Tư vấn đòi lại đất cho em trai mượn đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

Hỏi: Nhà tôi có thửa đất sau khi chuyển nhượng cho người em trai với diện tích sử dụng trên sổ đỏ là 140m2. Sau khi bị nhà nước thu hồi làm đường thì còn 2.2m2. Nhà em trai tôi xin phép khai phá trên đất nhà tôi với điều kiện phải trả tiền cho nhà tôi nhưng đã không trả và đã được cấp sổ vườn trên đất nhà tôi. Xin hỏi Luật sư, tôi muốn đòi lại đất vườn đó có được không? (Kim Giang – Hà Tĩnh)

>>> Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198

Luật gia Trần Thu Trang - Tổ tư vấn pháp luật bất động sản của Công ty Luật TNHH Everest - trả lời:

Căn cứ vào quy định tại điều 99 Luật đất đai 2013 có quy định về các trường hợp được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất:

Điều 99. Trường hợp sử dụng đất được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất

“1. Nhà nước cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho những trường hợp sau đây: a) Người đang sử dụng đất có đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định tại các điều 100, 101 và 102 của Luật này; b) Người được Nhà nước giao đất, cho thuê đất từ sau ngày Luật này có hiệu lực thi hành; c) Người được chuyển đổi, nhận chuyển nhượng, được thừa kế, nhận tặng cho quyền sử dụng đất, nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất; người nhận quyền sử dụng đất khi xử lý hợp đồng thế chấp bằng quyền sử dụng đất để thu hồi nợ;

d) Người được sử dụng đất theo kết quả hòa giải thành đối với tranh chấp đất đai; theo bản án hoặc quyết định của Tòa án nhân dân, quyết định thi hành án của cơ quan thi hành án hoặc quyết định giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo về đất đai của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đã được thi hành; đ) Người trúng đấu giá quyền sử dụng đất; e) Người sử dụng đất trong khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu kinh tế; g) Người mua nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất; h) Người được Nhà nước thanh lý, hóa giá nhà ở gắn liền với đất ở; người mua nhà ở thuộc sở hữu nhà nước; i) Người sử dụng đất tách thửa, hợp thửa; nhóm người sử dụng đất hoặc các thành viên hộ gia đình, hai vợ chồng, tổ chức sử dụng đất chia tách, hợp nhất quyền sử dụng đất hiện có; k) Người sử dụng đất đề nghị cấp đổi hoặc cấp lại Giấy chứng nhận bị mất".

Trường hợp 1: Mảnh đất anh cho em trai anh mượn thì anh đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Như vậy, nếu như mảnh đất này trước khi đưa cho em trai anh sử dụng mà anh đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì em trai anh chỉ được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất khi em trai anh được anh tặng cho quyền sử dụng đất này thông qua hợp đồng tặng cho đã được công chứng hoặc anh với anh trai anh có thỏa thuận về việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất thông qua hợp đồng mua bán đã được công chứng tại văn phòng công chứng thì em trai anh sẽ được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với mảnh đất này.

Còn nếu như không có một trong các sự kiện như đã phân tích ở trên thì trong trường hợp này anh có thể làm đơn khiếu nại lên cơ quan ra quyết định cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho em trai anh vì cấp không đúng đối tượng.

Trường hợp hai: Mảnh đất này anh chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Nếu như mảnh đất này mà anh chưa được công nhận quyền sử dụng đất và anh cho em trai anh mượn, tuy nhiên, giờ em trai anh lại được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đấy đối với mảnh đất này. Như vậy, anh có thể làm đơn khởi kiện ra Tòa án để đòi lại tiền thuê đất mà em trai anh đã thuê của anh cũng như đòi lại mảnh đất này từ em trai mình nếu như anh chứng minh được trước Tòa là đây là mảnh đất mà anh đã cho em trai anh mượn và em trai anh hứa có trả tiền (cần đưa ra được hợp đồng và người làm chứng). Tiếp theo anh phải chứng minh rằng mảnh đất này anh mới là chủ sở hữu bằng cách thông qua các biên lai nộp thuế và các hồ sơ địa chính của xã có ghi nhận anh có quyền sử dụng đối với mảnh đất này và em trai anh được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là không đúng đối tượng vì anh trai anh không phải là chủ sở hữu của mảnh đất này. Nếu chứng minh được các yếu tố trên anh có thể thắng kiện.