Luật sư tư vấn: đơn phương chấm dứt hợp đồng có phải bồi thường không?

Hỏi: Em có ký hợp đồng lao động với 1 công nhân, thời gian hợp đồng lao động là không xác định thời hạn.Hợp đồng của công nhân này đã được 4 năm tính đến thời điểm hiện tại nhưng hiện tại vì lý do người đó làm việc không tốt, em muốn cho thôi việc. Xin Luật sư tư vấn giúp em, nếu em cho người đó thôi việc thì em có phải bồi thường gì không? (Duy Mạnh - Quảng Ninh)

Luật gia Phạm Thị Mai Phương - Tổ tư vấn pháp luật lao động Công ty Luật TNHH Everest - trả lời:

Theo quy định tại Điều 38Bộ luật lao động 2012 quy định về quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động của người sử dụng lao động như sau:

"1. Người sử dụng lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trong những trường hợp sau đây:a) Người lao động thường xuyên không hoàn thành công việc theo hợp đồng lao động;b) Người lao động bị ốm đau, tai nạn đã điều trị 12 tháng liên tục đối với người làm theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, đã điều trị 06 tháng liên tục, đối với người lao động làm theo hợp đồng lao động xác định thời hạn và quá nửa thời hạn hợp đồng lao động đối với người làm theo hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng mà khả năng lao động chưa hồi phục.Khi sức khỏe của người lao động bình phục, thì người lao động được xem xét để tiếp tục giao kết hợp đồng lao động;c) Do thiên tai, hỏa hoạn hoặc những lý do bất khả kháng khác theo quy định của pháp luật, mà người sử dụng lao động đã tìm mọi biện pháp khắc phục nhưng vẫn buộc phải thu hẹp sản xuất, giảm chỗ làm việc;d) Người lao động không có mặt tại nơi làm việc sau thời hạn quy định tại Điều 33 của Bộ luật này.2. Khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động người sử dụng lao động phải báo cho người lao động biết trước:a) Ít nhất 45 ngày đối với hợp đồng lao động không xác định thời hạn;b) Ít nhất 30 ngày đối với hợp đồng lao động xác định thời hạn;c) Ít nhất 03 ngày làm việc đối với trường hợp quy định tại điểm b khoản 1 Điều này và đối với hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng".

"Điều 41: Đơn phương chấm dứt hợp đồng trái pháp luật:Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật là các trường hợp chấm dứt hợp đồng lao động không đúng quy định tại các điều 37, 38 và 39 của Bộ luật này".

"Điều 42: Nghĩa vụ của người lao động khi đơn phương chấm dứt hợp đồng trái pháp luật:1. Phải nhận người lao động trở lại làm việc theo hợp đồng lao động đã giao kết và phải trả tiền lương, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế trong những ngày người lao động không được làm việc cộng với ít nhất 02 tháng tiền lương theo hợp đồng lao động.2. Trường hợp người lao động không muốn tiếp tục làm việc, thì ngoài khoản tiền bồi thường quy định tại khoản 1 Điều này người sử dụng lao động phải trả trợ cấp thôi việc theo quy định tại Điều 48 của Bộ luật này.3. Trường hợp người sử dụng lao động không muốn nhận lại người lao động và người lao động đồng ý, thì ngoài khoản tiền bồi thường quy định tại khoản 1 Điều này và trợ cấp thôi việc theo quy định tại Điều 48 của Bộ luật này, hai bên thỏa thuận khoản tiền bồi thường thêm nhưng ít nhất phải bằng 02 tháng tiền lương theo hợp đồng lao động để chấm dứt hợp đồng lao động.4. Trường hợp không còn vị trí, công việc đã giao kết trong hợp đồng lao động mà người lao động vẫn muốn làm việc thì ngoài khoản tiền bồi thường quy định tại khoản 1 Điều này, hai bên thương lượng để sửa đổi, bổ sung hợp đồng lao động.5. Trường hợp vi phạm quy định về thời hạn báo trước thì phải bồi thường cho người lao động một khoản tiền tương ứng với tiền lương của người lao động trong những ngày không báo trước"

Theo thông tin bạn cung cấp cho chúng tôi, bạn muốn cho 1 công nhân đã làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạnnghỉ việcvới lý do người đó làm việc không tốt. Tuy nhiên, bạn lại không nói rõ "không tốt" ở đây là như thế nào nên có 2 trường hợp xảy ra như sau:

Trường hợp 1: Nếu bạn cho người công nhân đó nghỉ việc do người công nhân đó làm việc không tốt tức là thường xuyên không hoàn thành công việc trong hợp đồng lao động và bạn đã tuân thủ về quy định báo trước 45 ngày theo quy định của pháp luật thì bạn sẽ không phải bồi thường cho người công nhân đó.

Trường hợp 2: Nếu bạn cho người công nhân đó nghỉ việc do người công nhân đó làm việc không tốt nhưng "không tốt" ở đây không thuộc 1 trong các trường hợp quy định tại Khoản 1 Điều 38 Bộ luật lao động 2012 thì trường hợp này bạn đã đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật.Lúc này bạn sẽ phải bồi thường cho người lao động như sau:

+ Nếu bạn không muốn nhận lạingười công nhân đólàm việc trở lại và người công nhân đồng ý thì bạnphải trả tiền lương, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế trong những ngày người lao động không được làm việc cộng với ít nhất 02 tháng tiền lương theo hợp đồng lao động. Thêm vào đó, bạn còn phải thanh toán tiền trợ cấp thôi việc cho anh công nhân đó mỗi năm bằng nửa tháng tiền lương cụ thể trong trường hợp này người lao động đã làm việc cho bạn được 4 năm thì bạn phải thanh toán 2 tháng tiền lương cho người lao động. Đồng thời,hai bên thỏa thuận khoản tiền bồi thường thêm nhưng ít nhất phải bằng 02 tháng tiền lương theo hợp đồng lao động để chấm dứt hợp đồng lao động.

+ Nếu trong trường hợp người công nhân đó không đồng ý với quyết định chấm dứt hợp đồng lao động của bạn thì bạn phải nhận người lao động trở lại làm việc theo hợp đồng lao động đã giao kết và phải trả tiền lương, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế trong những ngày người lao động không được làm việc cộng với ít nhất 02 tháng tiền lương theo hợp đồng lao động.

Khuyến nghị:

1. Để có ý kiến tư vấn chính xác và cụ thể hơn, Quý vị vui lòng liên hệ với các Luật sư chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198, hoặc E-mail: [email protected].
2. Nội dung bài tư vấn pháp luật lao động mà Công ty Luật TNHH Everest cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo.
3. Các điều luật chúng tôi viện dẫn trong bài viết có thể đã hết hiệu lực hoặc đã được sửa đổi, bổ sung. Các thông tin trong tình huống là cá biệt. Do đó, Chúng tôi không đảm bảo những thông tin này có thể áp dụng cho mọi trường hợp, mọi đối tượng, ở mọi thời điểm.