyết vụ án thì thỏa thuận là cách thức giải quyết hiệu quả hơn. Tuy nhiên, nếu giải quyết được tại Tòa án thì bản án sẽ có giá trị hiệu lực bắt buộc các bên thi hành, và sẽ giải quyết được vụ án của chị.

- Quy định của pháp luật để bảo vệ quyền lợi các bên

Theo quy định của pháp luật, các bên phải thực hiện đúng những thỏa thuận. Nếu vi phạm thì trách nhiệm của bên vi phạm và cụ thể trong trường hợp của chị được quy định tại điều 40, 41, 42 Luật thương mại 2005: "“Điều 40. Trách nhiệm đối với hàng hoá không phù hợp với hợp đồng: Trừ trường hợp các bên có thoả thuận khác, trách nhiệm đối với hàng hóa không phù hợp với hợp đồng được quy định như sau: 1. Bên bán không chịu trách nhiệm về bất kỳ khiếm khuyết nào của hàng hoá nếu vào thời điểm giao kết hợp đồng bên mua đã biết hoặc phải biết về những khiếm khuyết đó; 2. Trừ trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này, trong thời hạn khiếu nại theo quy định của Luật này, bên bán phải chịu trách nhiệm về bất kỳ khiếm khuyết nào của hàng hoá đã có trước thời điểm chuyển rủi ro cho bên mua, kể cả trường hợp khiếm khuyết đó được phát hiện sau thời điểm chuyển rủi ro; 3. Bên bán phải chịu trách nhiệm về khiếm khuyết của hàng hóa phát sinh sau thời điểm chuyển rủi ro nếu khiếm khuyết đó do bên bán vi phạm hợp đồng".

Và bên không thực hiện đúng hợp đồng sẽ phải khắc phục hậu quả theo quy định tại điều 41 Luật thương mại 2005: "Điều 41. Khắc phục trong trường hợp giao thiếu hàng, giao hàng không phù hợp với hợp đồng. 1. Trừ trường hợp có thỏa thuận khác, nếu hợp đồng chỉ quy định thời hạn giao hàng và không xác định thời điểm giao hàng cụ thể mà bên bán giao hàng trước khi hết thời hạn giao hàng và giao thiếu hàng hoặc giao hàng không phù hợp với hợp đồng thì bên bán vẫn có thể giao phần hàng còn thiếu hoặc thay thế hàng hoá cho phù hợp với hợp đồng hoặc khắc phục sự không phù hợp của hàng hoá trong thời hạn còn lại. 2. Khi bên bán thực hiện việc khắc phục quy định tại khoản 1 Điều này mà gây bất lợi hoặc làm phát sinh chi phí bất hợp lý cho bên mua thì bên mua có quyền yêu cầu bên bán khắc phục bất lợi hoặc chịu chi phí đó".

Ngoài ra điều 43 Luật thương mại 2005 cũng có quy định về trường hợp giao thừa hàng: "1. Trường hợp bên bán giao thừa hàng thì bên mua có quyền từ chối hoặc chấp nhận số hàng thừa đó. 2. Trường hợp bên mua chấp nhận số hàng thừa thì phải thanh toán theo giá thoả thuận trong hợp đồng nếu các bên không có thoả thuận khác"”.