Thẩm quyền miễn nhiệm, bãi nhiệm Tổng giám đốc thuộc về Hội đồng quản trị theo quy định của Luật Doanh nghiệp năm 2014.
Với tư cách là cơ quan quản lý, Hội đồng quản trị (HĐQT) trong công ty phải có nghĩa vụ tuân thủ pháp luật, điều lệ công ty. Sẽ có khả năng HĐQT vi phạm các nghĩa vụ của mình và gây thiệt hại cho công ty và/ hoặc cổ đông. Từ đó đặt ra vấn đề dừng các nghị quyết trái pháp luật và yêu cầu bồi thường các thiệt hại.
Thứ nhất, thẩm quyền bãi nhiệm Tổng giám đốc (Giám đốc)
Khoản 2 Điều 134 Luật Doanh nghiệp năm 2014 quy định: "2- Trường hợp chỉ có một người đại diện theo pháp luật, thì Chủ tịch Hội đồng quản trị hoặc Giám đốc hoặc Tổng giám đốc là người đại diện theo pháp luật của công ty; trường hợp Điều lệ không có quy định khác thì Chủ tịch Hội đồng quản trị là người đại diện theo pháp luật của công ty. Trường hợp có hơn một người đại diện theo pháp luật, thì Chủ tịch Hội đồng quản trị và Giám đốc hoặc Tổng giám đốc đương nhiên là người đại diện theo pháp luật của công ty."
Như vậy, trong Công ty cổ phần (CTCP) có 2 chức danh có thể trở thành đại diện theo pháp luật là: Chủ tịch HĐQT hoặc Tổng giám đốc/Giám đốc.
Hơn nữa đối chiếu quy định tại Điều 25 Luật Doanh nghiệp năm 2014 thì Điều lệ công ty phải qui định người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp: "g) Người đại diện theo pháp luật đối với công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần" (điểm g khoản 1 Điều 25)
Có nghĩa, tại Điều lệ, mục đại diện theo pháp luật phải xác định rõ ai là người đại diện theo pháp luật và người ấy giữ chức vụ gì (Chủ tịch HĐQT hay Tổng giám đốc/Giám đốc).
Thẩm quyền của Hội đồng quản trị: "i) Bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm Chủ tịch Hội đồng quản trị; bổ nhiệm, miễn nhiệm, ký hợp đồng, chấm dứt hợp đồng đối với Giám đốc hoặc Tổng giám đốc và người quản lý quan trọng khác do Điều lệ công ty quy định; quyết định, tiền lương và quyền lợi khác của những người quản lý đó; cử người đại diện theo ủy quyền tham gia Hội đồng thành viên hoặc Đại hội đồng cổ đông ở công ty khác, quyết định mức thù lao và quyền lợi khác của những người đó". (điểm i khoản 2 Điều 149)
Như vậy, Hội đồng quản trị miễn nhiệm Tổng giám đốc/Giám đốc để bổ nhiệm Tổng giám đốc/Giám đốc mới. Vấn đề này thuộc thẩm quyền của HĐQT. Nhưng vì Tổng giám đốc/Giám đốc là người đại diện theo pháp luật, được ghi nhận trong điều lệ, do vậy thay đổi Tổng giám đốc/Giám đốc khác cũng đồng nghĩa là phải sửa đổi điều lệ của công ty. Nhưng khi muốn sửa đổi điều lệ, vấn đề không còn thuộc thẩm quyền của HĐQT nữa mà đã thuộc quyền của ĐHĐCĐ: "đ) Quyết định sửa đổi, bổ sung Điều lệ công ty" (điểm đ khoản 2 Điều 135)
Thứ hai, người đại diện của công ty: chức danh hay con người?
Khi công ty trao quyền cho giám đốc, hệ quả là công ty phải chịu trách nhiệm về các hệ quả pháp lý do ông giám đốc kia thực hiện khi nhân danh công ty. Sau này, công ty đổi ông giám đốc khác, công ty cũng phải chịu trách nhiệm với các giao dịch do giám đốc cũ thực hiện. Công ty không thể lấy lí do vì công ty đã thay đổi giám đốc rồi không chịu trách nhiệm.
Cũng vì lẽ đó, pháp luật doanh nghiệp quy định: “Chủ tịch Hội đồng quản trị hoặc Giám đốc hoặc Tổng giám đốc là người đại diện theo pháp luật của công ty được quy định tại Điều lệ công ty”.
Cái mà pháp luật hướng đến chỉ là chức danh nào trong công ty sẽ là người đại diện cho công ty chứ không phải là hướng đến những con người cụ thể.
Bài viết có tham khảo một số nội dung: "Tranh chấp quản trị: Bãi nhiệm Giám đốc điều hành" (http://enternews.vn/tranh-chap-quan-tri-01-bai-nhiem-giam-doc-dieu-hanh-131223.html)
Luật gia Nguyễn Thị Hoài Thương - Phòng Tư vấn doanh nghiệp của Công ty Luật TNHH Everest - Tổng đài tư vấn 1900 6198, tổng hợp.
Khuyến nghị:
- Bài viết nêu trên được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.
- Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.
- Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198, E-mail: [email protected], [email protected]
Bình luận