-->

Người chưa thành niên buôn ma túy, có được hưởng án treo hay không?

Việc xử lý người chưa thành niên phạm tội chủ yếu nhằm giáo dục, giúp đỡ họ sửa chữa sai lầm, phát triển lành mạnh và trở thành công dân có ích cho xã hội.

Hỏi: Tôi có người anh buôn bán trái phép chất ma túy đã ra tòa tuyên án 5 năm 6 tháng tù giam nằm vào khoản 2 tại Điều 194 chưa có tiền án tiền sự, mới bị lần đầu khi bị bắt vẫn chưa đủ tuổi. Đề nghị Luật sư tư vấn, liệu có được hưởng án treo hoặc cải tạo không giam giữ không? (Lê Trà - Mỹ Tho)

>>> Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198

Luật gia Phạm Văn Hùng - Tổ tư vấn pháp luật Hình sự Công ty Luật TNHH Everest - trả lời:

Thứ nhất, xác định nguyên tắc xử lý đối với người chưa thành niên phạm tội

Vì anh của anh (chị) là người chưa thành niên nên Tòa án khi xử lý vi phạm phải tuân theo quy định tại Khoản 3,4 Điều 69 Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2003 về nguyên tắc xử lý đối với người chưa thành niên phạm tội:

"Điều 69. Nguyên tắc xử lý đối với người chưa thành niên phạm tội

1. Việc xử lý người chưa thành niên phạm tội chủ yếu nhằm giáo dục, giúp đỡ họ sửa chữa sai lầm, phát triển lành mạnh và trở thành công dân có ích cho xã hội. Trong mọi trường hợp điều tra, truy tố, xét xử hành vi phạm tội của người chưa thành niên, các cơ quan nhà nước có thẩm quyền phải xác định khả năng nhận thức của họ về tính chất nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội, nguyên nhân và điều kiện gây ra tội phạm. 2. Người chưa thành niên phạm tội có thể được miễn trách nhiệm hình sự, nếu người đó phạm tội ít nghiêm trọng hoặc tội nghiêm trọng, gây hại không lớn, có nhiều tình tiết giảm nhẹ và được gia đình hoặc cơ quan, tổ chức nhận giám sát, giáo dục. 3. Việc truy cứu trách nhiệm hình sự người chưa thành niên phạm tội và áp dụng hình phạt đối với họ được thực hiện chỉ trong trường hợp cần thiết và phải căn cứ vào tính chất của hành vi phạm tội, vào những đặc điểm về nhân thân và yêu cầu của việc phòng ngừa tội phạm. 4. Khi xét xử, nếu thấy không cần thiết phải áp dụng hình phạt đối với người chưa thành niên phạm tội, thì Toà án áp dụng một trong các biện pháp tư pháp được quy định tại Điều 70 của Bộ luật này. 5. Không xử phạt tù chung thân hoặc tử hình đối với người chưa thành niên phạm tội. Khi xử phạt tù có thời hạn, Toà án cho người chưa thành niên phạm tội được hưởng mức án nhẹ hơn mức án áp dụng đối với người đã thành niên phạm tội tương ứng. Không áp dụng hình phạt tiền đối với người chưa thành niên phạm tội ở độ tuổi từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi. Không áp dụng hình phạt bổ sung đối với người chưa thành niên phạm tội. 6. án đã tuyên đối với người chưa thành niên phạm tội khi chưa đủ 16 tuổi, thì không tính để xác định tái phạm hoặc tái phạm nguy hiểm".

Như vậy, Tòa án đã căn cứ vào nguyên tắc xử lý người chưa thành niên để ra bản án 5 năm 6 tháng tù giam đối với anh của anh (chị).

Thứ hai, cần xét xem tội buôn bán trái phép chất ma túy của anh anh (chị) thuộc loại tội phạm nào.

