Trường hợp không có di chúc, các thành viên trong gia đình của người để lại di sản (người thừa kế) họp để chia thừa kế, thống nhất chuyển quyền sở hữu nhà, đất cho một (hoặc một số) người thừa kế. Việc thỏa thuận phải thể hiện bằng văn bản và phải được công chứng.
Hỏi: Đề nghị luật sư tư vấn, trường hợp người để lại di sản khi mất không để lại di chúc thì di sản chia như thế nào (không có tranh chấp về thừa kế); thủ tục, trình tự chia di sản thừa kế?
Trường hợp cụ thể của gia đình tôi như sau: Bố mẹ của tôi gây dựng được căn nhà 03 tầng, Giấy chứng nhận nhà đất được cấp năm 2011 mang tên bố tôi. Ông nội của tôi đã mất trước khi bố mẹ em kết hôn. Năm 2012, bố của tôi đột ngột qua đời, không để lại di chúc. Năm 2014, bà nội của em cũng qua đời. Nay, gia đình tôi đã họp, thống nhất, chuyển tên căn nhà cho mẹ của tôi. Vậy, xin hỏi luật sư: Cần làm những thủ tục gì và đến cơ quan nào để làm thủ tục? (Nguyễn Hoàng - Hải Phòng)
Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198
Luật gia Nguyễn Bích Phượng - Tổ tư vấn pháp luật Đất đai của Công ty Luật TNHH Everest - trả lời:
Thứ nhất, về căn cứ pháp lý:
- Luật đất đai năm 2013;
- Bộ luật dân sự năm 2015;
- Luật công chứng năm 2014
Thứ hai, về thủ tục sang tên Giấy chứng nhận khi người đã mất không để lại di chúc.
Trường hợp người chết không để lại di chúc, di sản thừa kế được chia theo pháp luật.
Trường hợp không có di chúc, các thành viên trong gia đình của người để lại di sản (người thừa kế) họp để thống nhất chuyển quyền sở hữu nhà, đất cho một (hoặc một số) người thừa kế. Việc thỏa thuận phải thể hiện bằng văn bản và phải được công chứng theo quy định.
Sau khi thực hiện xong việc công chứng văn bản khai nhận di sản và văn bản thỏa thuận phân chia di sản, người nhận thừa kế cần chuẩn bị hồ sơ để đăng ký biến động đất đai (sang tên) tại cơ quan Nhà nươc có thẩm quyền.
Thứ ba, quy định về hồ sơ, tài liệu cần thiết để đăng ký biến động đất đai.
- Đơn đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất (theo Mẫu số 09/ĐK);
- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà và tài sản gắn liền với đất đã được cấp trước đây (bản gốc);
- Một trong các giấy tờ liên quan đến nội dung biến động: Bản sao giấy chứng minh nhân dân hoặc giấy chứng minh quân đội và sổ hộ khẩu hoặc giấy tờ khác chứng minh thay đổi nhân thân đối với trường hợp thay đổi thông tin về nhân thân của người có tên trên Giấy chứng nhận; bản sao giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở;…
Thứ tư, về trình tự thực hiện.
Bước 1: Người sử dụng đất nộp 01 bộ hồ sơ đăng ký biến động đến văn phòng đăng ký đất đai.
Bước 2: Văn phòng đăng ký đất đai có trách nhiệm kiểm tra hồ sơ và tiến hành việc chỉnh lý, cập nhật biến động vào hồ sơ địa chính, cơ sở dữ liệu đất đai; trao Giấy chứng nhận cho người được cấp hoặc gửi Ủy ban nhân dân cấp xã để trao đối với trường hợp nộp hồ sơ tại cấp xã; trả Giấy chứng nhận đã xác nhận cho người nộp hồ sơ đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính.
Thứ năm, về thẩm quyền tiếp nhận hồ sơ.
Văn phòng đăng ký đất đai (hoặc Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất đối với nơi chưa thành lập Văn phòng đăng ký đất đai),
Công chức địa chính ở xã, phường, thị trấn (công chức địa chính cấp xã).
Thứ sáu, về thời hạn giải quyết.
- Trong thời hạn không quá 15 ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ.
- Trường hợp nhận hồ sơ chưa đầy đủ, chưa hợp lệ thì trong thời gian tối đa 03 ngày, cơ quan tiếp nhận, xử lý hồ sơ phải thông báo và hướng dẫn người nộp hồ sơ bổ sung, hoàn chỉnh hồ sơ theo quy định.
- Đối với các xã miền núi, hải đảo, vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn thì thời gian thực hiện được tăng thêm 15 ngày.
Thứ bảy, đối với trường hợp cụ thể anh/chị nêu trong thư.
Cả gia đình anh/chị đã thống nhất sang tên Giấy chứng nhận (sổ đỏ) cho mẹ của anh/chị, nghĩa là đã được sự đồng ý của các đồng thừa kế của bố anh/chị.
Để mẹ anh/chị đứng tên trên giấy chứng nhận quyền sở hữu đối với căn nhà mà bố anh/chị để lại thì gia đình anh/chị (các đồng thừa kế của bố anh/chị) cần làm thủ tục khai nhận di sản thừa kế.
Việc cả gia đình anh/chị thống nhất chuyển quyền sở hữu ngôi nhà đó sang cho mẹ anh/chị thì cần tiến hành thỏa thuận phân chia di sản thừa kế, trong văn bản thỏa thuận đó, những người đồng thừa kế thỏa thuận về việc tặng cho phần thừa kế của mình cho mẹ anh/chị. Sau đó thực hiện công chứng văn bản (do công chứng viên thực hiện).Sau đó, mẹ của anh chị có thể tiến hành đăng ký biến động đất đai tại Văn phòng đăng ký đất đai, như thủ tục chúng tôi trên.
Khuyến nghị:
- Để có ý kiến tư vấn chính xác và cụ thể hơn, Quý vị vui lòng liên hệ với các Luật sư chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198, hoặc E-mail: [email protected].
- Nội dung bài tư vấn pháp luật đất đai mà Công ty Luật TNHH Everest cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo.
- Tại thời điểm quý Vị đọc bài viết này, các điều luật chúng tôi viện dẫn có thể đã hết hiệu lực, hoặc đã được sửa đổi, bổ sung; các thông tin trong tình huống là cá biệt. Do đó, chúng tôi không đảm bảo những thông tin này có thể áp dụng cho mọi trường hợp, mọi đối tượng, ở mọi thời điểm.
Bình luận