Trường hợp người chết không để lại di chúc, di sản thừa kế được chia theo pháp luật
Hỏi: Bà Nội tôi sinh ra 3 con trai , 1con gái và 1 con trai là con nuôi. Trong đó con trai là con nuôi đã qua đời là liệt sĩ không có gia đình, ba con trai ruột và con gái đã có gia đình nhưng hai con trai đã qua đời. Bà Nội tôi không viết quyền chuyển nhượng đất, vậy không biết lí do nào mà trên mảnh đất ông cha để lại, khi Bố chồng tôi qua đời thì lại chia là hai sổ đỏ đứng tên mẹ chồng tôi và chu út còn sống (hiện đang ở trên mảng đất này) còn chú thứ hai sau bố tôi (đã mất) không có thừ kế gì về đất đai.Tôi được biết sổ đỏ được cấp sử dụng đất thừa kế này từ năm 1998 và Bà Nội tôi có biết .Nay Bà Nội tôi mới qua đời, vợ chú thứ hai và các con về đòi chia đất ông cha (mặc dù không ở đây ngày nào). Tôi xin hỏi lô đất này có bị rút sổ đỏ và chia lại không? Nếu phải chia lại thì pháp luật chia như thế nào trong trường hợp các con không thỏa thuận xử lý dân sự? (Tiến Sơn - Hà Tĩnh)
>>> Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198
Luật gia Nguyễn Văn Nam - Tổ tư vấn pháp luật thừa kế - Công ty Luật TNHH Everest - trả lời:
Điều 676 Bộ Luật dân sự năm 2005 có quy định:
“1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột, chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.
3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản”.
Điều 677 Bộ luật dân sự năm 2005 có quy định về thừa kế thế vị như sau:
“Trong trường hợp con của người để lại di sản chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì cháu được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của cháu được hưởng nếu còn sống; nếu cháu cũng chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì chắt được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của chắt được hưởng nếu còn sống”.
Căn cứ vào các điều luật nêu trên, sau khi Bà nội bạn mất thì mảnh đất sẽ được chia chongười con của bà (tức là hai người con còn sống) và cháu (là con (nếu có) của hai người con trai đã có gia đình). Tuy nhiên, đây là vấn đề phát sinh khi mảnh đất còn đứng tên bà nội bạn, nhưng nếu đã đứng tên người khác thì đây không phải là di sản chia thừa kế.
Còn việc sau khi bố chồng bạn mất, hai mảnh đất lại đứng tên mẹ chồng bạn và chú út. Vấn đề này, bạn có thể xem xét lại giấy tờ, có thể bà nội bạn không chuyển nhượng nhưng có một hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất cho mẹ chồng và chú út. Do đó, hai mảnh đất ấy đã được sang tên cho mẹ chồng bạn và chú út. Đến thời điểm hiện tại, nếu xảy ra tranh chấp, mẹ chồng và chú út bạn chứng minh được mảnh đất đó là tài sản hợp pháp do bà nội bạn tặng cho thì mảnh đất sẽ không phải là di sản thừa kế của những người trên.
“1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột, chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.
3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản”.
Điều 677 Bộ luật dân sự năm 2005 có quy định về thừa kế thế vị như sau:
“Trong trường hợp con của người để lại di sản chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì cháu được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của cháu được hưởng nếu còn sống; nếu cháu cũng chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì chắt được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của chắt được hưởng nếu còn sống”.
Căn cứ vào các điều luật nêu trên, sau khi Bà nội bạn mất thì mảnh đất sẽ được chia chongười con của bà (tức là hai người con còn sống) và cháu (là con (nếu có) của hai người con trai đã có gia đình). Tuy nhiên, đây là vấn đề phát sinh khi mảnh đất còn đứng tên bà nội bạn, nhưng nếu đã đứng tên người khác thì đây không phải là di sản chia thừa kế.
Còn việc sau khi bố chồng bạn mất, hai mảnh đất lại đứng tên mẹ chồng bạn và chú út. Vấn đề này, bạn có thể xem xét lại giấy tờ, có thể bà nội bạn không chuyển nhượng nhưng có một hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất cho mẹ chồng và chú út. Do đó, hai mảnh đất ấy đã được sang tên cho mẹ chồng bạn và chú út. Đến thời điểm hiện tại, nếu xảy ra tranh chấp, mẹ chồng và chú út bạn chứng minh được mảnh đất đó là tài sản hợp pháp do bà nội bạn tặng cho thì mảnh đất sẽ không phải là di sản thừa kế của những người trên.
Khuyến nghị:
- Để có tư vấn chính xác và cụ thể hơn, Quý vị vui lòng liên hệ với các Luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198.
- Nội dung tư vấn pháp luật thừa kế mà Công ty Luật TNHH Everest cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo.
- Các điều luật chúng tôi viện dẫn trong bài viết có thể đã hết hiệu lực hoặc đã được sửa đổi, bổ sung. Các thông tin trong tình huống là cá biệt. Do đó, Chúng tôi không đảm bảo những thông tin này có thể áp dụng cho mọi trường hợp, mọi đối tượng, ở mọi thời điểm.
Bình luận