Theo khoản 2 Điều 194 Bộ luật Hình sự năm 1999, sửa đổi bổ sung năm 2009 (BLHS), mức phạt cao nhất được đưa ra là mười lăm năm. Do đó, anh của anh (chị) đã phạm tội rất nghiêm trọng quy định tại Khoản 3 Điều 8 BLHS:

"3. Tội phạm ít nghiêm trọng là tội phạm gây nguy hại không lớn cho xã hội mà mức cao nhất của khung hình phạt đối với tội ấy là đến ba năm tù; tội phạm nghiêm trọng là tội phạm gây nguy hại lớn cho xã hội mà mức cao nhất của khung hình phạt đối với tội ấy là đến bảy năm tù; tội phạm rất nghiêm trọng là tội phạm gây nguy hại rất lớn cho xã hội mà mức cao nhất của khung hình phạt đối với tội ấy là đến mười lăm năm tù; tội phạm đặc biệt nghiêm trọng là tội phạm gây nguy hại đặc biệt lớn cho xã hội mà mức cao nhất của khung hình phạt đối với tội ấy là trên mười lăm năm tù, tù chung thân hoặc tử hình".

Thứ ba, xác định khi nào được hưởng án treo hoặc cải tạo không giam giữ.

Căn cứ vào Khoản 1 Điều 31 và Khoản 1 Điều 60 BLHS:

"Điều 31. Cải tạo không giam giữ: 1. Cải tạo không giam giữ được áp dụng từ sáu tháng đến ba năm đối với người phạm tội ít nghiêm trọng hoặc phạm tội nghiêm trọng do Bộ luật này quy định mà đang có nơi làm việc ổn định hoặc có nơi thường trú rõ ràng, nếu xét thấy không cần thiết phải cách ly người phạm tội khỏi xã hội. Nếu người bị kết án đã bị tạm giữ, tạm giam thì thời gian tạm giữ, tạm giam được trừ vào thời gian chấp hành hình phạt cải tạo không giam giữ, cứ một ngày tạm giữ, tạm giam bằng ba ngày cải tạo không giam giữ”.

Điều 60. Án treo: 1. Khi xử phạt tù không quá ba năm, căn cứ vào nhân thân của người phạm tội và các tình tiết giảm nhẹ, nếu xét thấy không cần phải bắt chấp hành hình phạt tù, thì Tòa án cho hưởng án treo và ấn định thời gian thử thách từ một năm đến năm năm".

Từ những quy định trên có thể hiểu rằng: người phạm tội chỉ được hưởng án treo nếu bị phạt tù không quá ba năm hoặc được cải tạo không giam giữ đối với tội phạm ít nghiêm trọng hoặc tội phạm nghiêm trọng.

Như vậy, mặc dù anh của anh (chị) là người chưa thành niên, khi Tòa ra phán quyết đã dựa trên cơ sở nguyên tắc xử lý đối với người chưa thành niên phạm tội nhưng anh anh (chị) phạm tội rất nghiêm trọng nên không thể được cải tạo không giam giữ; đồng thời, anh anh (chị) bị tòa tuyên án 5 năm 6 tháng tù giam, quá thời hiệu quy định đối với điều kiện hưởng án treo (xử phạt tù không quá ba năm) nên anh của anh (chị) cũng sẽ không được chấp hành hình phạt này.

Khuyến nghị:

  1. Để có tư vấn chính xác và cụ thể hơn, Quý vị vui lòng liên hệ với các Luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198.
  2. Nội dung tư vấn pháp luật hình sự mà Công ty Luật TNHH Everest cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo.
  3. Các điều luật chúng tôi viện dẫn trong bài viết có thể đã hết hiệu lực hoặc đã được sửa đổi, bổ sung. Các thông tin trong tình huống là cá biệt. Do đó, Chúng tôi không đảm bảo những thông tin này có thể áp dụng cho mọi trường hợp, mọi đối tượng, ở mọi thời điểm.