Sau khi ly hôn anh không trực tiếp nuôi con thì vẫn phải có nghĩa vụ cấp dưỡng con. Mức cấp dưỡng do vợ chồng thỏa thuận và căn cứ vào thu nhập, khả năng thực tế của anh cũng như nhu cầu thiết yếu của con.
Hỏi: Tôi đang cần tư vấn về việc chia tài sản sau hôn nhân, mong luật sư có thể giải đáp giúp. Tôi và vợ cưới nhau được hơn 01 năm, có 01 con được 01 tháng tuổi. Nay vợ chồng tôi có bất hoà trong gia đình không giải quyết được, nên vợ chồng tôi đều thống nhất ly hôn, đã nộp đơn và chờ ngày ra toà. Về tài sản, sau khi kết hôn, tôi có xây 01 quán karaoke trị giá 1.000.000.000 đồng (phần tài sản trên đất), còn đất xây là đất của hộ gia đình ba mẹ tôi, vẫn đứng tên hộ gia đình. Quán karaoke xây ra là để kinh doanh phụ vụ đời sống gia đình của hai vợ chồng và đứng tên tôi. Phần quán karaoke 1.000.000.000 đồng, gồm: 200.000.000 đồng mượn từ gia đình vợ, 100.000.000 đồng tiền riêng của tôi, 100.000.000 đồng của hồi môn hai vợ chồng và 600.000.000 đồngtiền vay ngân hàng. Tiền vay ngân hàng 600.000.000 đồng này do tôi đứng tên một mình, thế chấp bằng tài sản hộ gia đình (gồm 06 người: 02 ba mẹ và 94 đứa con, trong đó có tôi). Tôi xin hỏi luật sư:
Thứ nhất, khi chia tài sản, phần xây dựng quán karaoke trên đất 1.000.000.000 đồng thì phân chia như thế nào? Vợ của tôi đòi trả cho vợ200.000.000 đồngmượn gia đình vợ,50.000.000 đồngtiền hồi môn (chia đôi), rồi định giá quán karaoke được bao nhiêu chia đôi nữa. Nếu tính như vậy, thì tôi phải đưa vợ: 200+50+500 (tiền xây karaoke/2) = 750.000.000 đồng. Tôi nghĩ là1.000.000.000 đồng xây quánkaraoke được hình thành từ nhiều nguồn (vốn tự có, vay ngân hàng...) thì chỉ định giá xong chia đôi phải không?
Thứ hai, về nghĩa vụ trả nợ ngân hàng 600.000.000 đồng sẽ ra sao, vì tài sản thế chấp là của nhà tôi. Nếu như trong tương lai, vợ không trả được nợ, thì cũng không mất mát gì, tài sản nhà của tôi bị thế chấp chứ không phải của vợ?
Thứ ba, con của tôi mới có 01 tháng tuổi. Vậy nghĩa vụ và trách nhiệm nuôi ra sao, vợ tôi sẽ nuôi cháu, thì tôi sẽ chu cấp tiền bao nhiêu và tới bao nhiêu tuổi? (Bảo Bình - Thanh Hóa)
Luật gia Nguyễn Thanh Thu - Tổ tư vấn pháp luật hôn nhân gia đình Công ty Luật TNHH Everest trả lời:
- Về việc chia tài sản và nghĩa vụ trả nợ:
Khoản 2, khoản 4 Điều 219 Bộ luật dân sự năm 2005 (BLDS):
"2. Vợ chồng cùng nhau tạo lập, phát triển khối tài sản chung bằng công sức của mỗi người; có quyền ngang nhau trong việc chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung.
4. Tài sản chung của vợ chồng có thể phân chia theo thoả thuận hoặc theo quyết định của Toà án”
Theo đó, trong trường hợp của anh, nếu hai vợ chồng không có thỏa thuận gì thì Tòa án sẽ căn cứ vào những quy định nói trên để giải quyết chia tài sản đặc biệt là căn cứ tại khoản 2 Điều 59 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 (Luật HN&GĐ).
Điều 59. Nguyên tắc giải quyết tài sản của vợ chồng khi ly hôn:
"1. Trong trường hợp chế độ tài sản của vợ chồng theo luật định thì việc giải quyết tài sản do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì theo yêu cầu của vợ, chồng hoặc của hai vợ chồng, Tòa án giải quyết theo quy định tại các khoản 2, 3, 4 và 5 Điều này và tại các điều 60, 61, 62, 63 và 64 của Luật này.
Trong trường hợp chế độ tài sản của vợ chồng theo thỏa thuận thì việc giải quyết tài sản khi ly hôn được áp dụng theo thỏa thuận đó; nếu thỏa thuận không đầy đủ, rõ ràng thì áp dụng quy định tương ứng tại các khoản 2, 3, 4 và 5 Điều này và tại các điều 60, 61, 62, 63 và 64 của Luật này để giải quyết.
2. Tài sản chung của vợ chồng được chia đôi nhưng có tính đến các yếu tố sau đây: a) Hoàn cảnh của gia đình và của vợ, chồng; b) Công sức đóng góp của vợ, chồng vào việc tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản chung. Lao động của vợ, chồng trong gia đình được coi như lao động có thu nhập; c) Bảo vệ lợi ích chính đáng của mỗi bên trong sản xuất, kinh doanh và nghề nghiệp để các bên có điều kiện tiếp tục lao động tạo thu nhập; d) Lỗi của mỗi bên trong vi phạm quyền, nghĩa vụ của vợ chồng.
3. Tài sản chung của vợ chồng được chia bằng hiện vật, nếu không chia được bằng hiện vật thì chia theo giá trị; bên nào nhận phần tài sản bằng hiện vật có giá trị lớn hơn phần mình được hưởng thì phải thanh toán cho bên kia phần chênh lệch.
