Tranh chấp về chia thừa kế, luật quy định như thế nào?

Thứ Năm, 22/09/2016 11:39 GMT+7

Người thừa kế có quyền yêu cầu phân chia di sản bằng hiện vật; nếu không thể chia đều bằng hiện vật thì những người thừa kế có thể thoả thuận về việc định giá hiện vật và thoả thuận về người nhận hiện vật; nếu không thoả thuận được thì hiện vật được bán để chia.

Hỏi: Đề nghị Luật sư tư vấn, bố chồng tôi có 3 người con trai, một người đã chết (đi ở rể). Di chúc bố chồng tôi để lại chỉ chia đất cho 2 người con trai còn sống. Tuy nhiên, chị dâu tôi (vợ của người đã chết) đòi chia đất và không cho gia đình tôi làm sổ đỏ.Hiện tại mẹ chồng tôi vẫn còn sống và ở với gia đình chúng tôi mảnh đất ở hiện tại được chia cho tôi và anh trai tôi. Xin hỏi nếu xảy ra tranh chấp thì sẽ như thế nào? (di chúc tôi mang ra thì được cho là không có hiệu lực vì không có dấu công chứng của địa phương) (Nguyễn Hòa - Hưng Yên)

>>> Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198

Luật gia Nguyễn Bảo An- Tổ tư vấn pháp luật tố tụng của Công ty Luật TNHHEverest- trả lời:

Khoản 3 Điều 167 Luật đất đai 2013 quy định như sau:

"3.Việc công chứng, chứng thực hợp đồng, văn bản thực hiện các quyền của người sử dụng đất được thực hiện như sau:

a) Hợp đồng chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất phải được công chứng hoặc chứng thực, trừ trường hợp kinh doanh bất động sản quy định tại điểm b khoản này;

b) Hợp đồng cho thuê, cho thuê lại quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất, hợp đồng chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp; hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất, tài sản gắn liền với đất mà một bên hoặc các bên tham gia giao dịch là tổ chức hoạt động kinh doanh bất động sản được công chứng hoặc chứng thực theo yêu cầu của các bên;

c) Văn bản về thừa kế quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất được công chứng hoặc chứng thực theo quy định của pháp luật về dân sự;

d) Việc công chứng thực hiện tại các tổ chức hành nghề công chứng, việc chứng thực thực hiện tại Ủy ban nhân dân cấp xã".

Như vậy, đúng là di chúc của bố anh vô hiệu vì không được công chứng, chứng thực. Di sản thừa kế của bố anh (cả mảnh đất hoặc 1/2 mảnh đất tùy thuộc vào mảnh đất đó là tài sản chung vợ chồng hay tài sản riêng của bố anh) sẽ được chia theo pháp luật.

Điều 676 Bộ luật dân sự 2005 quy định về người thừa kế theo pháp luật như sau:

"1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột, chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản".

Theo quy định trên, người được hưởng thừa kế theo pháp luật sẽ là mẹ chồng chị và 3 người con ruột, mỗi người sẽ được hưởng phần di sản bằng nhau. Tuy nhiên, một người con đã chết trước thời điểm với người để di sản (bố chồng chị ), do đó phần di sản đáng lẽ ra người này được hưởng nếu còn sống sẽ được chuyển cho con người đó (tức cháu nội của người để di sản) theo Điều 677 về thừa kế thế vị. Như vậy, con dâu không thuộc diện thừa kế thứ nhất cũng không phải đối tượng được nhận phần thừa kế mà chồng đã chết đáng lẽ được hưởng, do đó không có quyền gì trong việc đòi chia đất và làm sổ đỏ.

Những người thừa kế có quyền yêu cầu phân chia di sản bằng hiện vật; nếu không thể chia đều bằng hiện vật thì những người thừa kế có thể thoả thuận về việc định giá hiện vật và thoả thuận về người nhận hiện vật; nếu không thoả thuận được thì hiện vật được bán để chia (Điều 685 BLDS)

Khuyến nghị:

Để có ý kiến tư vấn chính xác và cụ thể hơn, Quý vị vui lòng liên hệ với các Luật sư chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198, hoặc E-mail: [email protected].
Nội dung bài tư vấn pháp luật tố tụng mà Công ty Luật TNHH Everest cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo.
Các điều luật chúng tôi viện dẫn trong bài viết có thể đã hết hiệu lực hoặc đã được sửa đổi, bổ sung. Các thông tin trong tình huống là cá biệt. Do đó, Chúng tôi không đảm bảo những thông tin này có thể áp dụng cho mọi trường hợp, mọi đối tượng, ở mọi thời điểm.