4. Tài sản riêng của vợ, chồng thuộc quyền sở hữu của người đó, trừ trường hợp tài sản riêng đã nhập vào tài sản chung theo quy định của Luật này.
Trong trường hợp có sự sáp nhập, trộn lẫn giữa tài sản riêng với tài sản chung mà vợ, chồng có yêu cầu về chia tài sản thì được thanh toán phần giá trị tài sản của mình đóng góp vào khối tài sản đó, trừ trường hợp vợ chồng có thỏa thuận khác.
5. Bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của vợ, con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình.
6. Tòa án nhân dân tối cao chủ trì phối hợp với Viện kiểm sát nhân dân tối cao và Bộ Tư pháp hướng dẫn Điều này".
Điều 42. Chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân bị vô hiệu:
"Việc chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân bị vô hiệu khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:
1. Ảnh hưởng nghiêm trọng đến lợi ích của gia đình; quyền, lợi ích hợp pháp của con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình;
2. Nhằm trốn tránh thực hiện các nghĩa vụ sau đây: a) Nghĩa vụ nuôi dưỡng, cấp dưỡng; b) Nghĩa vụ bồi thường thiệt hại; c) Nghĩa vụ thanh toán khi bị Tòa án tuyên bố phá sản; d) Nghĩa vụ trả nợ cho cá nhân, tổ chức; đ) Nghĩa vụ nộp thuế hoặc nghĩa vụ tài chính khác đối với Nhà nước; e) Nghĩa vụ khác về tài sản theo quy định của Luật này, Bộ luật dân sự và quy định khác của pháp luật có liên quan".
Điều 64. Chia tài sản chung của vợ chồng đưa vào kinh doanh:
"Vợ, chồng đang thực hiện hoạt động kinh doanh liên quan đến tài sản chung có quyền được nhận tài sản đó và phải thanh toán cho bên kia phần giá trị tài sản mà họ được hưởng, trừ trường hợp pháp luật về kinh doanh có quy định khác"
Như vậy, vợ chồng bạn phải có nghĩa vụ trả nợ cho ngân hàng trước khi phân chia tài sản ly hôn. Việc phân chia tài sản ly hôn mà không thực hiện nghĩa vụ trả nợ sẽ bị coi là vô hiệu. Còn phần tài sản là quán karaoke trị giá 1.000.000.000 đồng thì sau khi trừ đi nghĩa vụ trả nợ và phần 200 triệu mà anh đãvay gia đình vợ thì phần tài sản còn lại vợ chồng có thể thỏa thuận hoặc chia đôi theo quyết định của Tòa án trên cơ sở các quy định của pháp luật.
- Về nghĩa vụ và trách nhiệm nuôi con:
Điều 82. Nghĩa vụ, quyền của cha, mẹ không trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn
"1. Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ tôn trọng quyền của con được sống chung với người trực tiếp nuôi.
2. Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con.
3. Sau khi ly hôn, người không trực tiếp nuôi con có quyền, nghĩa vụ thăm nom con mà không ai được cản trở".
Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con lạm dụng việc thăm nom để cản trở hoặc gây ảnh hưởng xấu đến việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con thì người trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu Tòa án hạn chế quyền thăm nom con của người đó.
Điều 116. Mức cấp dưỡng:
"1. Mức cấp dưỡng do người có nghĩa vụ cấp dưỡng và người được cấp dưỡng hoặc người giám hộ của người đó thỏa thuận căn cứ vào thu nhập, khả năng thực tế của người có nghĩa vụ cấp dưỡng và nhu cầu thiết yếu của người được cấp dưỡng; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết.
2. Khi có lý do chính đáng, mức cấp dưỡng có thể thay đổi. Việc thay đổi mức cấp dưỡng do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết".
Điều 118. Chấm dứt nghĩa vụ cấp dưỡng:
"Nghĩa vụ cấp dưỡng chấm dứt trong các trường hợp sau đây: 1. Người được cấp dưỡng đã thành niên và có khả năng lao động hoặc có tài sản để tự nuôi mình; 2. Người được cấp dưỡng được nhận làm con nuôi; 3. Người cấp dưỡng đã trực tiếp nuôi dưỡng người được cấp dưỡng; 4. Người cấp dưỡng hoặc người được cấp dưỡng chết; 5. Bên được cấp dưỡng sau khi ly hôn đã kết hôn; 6. Trường hợp khác theo quy định của luật".
Như vậy, do sau khi ly hôn anh không trực tiếp nuôi con thì vẫn phải có nghĩa vụ cấp dưỡng con. Mức cấp dưỡng do vợ chồng anh thỏa thuận và căn cứ vào thu nhập, khả năng thực tế của anh cũng như nhu cầu thiết yếu của con. Theo quy định của luật, anh phải cấp dưỡng con tới khi cháu đã thành niên, tức 18 tuổi.
Khuyến nghị:
- Để có ý kiến tư vấn chính xác và cụ thể hơn, Quý vị vui lòng liên hệ với các Luật sư chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198, hoặc E-mail: [email protected].
- Nội dung bài tư vấn pháp luật Hôn nhân và Gia đình mà Công ty Luật TNHH Everest cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo.
- Tại thời điểm quý Vị đọc bài viết này, các điều luật chúng tôi viện dẫn có thể đã hết hiệu lực, hoặc đã được sửa đổi, bổ sung; các thông tin trong tình huống là cá biệt. Do đó, chúng tôi không đảm bảo những thông tin này có thể áp dụng cho mọi trường hợp, mọi đối tượng, ở mọi thời điểm.
Bình luận